Wall Street Journal kapanan dergileri anlattı: Türkiye'de siyasi mizah yok oluyor
ABD’nin ünlü gazetesi Wall Street Journal (WSJ) gazetesi "Türkiye'nin kuşatılmış siyasi karikatürlüleri" başlıklı bir haber yaptı.
Gazete, Türkiye'de çok güçlü olan siyasi mizah geleneğinin hem
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yönetimi altında hem de Twitter
çağının etkisiyle yok olduğuna dikkat çekti. Türkiye'deki kapanan
dergilerini anlatan WSJ, “Geçmişte bazı liderler mizahı hoş
karşılardı, eski cumhurbaşkanlarından Özal’ın kendsiyle ilgili
karikatürleri makamında tuttuğu söylenir, ama Erdoğan öyle değil”
diye yazdı.
Cumhuriyet'te yer alan habere göre, ABD’nin Wall Street Journal
(WSJ) gazetesi “Türkiye’nin kuşatılmış siyasi karikatüristleri”
başlıklı haberinde Türkiye’de çok güçlü olan siyasi mizah ve
karikatür geleneğinin hem Erdoğan yönetimi altında hem de Twitter
çağının etkisiyle yok olduğuna dikkat çekti.
Türkiye’deki siyasi mizah geleneğinin Osmanlı’nın son dönemlerine
dek uzandığını yazan gazete, 1877’de anayasayı eleştiren mizahçı
Theodor Kasapis’in 3 yıl hapse mahkum edildiğini anımsattı.
Cumhuriyet çizeri Musa Kart için “kendisi, ülkenin en çok
soruşturulan ve yargılanan çizeri olduğunu düşünüyor”
değerlendirmesinde bulunan gazete, Erdoğan karikatürleri yüzünden
iki kez yargılanıp beraat eden ve kasımda gazetedeki diğer çalışma
arkadaşlarıyla birlikte tutuklanıp geçen ay tahliye edilen Kart’ın
iddianame ile “mizahçılar için esin kaynağıyla dolu” dediğini
belirtti. Gazete, 1970’lerde Gırgır ile birlikte karikatür, çizgi
roman ağırlıklı mizah dergileri döneminin başladığını, ancak
Gırgır’ın bu yıl Musa peygamberle ilgili karikatürü gerekçesiyle
patron tarafından kapatıldığını ve tüm çalışanlarının kovulduğunu
kaydetti.
“Geçmişte bazı liderler mizahı hoş karşılardı, eski
cumhurbaşkanlarından Özal’ın kendsiyle ilgili karikatürleri
makamında tuttuğu söylenir, ama Erdoğan öyle değil” diyen WSJ,
yasalara göre ulusa, hükümete, devlet kurumlarına hakaret diye bir
suç olduğunu ve sadece 2016’da cumhurbaşkanına hakaretten 3658
kişiye dava açıldığını, suçlu bulunanların 1-5 yıl hapisle
cezalandırıldığını sıraladı. Gazete, Erdoğan’ı başkanlık sarayının
açılışında “en azından bir gazeteci kesseydik” derken gösteren
kapağı yüzünden Penguen dergisinin iki çizerinin 2015’te bir yıl
hapse mahkum edildiğini anımsattı. Kurucularından Erdil
Yaşaroğlu’nun Penguen’in kapanmasını, okurların internete yönelmesi
ve üç yıldır satışların düşmesine bağladığını belirten gazete,
Leman dergisinin de aynı sorunlarla boğuştuğunu belirtti. Gazeteye
konuşan bazı karitüristler ise online alternatifler oluşturulmazsa
siyasi mizah geleneğinin öleceğinden korktuğunu anlattı.