Televizyonlara Canan Karatay kriterleri getiriliyor!
Medyatik uzmanların tartışmalı sağlık öğütlerine bakanlıktan önlem: 'Ekran sertifikası ve akreditasyon' şartı getiriliyor.
Sağlık Bakanlığı, televizyon programlarının müdavimi olan ve
söyledikleri büyük ilgi gören ünlü isimlerin “sıra dışı” sağlık ve
beslenme önerileri üzerine harekete geçti. Bakanlık, sağlık ve
beslenme konusunda yorum yapanlar için “ekran sertifikası ve
akreditasyon” zorunluluğu getirmeye hazırlanıyor.
“Kolesterol kalp hastası yapmaz, aksine kolesterolü yüksek olan çok
yaşıyor” diyen Prof. Dr. Canan Karatay, tıp endüstrisinin ilaç
satmak için hastalık icat ettiğini savunan Prof. Dr. Ahmet Rasim
Küçükusta, kendi web sitesindeki özgeçmişinde halk arasında
“Türkiye’nin Lokman Hekimi” ya da “Bitkilerin Efendisi” olarak
tanındığı belirtilen “kozmik bilimci” Ahmet Maranki ve
diğerleri...
Uzmanlıklarının yanında, gördükleri rağbetle artık birer
‘televizyon yıldızı’, sıra dışı önerileriyle de birer ‘tartışma
öznesi’ haline geldikleri söylenebilir. Ancak ‘modern tıpçılar’la
‘gelenekselciler’ arasındaki tartışmaların büyümesi ve ekranlarda
dile getirilen sıra dışı sağlık-beslenme önerileri üzerine halkın
kafasının karıştığını düşünen Sağlık Bakanlığı, çok tartışılacak
bir uygulamayı hayata geçirmeye hazırlanıyor. Habertürk
gazetesinden Lütfi Erdoğan'ın haberine göre, sağlığın medyada
tartışılmasını ‘bilimsel temel’e oturtmak isteyen bakanlık,
özellikle ‘geleneksel ve tamamlayıcı tıp’ konularında
televizyonların müdavimi olan ünlü uzmanlara ‘ekran sertifikası ve
akreditasyon’ zorunluluğu getirecek.
‘KALBİ DURDURAN BİTKİLER VAR’
Uygulanacak sistemin ayrıntılarını anlatan Sağlık Bakanlığı
Müsteşarı Prof. Dr. Eyüp Gümüş, sağlıkta bilimsel temele dayanmayan
söylemlerden kaçınılması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Ekranlarda birçok isim beslenme konusunda açıklamalar yapıyor.
Bunların arasında hiçbir bilimsel kanıta dayanmayanlar var. Deniyor
ki, ‘Kiraz yerseniz prostat kanseri geçer.’ Tamam da, öyle demekle
kanser geçmiyor. Önerdikleri bazı bitkilerin fazla alınması
sonrasında ölümler bile yaşanabilir. Ya da ‘Çay yap iç’ diyor. İyi
de, çok içildiğinde kalbi durduran bitkiler var.”
Türkiye Halk Sağlığı Kurum Başkanlığı’nın ekranlara çıkan isimlerle
ilgili çalışma yapacağını ifade eden Gümüş şöyle devam etti:
“Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) bünyesinde,
Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Enstitüsü ile Kronik Hastalıklar ve
Halk Sağlığı Enstitüsü açılacak. Ayrıca bir Kalite ve Akreditasyon
Enstitüsü kuruyoruz. Özellikle televizyon programlarına çıkan
isimlere bakılacak. O isimler geleneksel ve tamamlayıcı tıp
alanında tavsiyelerde bulunuyorlarsa, önce çalışmalarını Kalite ve
Akreditasyon Enstitüsü’ne göstererek onay alacaklar. Her önüne
gelen kalkıp topluma bir şeyler öneremeyecek.”
Kim olursa olsun, bilimselliği kanıtlanmamış, sağlıkla ilgili
hiçbir bilginin televizyonlarda açıklanmasına izin vermeyeceklerini
söyleyen Prof. Dr. Gümüş, “Öneride bulunacak uzmanlar, kendi
alanlarıyla ilgili bile olsa, önce bize gelip anlatacaklar.
Bilimsel verilerini ve kanıtlarını
önümüze koyacaklar” dedi.
Kalite ve Akreditasyon Enstitüsü’nün bu ay sonu açılacağını ve
başkanının atanacağını dile getiren Gümüş, sistemin nasıl
işleyeceğini ise şu şekilde anlattı: “Oluşturulacak 20 kişilik
bilim kurulu, ekrana çıkacak isimler için standartları
belirleyecek. Geleneksel ve tamamlayıcı tıpla ilgili topluma
önerilerde bulunacak isimler, varsa bilimsel çalışmasını önce o
bilim kuruluna anlatacak. Bilim kurulu çalışmaları inceleyecek,
uygun bulursa bu kişilere sertifika verecek. RTÜK ve medya
kuruluşlarıyla da protokol imzalanacak, ekranlara çıkması uygun
görülen isimlerin listesi sunulacak. Sertifikası olmayan isimler
TV’lerde açıklama yapamayacak. Böylece bilimsel temeli olmayan
konularda kamuoyu önünde bilgi vermelerini önleyeceğiz.”