Türk Telekom'da 10 milyar TL nasıl buhar oldu?
Türk Telekom, her yıl gelirlerinin yüzde 15’ini “Hazine Payı” olarak devlete ödüyordu.
Özelleştirmenin hemen öncesinde çıkarılan yasa ile bu uygulama
kaldırıldı. Böylece Hazine 10 milyarlık gelirden oldu
Buharlaşan para, şimdilik 10 milyar TL. 2014 sonunda 11 milyar
TL’yi aşacak!
Aşağıda okuyacağınız yoksun kalınan kârı da gözönüne aldığımızda,
tutar daha fazla oluyor.
OLAY NE?
Sözcü'nün haberine göre, Türk Telekom, her yıl gelirlerinin yüzde
15’ini “Hazine Payı” olarak devlete ödüyordu.
Aynı şekilde Turkcell, Vodafone ve Avea’da, aynı oranda “Hazine
Payı” ödüyorlardı.
Telekom’un Kasım 2005’te, yüzde 55’inin 6.5 milyar dolara, 1.3’ü
peşin 5 yıl vadeli olarak (kasadaki ve banka hesaplarındaki 2
milyar 283 milyon lirası da kuşkusuz Telekom’da bırakılarak)
özelleştirilmesi öncesi, 16 Temmuz 2004 tarihinde bir yasa çıktı ve
Türk Telekom’dan alınan yüzde 15 “Hazine Payı” kaldırıldı.
Diğerlerininki (Turkcell, Vodafone, Avea) kaldırılmadı.
Telekom’un 2005-2013’ün 9 aylık döneminin toplam geliri 64.9 milyar
TL.
Buna, 2013’ün son üç aylık (tahmini) 1.8 milyar TL’lik gelirini de
eklediğimizde, toplam gelir 66.7 milyar TL, bunun yüzde 15’i de 10
milyar TL ediyor.
Demek ki Telekom’dan alınan Hazine Payı kaldırılmasaydı, 2005’ten
bu yana Hazine’nin kasasına yaklaşık 10 milyar lira para
girecekti.
Hazine Payı, yasa gereği ödenmeyince, Telekom’un kârı da söz konusu
dönemde yaklaşık 10 milyar lira fazla oldu.
İKİ FARKLI UYGULAMA
Telekom, gelirleri üzerinden yüzde 15 Hazine Payını ödemiyor.
Nedenine gelince “Ödemeyeceğine dair” yasa var (5228 sayılı
Yasa’nın Geçici İkinci maddesi). Yüzde bir “Evrensel Hizmet Fonu”
ödüyor.
Turkcell, Vodafone ve Avea ise, gelirleri üzerinden yüzde 15 Hazine
Payı ödüyorlar. Hatta zarar etseler bile ödüyorlar. Nedenine
gelince, ödeyeceklerine dair yasa var.
2010 yılında yapılan “Ulusal Bilişim Kurultayı”nda,
“Telekomünikasyon Sektöründe Vergi Düzenlemeleri” konulu toplantıda
konuşan Rekabet Kurulu Üyesi Murat Çetinkaya; “Operatörler arasında
ayrım yapılmaması gerektiğini, farklı uygulamalar nedeniyle,
rakiplerden birinin kayrılmış olacağını, bu uygulamanın da
rekabetçi yapıyı bozduğunu ve doğru olmadığını” özellikle
vurgulamıştı.
Olayın bu yönü de son derece önemli.
GELİRLER VE KÂRLAR
Telekom, Turkcell, Vodafone ve Avea’nın 2005-2013 dönemi gelirleri
ve kazançları tabloda gösterilmiştir.
Telekom özelleştirilmeseydi, yukarıda belirtilen 10 milyar liraya
ek olarak, tablodaki Telekom kârlarının önemli bir kısmı devletin
kasasına girecekti.
İkisinin toplamı da Telekom’un 2005’te özelleştirilmesinden elde
edilen gelirden daha fazla olacaktı.