Türkiye'nin altında devasa bir yarık keşfedildi: Anadolu, Ortadoğu'dan ayrılıyor

Göttingen Üniversitesi’nden uluslararası bir araştırma ekibi, Türkiye’nin güneydoğusundan başlayarak kuzeybatı İran’a kadar uzanan 1.500 kilometrelik bir yarık tespit etti. Araştırmaya göre, bu yarık eski Tetis Okyanusu’ndan kalan bir okyanusal levhanın kopması nedeniyle oluştu.

Almanya merkezli merkur.de tarafından duyurulan haberde, bu bulgunun dünya üzerindeki jeolojik süreçlerin anlaşılmasına büyük katkı sağlayacağı ifade edildi. Araştırmacılar, Türkiye’nin güneyinde oluşan bu jeolojik hareketlerin bölgeyi ciddi şekilde etkileyebileceğini belirtiyor.

Okyanusal levha Türkiye’den kopuyor
Bilim insanlarının açıklamalarına göre, Zagros Dağları’nın altında kalan okyanusal levha, yer kabuğunu aşağı çekerek büyük bir çöküntü oluşturuyor. Göttingen Üniversitesi’nden Dr. Renas Koshnaw, “Bu levha, bölgeyi aşağı çekmeye devam ediyor. Ancak Türkiye’ye doğru bu hareket sığlaşıyor, bu da okyanusal levhanın koptuğunu ve yarığın yayılmaya devam ettiğini gösteriyor,” dedi.

Bilim insanları, yarığın yayılma hızını “takvimden kopan bir yaprak gibi” tanımlayarak sürecin oldukça karmaşık olduğunu belirtti. Bu hareketlerin sadece Türkiye değil, Irak ve İran gibi ülkeleri de etkilediği açıklandı.

Tetis Okyanusu’nun izleri hala etkili
Araştırmalar, Türkiye'nin altında büyüyen yarığın bir zamanlar Arap levhası ile Avrasya levhasını ayıran Tetis Okyanusu’nun kalıntılarından kaynaklandığını ortaya koydu. Bu okyanus, milyonlarca yıl önce kapanmış olsa da etkileri bugün hâlâ hissediliyor. Tetis Okyanusu’ndan geriye kalan parçalar, günümüzde Akdeniz, Karadeniz ve Hazar Denizi olarak biliniyor.

Zagros Dağları ve jeolojik hareketlilik
Zagros Dağları, Doğu Türkiye’den Umman Körfezi’ne kadar uzanan 1.500 kilometrelik bir dağ silsilesidir. Bu dağların oluşumu, Afrika, Arap ve Hint levhalarının Avrasya levhası ile çarpışması sonucu gerçekleşmiştir.

Bilim insanları, Zagros Dağları’nın derinliklerindeki okyanusal levhanın yer kabuğunu aşağı çektiğini ve bu durumun depremler ve yeni maden yataklarının oluşumu gibi önemli jeolojik sonuçlar doğurduğunu vurguladı.

Jeolojik süreçler deprem riskini artırıyor
Türkiye’nin sık sık depremlerle karşı karşıya kalması, bu tür jeolojik süreçlerin daha iyi anlaşılmasını zorunlu kılıyor. Göttingen Üniversitesi’nden yapılan açıklamaya göre, bu araştırma sayesinde deprem risklerinin daha net bir şekilde değerlendirilebileceği ifade edildi.
Araştırmacılardan Prof. Jonas Kley, “Bu tür modeller, Dünya’nın kabuğunun nasıl çalıştığını anlamamıza yardımcı oluyor. Deprem risklerini tahmin etmek için bu bilgiler büyük önem taşıyor,” dedi.

Maden yatakları ve yeni bulgular
Araştırmacılar, yer kabuğundaki bu hareketlerin maden yataklarının aranması, doğal kaynakların bulunması ve jeolojik risklerin yönetilmesi gibi konularda önemli bilgiler sunduğunu belirtti. Ayrıca, Türkiye’nin bu hareketlilik nedeniyle gelecekte de dikkatle incelenmesi gerektiği ifade edildi.

Naci Görür’den uyarı: Depreme hazır olmalıyız
Yer bilimci Prof. Naci Görür de geçtiğimiz günlerde Bitlis-Zagros fay hattına dikkat çekerek bölgenin yüksek deprem riski taşıdığını vurgulamıştı. Diyarbakır’da düzenlenen ‘Deprem Dirençli Kentler’ Sempozyumu’nda konuşan Görür, “Bu bölgelerde büyük depremlerin meydana gelme olasılığı yüksek. Kentlerin deprem dirençli hale getirilmesi şart,” dedi.