"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırması (2)

İSTANBUL (AA) - İstanbul Sanayi Odası'nın hazırladığı ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 Araştırması''nda Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) ilk sırada yer alırken, Ford ikinci, Toyota üçüncü oldu.

"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 Araştırması"nın sonuçları İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı.

TÜPRAŞ, üretimden satışlarda 51,1 milyar lira 32 milyar 594 milyon lirayla listede ilk sırayı alırken, Ford 22,7 milyar lirayla ikinci, Toyota ise 17,8 milyar lira ile üçüncü oldu.

Listede Toyota'yı sırasıyla Tofaş, Oyak-Renault, Arçelik, İskenderun Demir Çelik, Ereğli Demir Çelik, İçdaş Çelik ve Hyundai Assan takip etti.

- Toyota yükseldi, Hyundai Assan geriledi

Geçen yıl altıncı sırada bulunan Toyota sürpriz bir çıkışla üçüncülüğe yükselirken, İskenderun Demir Çelik onunculuktan yedinciliğe, Ereğli Demir Çelik 11'incilikten sekizinciliğe yükseldi.

Tofaş üçüncülükten dördüncülüğe gerilerken, Oyak-Renault dördüncülükten beşinciliğe, Arçelik beşincilikten altıncılığa, Hyundai Assan sekizincilikten onunculuğa düştü.

Geçen yıl yedinci sırada yer alan EÜAŞ Elektrik AŞ'nin bu yıl 18. sırada yer alması dikkati çekti.

- Son 13 yılın en yüksek büyümesi

İSO 500'ün üretimden satışları son 13 yılın en yüksek büyümesi oldu ve yüzde 33,2 artışla 653 milyar TL'ye çıktı.

Satışlardaki artışta iç ve dış talepteki büyümenin yanı sıra ihracat gelirlerinde etkili olan döviz kurlarındaki artış rol oynadı. Gerçekleşen büyüme oranı da İSO 500'de son 13 yılın en yüksek büyümesi olarak dikkati çekti.

En büyük 500'ün ihracatı da ülkenin toplam ihracat artışını geçerek yüzde 17 büyüme ile 64,5 milyar dolara yükseldi. İSO 500, 2017 yılında Türkiye ihracatının yüzde 41,1'ini ve sanayi ihracatının da yüzde 42,8'ini gerçekleştirdi.

Sanayici esas faaliyet karının yarısını finansman gideri olarak ödemeye devam etti. Borçlanmada öz kaynakların payı gerilerken, kısa vadeli borçların payı ise arttı.

- Kar eden kuruluş sayısı arttı

İSO 500'ün faaliyet karı oranı sınırlı bir iyileşme ile yüzde 9,6 olurken, toplam faaliyet karı mutlak büyüklüğü 70,6 milyar TL'ye yükseldi. Karlılıkta temel belirleyici olmayı sürdüren finansman giderleri yüzde 21,3 artışla 29 milyar TL'den 35,2 milyar TL'ye çıktı.

Finansman giderlerinin net satışlara oranı yüzde 5,2'den yüzde 4,8’e gerilese de sanayici esas faaliyetinden kazandığının yarısını finansman gideri olarak ödemeye devam etti.

İSO 500'de kar eden kuruluş sayısı 392'den 422'ye yükseldi. Faiz, amortisman, vergi öncesi kar ve zarar eden firma sayıları ise 2017 yılında 488'e çıktı ve ölçülmeye başladığı son beş yıl içindeki en yüksek sayıya ulaştı.

- En fazla ihracat yapanlar

İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında en fazla ihracat yapan şirketlerin başında 4 milyar 797 milyon dolarla Ford Otomotiv yer aldı.

Onu 4 milyar 594 milyon dolarla Toyota, 3 milyar 270 milyon dolarla Tofaş izlerken, Oyak-Renault 3 milyar 182 milyon dolar dolarla en fazla ihracat yapan dördüncü kuruluş oldu.

Tüpraş'ın 2 milyar 786 milyon dolarla beşinci olduğu sıralamada, Hyundai Assan bir milyar 986 milyon dolarla altıncı, Arçelik bir milyar 933 milyon dolarla yedinci sırada yer aldı.

Sekizinci ve dokuzuncu sırada yer alan kuruluşlar açıklanmazken, Bosch bir milyar 53 milyon dolarla onuncu oldu.

İSO 500'ün ihracatı yüzde 17 artarak 64,5 milyar dolara ulaştı.

