UZUN SAÇLI, SİLİKONLU, OJELİ SPİKERLERİ İZLEMİYORUM!.. HABERİN USTA İSMİNDEN ÇARPICI AÇIKLAMALAR!..

Kimi, mini eteğiyle bir cinayet haberi sunarken uzun saçlarını savuruyor; kimisinin göğüs dekoltesi anlattığı yolsuzluk haberlerinden daha fazla ilgi çekiyor. Yeni
nesil haber spikerlerinin, çok reyting alan güzellikleri nedeniyle fan kulüpleri bile var. Ancak bu görüntüleri, üzüldüğü için izlemeyen bir isim var: Televizyon haberciliğinin ilk kadın yüzü Gülgûn Feyman... Şimdilerde Cem TV adlı yeni bir kanalda haber dairesi başkanlığı
ve haber spikerliği yapan Feyman, Vatan'a konuştu.

Cem TV nasıl bir kanal, nasıl bir tempoda çalışıyorsunuz?
Çok çağdaş, çok demokrat bir ortamda çalışıyoruz. Burası kendi misyonu olan, önemli bir kanal. Türkiye için 25 milyon Alevi'nin de haklarını gözeten, aynı zamanda çok hassas konuları irdelemek zorunda olan bir kanal. Her akşam 18.00-20.00 saatleri arasında canlı yayın yapıyorum. Haberlerin ardından da 'İşin Aslı' adlı bir bölümde, gündemle ilgili bir konuk ağırlıyoruz. Seçimler nedeniyle Pazar akşamı sabaha kadar canlı yayın yapacağım.

Haberle daha mı fazla iç içesiniz?
Her zaman haberle iç içe oldum.

Haber spikerlerinin haberle bağlantısı ne kadar olmalı?
Haberle bağlantısı, kağıdı eline aldığı zaman başlamaz. Ama maalesef böyle bir yol açıldı; kaşı hilâl, gözü badem, saçı sırma; saati gelince haberle ilişkisi olan, okuduğunu anlamayan spikerler var maalesef. Haber spikeri işin mutfağında olan kimsedir. Daima haberi kovalayan, soran, soruşturan, araştıran; haberin hazırlanmasında muhabirler, müdürlerle çalışan kimsedir. Haber saatine iki saat kala gelip, makyajını yapıp, "Ne okuyacağım ben bu akşam?" demekle olmuyor. Bu spikerlik değil 'kıraat etmek' olur. 'Kıraat etmek' deriz biz buna; kendi kendine okumak... Spiker ekranda haberin hâkimidir, sahibidir. Ama haberler magazinleşti. Magazin müdürlüğü yapın, sanatçıların hayatını kovalayacaksanız.

Mesleğe başladığımda parfümümüze karışırlardı

Sanatçının haberi olmaz mı?
Tabii ki olur. Uluslararası alanda bir başarı yakalamıştır o zaman olur. Örneğin Hadise'nin Eurovision'a hazırlanması haberin parçası ama falanca sanatçı sevgilisiyle yakalanmışsa bu haberin parçası değildir. Bunu ayıralım.

Hadise demişken, TRT'nin Hadise'nin klibine sansür uyguladığı konuşuluyor...
Çok ayıp eğer sansür uyguluyorlarsa, ki sansürcü zihniyetin TRT'de çok hâkim olduğu kanısındayım. Gerekirse şortla çıkar. Bu bir show business, görsel bir şey. Dünya önüne çıkacak. Şıkır şıkır bir kadın, ben bayılıyorum Hadise'ye ve onu seyrettiğim zaman içim açılıyor. Şarkı fıkır fıkır, Hadise Avrupai; bu Türkiye'nin imajı açısından önemli. Bırakın şortla çıksın. Shakira'nın danslarını seyrettik; ne oldu, ahlâkımız mı bozuldu? Namus bekçiliğini bıraksınlar.

Siz meslek hayatınızda sansüre uğradınız mı? Baskı, yasaklama gördünüz mü?
TRT'de başladım meslek hayatıma. Devlet memurlarına uygulanan kurallar, TRT'de ekrana da uygulanır diye bir izlenim vardı. Hatta bazen haber dairesi başkanları genelgeler yayınlardı. Etek boyu dizi geçmeyecek, kloş etek giyilmeyecek, kot pantolon giyilmeyecek gibi kuralların yanında aşırı parfüm sıkılmayacak gibi son derece gülünç uygulamalar söz konusuydu.

Omuzları geçen uzun saçlar ekrana yakışmıyor

Kadın haber spikerlerine baktığımız zaman göğüs dekoltesi, uzun ve dağınık bırakılan saçları görüyoruz. Bunları nasıl değerlendiriyorsunuz. Haber spikerliğinde doğru görüntü nasıl olmalı?
Çok sağlıklı bulmuyorum. Çalışan, şık kadın görüntüsü olmalı. Bunlar haberin ruhuna aykırı. Orada zaten bir kimliksin; haberi, bilgiyi aktarıyorsun. Omuzları geçen uzun saçlar yakışmıyor ekrana. Bir program sunucusu için tamam. Saçını beline kadar uzatsın. Küpeler, yüzükler taksın ne yaparsa yapsın. Bir haber sunucusu tabii ki dişiliğiyle, kadınlığıyla, insanlığıyla orada ama abartısız olmalı. Bakın Avrupa televizyonlarına, spikerler jilet gibidir. Hepsi son derece güzel, süslü ve bakımlıdır fakat gözünüze batmaz. Bizdekiler gözüme batıyor.

