YENİ AKİT'E O HARİTAYI KİM SIZDIRDI?
Yeni Akit, eski Vakit ise dün bir harita yayımladı. Kanalın geçeceği güzergâhı gösteren bir harita!
Nasreddin Hoca tahminleriyle bu iş olmaz
BAŞBAKAN’ın “çılgın projesi” yandaş medyada büyük heyecan yarattı. Yazılanları okuyup, eğleniyorum her sabah.
Bir de ortaya çıktı ki Çatalca’da böyle bir rant doğabileceği bazı kişilerin malumu olmuş.
Taraf, arazilerin yüzde 70’inin son bir yıl içinde el değiştirdiğini yazıyordu dün.
Yeni Akit, eski Vakit ise dün bir harita yayımladı. Kanalın geçeceği güzergâhı gösteren bir harita! Kafalarından uydurmadılarsa gazeteye gelene kadar haritanın kaç el değiştirdiğini, bu bilginin kimlere önceden sızdırıldığını da tahmin etmek zor değil.
Kafalarından uydurdularsa da haritanın o şekilde yayımlanmasından kimler kazançlı çıkacak, tahmin edebilirsiniz.
Gazetelerde kanalın maliyeti ile ilgili 10 milyar dolardan başlayıp, 40 milyar dolara kadar varan rakamlardan söz ediliyor. Bu da normal! Ortada daha hiçbir çalışma yok, maliyetinin ne olabileceğini kimsenin bilmesi de mümkün değil.
Dün bir okuyucum, kamu yatırımlarının öngörülen maliyetleri ile gerçekleşen maliyetleri arasındaki farklara ilişkin olarak yaptığı bir bilimsel çalışmadan bir bölüm yolladı.
Projenin hayal olmaktan çıkıp uygulanmaya başladığında öngörülen maliyetinin en az üç katına çıkabileceğini, bitme süresinin de en az iki katı hesaplanması gerektiğini yazıyordu.
Bunu kafadan sallamıyor tabii. Bir bilimsel çalışma olduğunu söylemiştim.
Süveyş Kanalı’nda maliyet artışı yüzde 1900 olmuş mesela. Sydney Operası yüzde 1400 maliyet aşımıyla bitmiş. Panama Kanalı ise en iyisi! Maliyeti sadece yüzde 200 artmış bitene kadar.
Danimarka’nın Aalborg Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma 20 ülkede 1928 ile 1998 arasında yapılan ulaştırma projeleri değerlendirilmiş.
Bu projelerin yüzde 86’sının maliyeti gerçekten daha düşük tahmin edildiği bulgusuna ulaşılmış.
Hata oranı gelişmekte olan ülkelerde daha yüksek çıkıyor.
İngiltere’deki Humber Köprüsü yüzde 175 daha pahalıya çıkmış, gerçekleşen trafik ile tahmin edilen trafiğin oranı yüzde 25!
İngiltere Fransa tünelinde maliyet artışı yüzde 86 olmuş, gerçek trafik, tahmin edilenin yüzde 18’i!
Böyle birçok örnek var.
Yani diyeceğim o ki “Şu kadar gemi geçecek, bu kadar para bırakacak, onunla bütün bu işler finanse edilecek” diye Nasreddin Hoca tahmini yaparak bu işler olmuyor.
Başbakan bir “hayal” açıkladı. Şimdi ona düşen görev ortaya gerçek bir projeyi sunmaktır. Bu hayal bir proje haline gelmeli ki yapılabilirliğini tartışmamız mümkün olsun!
Mehmet Y. YILMAZ / HÜRRİYET