- En büyük 100 sanayi kuruluşu

"2">Birinci 500 Büyük Kuruluş Sıra No:	"2">Kuruluşlar	"2">Üretimden Satışlar (Net) (TL)
2017	2016
1	1	TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.	51.143.020.471
2	2	Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.	22.669.355.014
3	6	Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş.	17.830.449.851
4	3	TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.	15.911.044.439
5	4	Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş.	15.673.395.350
6	5	Arçelik A.Ş.	12.582.252.953
7	10	İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.	10.623.490.800
8	11	Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.	9.920.840.201
9	9	İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş.	9.307.530.883
10	8	Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.	8.361.235.000
11	14	Aygaz A.Ş.	6.768.921.616
12	15	Mercedes-Benz Türk A.Ş.	6.486.557.570
13	17	PETKİM Petrokimya Holding A.Ş.	6.473.545.885
14	19	Çolakoğlu Metalurji A.Ş.	6.314.022.611
15	12	Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş.	6.295.924.137
16	13	İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş.	6.199.419.278
17	16	BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş.	5.749.012.324
18	7	EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü	5.202.939.442
19	22	Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş.	5.003.862.517
20	20	Aselsan Elektronik San. ve Tic. A.Ş.	4.484.420.748
21	18	Unilever San. ve Tic. T.A.Ş.	4.480.411.691
22	28	Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş.	4.453.651.886
23	24	Vestel Beyaz Eşya San. ve Tic. A.Ş.	3.957.671.084
24	34	KARDEMİR Karabük Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.	3.942.769.194
25	21	Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.	3.874.621.336
26	33	Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş.	3.846.654.092
27	23	Bosch San. ve Tic. A.Ş.	3.836.458.324
28	29	TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.	3.608.591.419
29	25	Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş.	3.488.988.451
30	38	Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamulleri A.Ş.	3.402.705.248
31	32	Milangaz LPG Dağıtım Tic. ve San. A.Ş.	3.277.138.474
32	37	Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü	3.171.487.805
33	42	Kroman Çelik Sanayii A.Ş.	3.079.564.088
34	27	Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş.	3.072.445.212
35	49	Yücel Boru ve Profil Endüstrisi A.Ş.	3.071.931.731
36	46	Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş.	2.996.978.472
37	26	Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş.	2.935.246.082
38	41	Assan Alüminyum San. ve Tic. A.Ş.	2.911.846.153
39	44	AKSA Akrilik Kimya Sanayii A.Ş.	2.834.463.303
40	36	Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş.	2.794.082.188
41	48	Baştuğ Metalurji Sanayi A.Ş.	2.762.845.955
42	30	Coca-Cola İçecek A.Ş.	2.748.964.462
43	31	Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş.	2.715.924.904
44	35	İpragaz A.Ş.	2.688.052.228
45	39	Enerjisa Enerji Üretim A.Ş.	2.582.510.085
46	58	MMK Metalurji San. Tic. ve Liman İşletmeciliği A.Ş.	2.528.699.567
47	54	İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş.	2.526.646.667
48	53	Nadir Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş.	2.487.708.840
49	45	Hayat Kimya Sanayi A.Ş.	2.477.591.588
50	43	Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu	2.363.351.196
51	50	Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş.	2.341.158.360
52	52	Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi A.Ş.	2.340.255.026
53	47	Abalıoğlu Yem-Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş.	2.316.306.588
54	51	SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş.	2.272.649.261
55	61	Diler Demir Çelik Endüstri ve Ticaret A.Ş.	2.238.057.888
56	57	BRİSA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş.	2.088.116.619
57	76	Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş.	2.041.476.336
58	66	Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı	1.951.484.113
59	91	Modern Karton San. ve Tic. A.Ş.	1.935.833.374
60	103	Honda Türkiye A.Ş.	1.909.651.497
61	74	Kaptan Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret A.Ş.	1.897.507.044
62	56	Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş.	1.896.851.037
63	59	Toros Tarım San. ve Tic. A.Ş.	1.881.568.475
64	-	-	-
65	40	Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü	1.794.596.001
66	75	Yazıcı Demir Çelik Sanayi ve Turizm Ticaret A.Ş.	1.773.752.598
67	69	Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş.	1.773.094.972
68	240	Gram Altın Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.	1.749.593.967
69	72	Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü	1.719.897.064
70	86	Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş.	1.695.223.886
71	73	İçdaş Elektrik Enerjisi Üretim ve Yatırım A.Ş.	1.671.590.249
72	79	ASAŞ Alüminyum San. ve Tic. A.Ş.	1.670.182.958
73	65	Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.669.265.861
74	99	Yeşilyurt Demir Çelik Endüstrisi ve Liman İşletmeleri Ltd. Şti.	1.663.291.993
75	89	ROKETSAN Roket San. ve Tic. A.Ş.	1.661.390.598
76	55	Sanko Tekstil İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş.	1.657.103.135
77	62	Soda Sanayii A.Ş.	1.646.088.266
78	82	Sasa Polyester Sanayi A.Ş.	1.630.567.373
79	137	BMC Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.	1.612.176.712
80	68	Koç Metalurji A.Ş.	1.610.285.049
81	67	C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.583.707.267
82	80	HES Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş.	1.575.100.454
83	81	Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima San. Tic. A.Ş.	1.552.407.439
84	83	MAN Türkiye A.Ş.	1.538.334.565
85	77	Gülsan Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş.	1.513.709.475
86	110	Ekinciler Demir ve Çelik Sanayi A.Ş.	1.498.774.849
87	71	Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş.	1.482.404.406
88	85	Goodyear Lastikleri T.A.Ş.	1.458.719.023
89	63	Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş.	1.439.608.402
90	124	Tatmetal Çelik San. ve Tic. A.Ş.	1.422.039.435
91	221	Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş.	1.396.187.363
92	64	JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş.	1.380.441.340
93	-	-	-
94	94	Autoliv Cankor Otomotiv Emniyet Sistemleri San. ve Tic. A.Ş.	1.370.439.409
95	101	Petlas Lastik San. ve Tic. A.Ş.	1.337.124.274
96	97	Köksan Pet ve Plastik Ambalaj San. ve Tic. A.Ş.	1.329.072.420
97	93	Erpiliç Entegre Tavukçuluk Üretim Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti.	1.283.699.255
98	111	Trakya Cam Sanayii A.Ş.	1.278.360.722
99	-	Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.	1.277.149.733
100	88	Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş.	1.270.367.542