Gözünüze neler batıyor mesela?
Sallanan küpeler, aşırı uzun saçlar, silikonlu dudaklar, takma kirpikler. Doğamıza aykırı olmamamız lazım. Ama maalesef oluyor. Parlak kumaşlardan üretilmiş giysiler giyiliyor. Ekranın bir tekniği var. Tekniğe de uygun giyinmek lazım. Upuzun tırnaklar, kıpkırmızı ojeler; olmaz. Ben hatırlamam kırmızı oje sürdüğümü.

Diksiyonları nasıl?
Zaten benim için öncelik o. Güzel konuşma, ses bilgisi hepsi bir bütün. Türkçe'de Arapça'dan Farsça'dan gelmiş çok sözcük var. O kadar yanlış telaffuzlara rastlıyorum ki... Uzun heceleri kısa söylerler; kısa heceleri uzun söylerler. Vurgular yanlış, tanımlar yanlış. Araştırmıyorlar sözcükleri. Araştırmadan, önüne getirildiği gibi okuyorlar.

Ruhat Mengi'nin ana haberi sunmasını isterim

Spikerlerin yaptığı yanlışları izlerken sinirleniyor musunuz, üzülüyor musunuz?
Artık izlemiyorum. Sadece beğendiğim birkaç isim var.

Kimdir onlar?
Cem Öğretir çok muhteşem bir spiker. Sesi diksiyonu, duruşuyla; konulara hâkimiyetiyle... CNNTürk'te çok severek izlediğim Pınar Esen, TV8'de Gökmen Karadağ son derece başarılı.

Kadınlardan pek beğendiğiniz yok sanırım...
Kadın bırakmadılar... Bir de CNN Türk'te İpek Kaplan var. Pınar ve İpek dışındakiler yoruyor beni. Yoruluyorum izlerken.

Kadın bırakmadılar dediniz... Haberleri genelde deneyimli erkek haberciler sunuyor. Onları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bakın bizim kadın spikerlerimiz, kızmasınlar, kendilerini çok geliştirmediler. Bir kesim dışında, kendilerini kuaför salonlarının malzemesi yaptılar. Zamanlarını hep buralarda geçirdiler. "Ne oluyor bu memlekette, şunu da bileyim" diye bir kaygı içinde olmadılar. Ama bir süre sonra göründü ki bu işi daha farklı yapanlara, gazetecilikten anlayanlara ihtiyaç var. Bunun üzerine bu yolu açtılar. Bu bir modadır, bu da geçecek. Çok değerli kadın gazetecilerimiz var. Keşke onlar da ekranda olsa. Bir Ruhat Mengi'nin ekranda olmasından büyük mutluluk duyuyorum. Hem bir kadın olarak, hem de yaptığı programlarla beni cezbediyor. Konuştuğu beni düşündürüyor. Bu son derece önemli. Yıllarını bu işe vermiş, bilgi birikimi, hayat duruşu, hayata bakışı... Ruhat Mengi'nin ana haber sunmasını isterim, çok da mutlu olurum. Deneyimli bir gazeteci yazar; niçin haber sunmasın? Türkçesi son derece temizdir Ruhat Hanım'ın; orada Türkçe hatası yapsa da gözümüze batmaz. Ama diğer kadın spikerler sadece spiker olarak oturdukları için Türkçe hataları gözümüze batar. Mehmet Ali Birand'ın telaşını, koşuşturmasını çok seviyorum... Tabii ki spiker değil, Türkçe'yi hatalarıyla konuşuyor. Ama dünyaya hâkim, son derece doğru sorular soran bir isim.

Yani anchormanlerin önünü, kendini geliştirmeyen kadın spikerler mi açtı?
Evet, kesinlikle kadınlarımız açtı. Biraz daha işi sahiplenselerdi daha farklı olacaktı.

Büyük medya kuruluşlarına dönmeyi ister misiniz?
"Ulusal kanal" tanımlamasını reddediyorum. Diğerleri ne kanalı peki? Hepimiz ulusal kanalız. İlk özel televizyonun kuruluşunda çalıştım. Televizyonlar kurdum. Çoğunda emeğim var. Artık o kanallara döner miyim? Ben bir profesyonelim. Gelen teklifleri değerlendiririm, uygun düşerse düşer. Düşmezse kalır. Ama çalıştığım kanaldan memnunum. Benim düşünce sistemime uygun, omuz omuza çalışıyoruz.

Banu Güven gece haberlerinde kalmalıydı Saba Tümer kendini buldu

NTV haber spikeri Banu Güven çok popüler... Nasıl buluyorsunuz?
Keşke gecede kalsaydı, o gecenin yorgunluğu içinde bize sıcak şeyler anlatıyordu. Gece haberlerini sunmak onun yapısına uygundu. Öne çekilince kayboldu. Gecede daha çok parlamıştı.

Saba Tümer geçmişte haber spikerliği yaptı, şimdiki programında nasıl sizce?
Haber sipikerliğini bilmiyorum. O da kendi formatında güzel bir şey yapıyor. Diksiyonu, görüntüsü, yapısı, düşünce sistemi şimdi yaptığı işe uygun.

Vatan Pazar