Yemen krizinin çözümü için yeni girişim

RİYAD (AA) - ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Yemen'deki krizin çözümü için Husilerin de katıldığı ulusal birlik hükümeti oluşturulması, Husilerin Sana'dan çekilmesi, ülkedeki ağır silahların üçüncü bir tarafa teslimini içeren "yeni bir plan ve yöntem" belirlediklerini açıkladı.

Kerry, Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde, İngiltere'nin Ortadoğu'dan Sorumlu Bakanı Tobias Ellwood, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri dışişleri bakanları, BM Yemen Özel Temsilcisi İsmail Vild Şeyh Ahmed, KİK Genel Sekreteri Abdullatif bin Raşit ez-Zeyyani'nin de katıldığı bir toplantının ardından Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cubeyr ile ortak basın toplantısı düzenledi.

İngiltere, KİK ülkeleri ve BM Yemen temsilcisiyle yaptıkları toplantının amacının Yemen'deki savaş ve çatışmaları bitirme yolunu aramak olduğunu söyleyen Kerry, çatışmaların sadece 6 bin 500 kişinin ölümüne sebep olmadığına, aynı zamanda "güvenlik açısından tehditler oluşturan büyük bir insani krize dönüştüğüne" işaret etti.

Kerry, Suudi Arabistan'ın güvenlik konusunda egemenliğine saygı duyulması gerektiğini belirterek "Azınlık olan Husilerin, Yemen'deki yönetimde rolü olmalı" dedi.

Yemen'de yaşanan sıkıntıların hafifletilmesi, El-Kaide ve DAEŞ gibi grupların ülkedeki durumdan istifade etmesinin önüne geçilmesi açısından istikrarın yeniden sağlanmasının son derece önemli olduğunu ifade eden Kerry, şöyle konuştu:

"Bu sabah, dörtlü bir grup olarak (ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İngiltere) Yemen müzakerelerini harekete geçirmek için BM Yemen Temsilcisi Şeyh Ahmed ile bir araya geldik. Müzakerelerin yeniden başlatılması için kapsamlı bir çözüme ulaştıracak ve birbiriyle çalışacak siyaset ile güvenlik süreçleri üzerine kurulu yeni bir yöntem üzerinde anlaştık. Bu akşam KİK dışişleri bakanları da bu girişimi onayladı."

- "Girişim, barışı getirecek özelliğe sahip"

Bu girişimin, ilk aşamada hızlı bir şekilde ulusal birlik hükümeti oluşturulması, Husilerin başkent Sana'dan ve diğer bölgelerden çekilmesi, Husiler ile destekçilerinin ellerindeki ağır silahları üçüncü bir tarafa teslim etmesini içerdiğini anlatan Kerry, Husiler ile destekçilerine girişimi destekleme çağrısında bulundu.

Şeyh Ahmed'in Yemenli taraflarla söz konusu girişimin son detaylarını tamamlamak için görüşmeler yapmaya başlayacağını aktaran Kerry, "Cidde'de yaptığımız görüşmelerde bu savaşın mümkün olabilecek en kısa sürede bitmesi gerektiğini vurguladık. Ancak Suudi Arabistan ile bölge ülkelerinin egemenliği ve hukukunu koruyacak şekilde bitmesi gerekiyor. Bu savaşın herhangi bir ülkeye yönelik bir tehdit içermemesi lazım" dedi.

Ülkesinin Suudi Arabistan'ın güvenliğini önemsediğini vurgulayan Kerry, "Bu girişim, barışı getirecek özelliğe sahip. Yemenli tarafların taleplerini karşılıyor. Ülkede küçük bir azınlık olmalarına rağmen Husilere, barış sürecine entegre olma ve siyasi sürece katılım güvencesi veriyor. Farklı grupların katılımı, taraflar arasında yeniden güven tesis edecek. Tarafları müzakere masası etrafında toplamak istiyoruz. Girişim aynı zamanda komşu ülkelerin sınırlarının güvenliğini de kapsıyor" diye konuştu.

Kerry, Husilerin yeni girişime ilişkin anlaşma yoluna gitmemesi durumunda uluslararası bu grubun gerekli adımları atacağı uyarısında bulundu.

- "Husiler ve Salih, müzakerelerin yeniden başlaması için umarım bu fırsatı değerlendir"

Basın toplantısında konuşan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Cubeyr de Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin meşruiyete destek talebi üzerine ve sınırlarını korumak için ülkesinin Yemen'e girdiğini, Suudi Arabistan'ın bu ülkede "emelleri" olmadığını vurguladı.

"Birçok bölgeden Husileri kovduk ve meşru hükümeti destekledik. Sınırlarımızı tehdit eden tehlikeleri azalttık. Yemen'i İran ve Hizbullah'ın ellerinden uzaklaştırdık" diyen Cubeyr, bugünkü toplantıda Yemen krizinin çözümü için KİK girişimi, Ulusal Diyalog Konferansı sonuçları ve 2216 sayılı BMGK kararına bağlı kalınmasının vurgulandığını söyledi.

Suudi Arabistan ile koalisyonun, Yemen'de barışçıl çözüm bulunması ve anlaşma sağlandıktan sonra ülkenin yeniden inşası taraftarı olduğuna işaret eden Cubeyr, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bugün Şeyh Ahmed ile görüşmemizde koalisyonun siyasi çözüm konusunda istekli olduğunu yansıtan fikirleri ele aldık. Husiler ile Salih tarafı, Kuveyt'te Şeyh Ahmed'in önerdiği anlaşmayı içeriğinin açık olmadığı gerekçesiyle imzalamayı reddetti. Şimdi kimsenin bir gerekçesi olamaz. Çünkü önerinin içeriği dört dörtlük" dedi.

Husiler ve devrik lider Ali Abdullah Salih'in, müzakerelerin yeniden başlaması ve siyasi çözüme ulaşılması için bu fırsatı değerlendirmesini umduğunu dile getiren Cubeyr, şöyle devam etti:

"Husilerden kentler etrafında kurdukları ablukaları kaldırmalarını ve insani yardımların girişine izin vermelerini talep ediyoruz. Yemenli tüm taraflara da ülkelerini mevcut krizden kurtarmak için BM Yemen Temsilcisi Şeyh Ahmed ile çalışma çağrısı yapıyoruz.".

Kuveyt'te BM ara buluculuğunda yapılan Yemen barış müzakerelerinin 6 Ağustos'ta askıya alındığı bildirilmişti.

BM Yemen Özel Temsilcisi İsmail Vild Şeyh Ahmed, Kuveyt'te düzenlediği basın toplantısında, "Kuveyt'ten ayrılacağız ancak barış müzakereleri sürüyor." ifadesini kullanarak "mekik turları" diye nitelediği görüşmelerin Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad ve Yemen'in başkenti Sana'da başlayacağını belirtmişti.

Müzakerelerin, daha sonra belirlenecek yerde bir ay içinde yeniden başlayacağını dile getiren Ahmed, müzakerelerin 4'üncü turuna ev sahipliği yapması için Kuveyt'ten hiçbir talepte bulunulmadığını ancak Kuveyt'in de seçenekler arasında olduğunu aktarmıştı.

Ahmed, müzakerelere katılan taraflardan bir ay içinde belirlenecek yerde diyalog masasına dönecekleri konusunda garanti aldığını kaydetmişti.