TÜİK'ten emekli maaşları açıklaması geldi: Enflasyon düşük mü gösterildi?

TÜİK'in enflasyon verilerinin asılsız olduğu gerekçesiyle açılan davaya yazılı beyan sunan kurumun eski Başkanı Birol Aydemir, "TÜİK son 3,4 yıldan beri internet üzerinden topladığı fiyatları da enflasyon hesaplamasında kullanıyor. TÜİK enflasyonu en az yüzde 31 oranında daha düşük gösterdi. Bugün 15 bin lira alan bir emekli, doğru bir şekilde enflasyon açıklansaydı 20 bin lira alacaktı." şeklinde konuşmuştu.

İTO da emekli maaşlarının hesaplanmasıyla ilgili bir açıklama yapmıştı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) emekli maaşlarının hesaplamasına yönelik iddialara yanıt verdi.

ENFLASYONU DÜŞÜK MÜ GÖSTERDİ?
TÜİK, yazılı açıklamasında, "emekli maaşlarının hesaplanmasıyla" ilgili bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında yer alan haber ve paylaşımlarda İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) İstanbul için açıkladığı Ücretliler Geçinme İndeksi ile TÜFE kıyaslaması yapılarak TÜİK'in son 3 yılda enflasyonu yüzde 31 düşük gösterdiği şeklinde "bilimsellikten uzak, gerçeklerle uyuşmayan mesnetsiz" iddiaların yer aldığı ifade edildi.

Söz konusu iddiaların "siyasi saiklerle ve bilinçli şekilde algı oluşturma" gayretiyle yapıldığının belirtildiği açıklamada, TÜİK tarafından hazırlanıp yayımlanan TÜFE ile İTO Ücretliler Geçinme İndeksi (1995=100) baz yılları, madde tanım ve çeşitliliği, sınıflama türü, ağırlık yapısı, coğrafi kapsam, hesaplama yöntemleri, hitap ettikleri gelir grupları itibarıyla farklılık göstermekte olduğundan bu iki endeksin karşılaştırılması anlamlı sonuçlar üretmediğini dile getirdi.

Açıklamada, "Bu nedenle İTO, endeksinin baz yılı ve metodolojisinde değişikliğe giderek 2025 yılı itibarıyla İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi ismiyle yeni bir endeks yayımlamaya başlamıştır." denildi.

Açıklamada, iddialar arasında, kurum başkanının görev süresi ve bölge müdürlerine ait atamalara ilişkin tamamen "manipülasyon" amacı taşıyan asılsız ifadelerin de bulunduğuna işaret edilerek, "TÜİK Başkanı da diğer benzeri atamalar gibi Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirli bir süre için atanmaktadır. Bu durum yalnızca TÜİK başkanlığına mahsus değildir. Bölge müdürlerimiz ile ilgili bahse konu görev değişiklikleri ise 2020'de yapılmış olup, bazı bölge müdürlerimiz merkezde görevlendirilirken bazıları başka bölgelerde müdür olarak görevlendirilmiştir. Yapılan görev değişikliklerinin iddia edildiği gibi enflasyon hesaplaması ile bir ilgisi olmayıp, rutin görevlendirmelerdir." değerlendirmesinde bulunuldu.

"İNTERNET VERİLERİ SINIRLI AĞIRLIĞA SAHİP"
Ayrıca "web kazıma" yöntemiyle elde edilen verilerin TÜFE fiyat verileri içindeki payının sadece yüzde 5 düzeyinde olduğunun aktarıldığı açıklamada, enflasyon hesaplamasında internet verilerinin sınırlı ağırlığa sahip olduğunu belirtildi.

Açıklamada, TÜİK'in, fiyat verilerini çok daha geniş kapsamlı olarak sahadan, barkod verilerinden ve çok farklı kaynaklardan topladığına dikkat çekilerek, şunlar kaydedildi:

"İddia edildiğinin aksine, TÜİK web kazıma verilerini merkezi olarak, otomatik ve günlük olarak elde etmekte, bu verileri hiçbir şekilde manuel girişe açmamakta, bölge müdürlüklerine bu yönde talimat vermemekte ve yıl boyunca aynı ürünleri sabit web sitelerinden düzenli aralıklarla takip ederek, uluslararası standartlara uygun değerlendirmektedir. Bu nedenle söz konusu iddiaların gerçekle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır.

Bu çerçevede, TÜFE herhangi bir kişi, makam ya da kurumun talep, talimat veya tahminine göre değil, alandan derlediği verilerden sahip olduğu bilimsel ve teknik özerklik ile bağımsız olarak hesaplamaktadır. Konu ile ilgili tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarız."