TELEKULAKÇI GAZETECİ İNGİLTERE'Yİ NASIL KARIŞTIRDI?

İngiltere’de ünlülerin ve kraliyet ailesinin korkulu rüyası olan tabloid News of the World gazetesinin birçok ismin telefonlarını yasadışı yollardan dinlediği ortaya çıktı. En son İngiliz futbolcu Wayne Rooney’nin hamile eşini bir telekızla aldattığını ortaya çıkaran gazetenin telefon dinlediği iddiaları ilk kez 2005 yılında gündeme geldi. İngiltere prensleri Harry ve William’ın yardımcıları telefonlarında henüz dinlemedikleri telefon mesajlarının dinlenmiş gibi gözüktüğünü fark etti. O günlerde News of the World’de de Prens Harry ile ilgili çok az insanın bildiği bilgiler yayınlanıyordu. Scotland Yard olaya el koyunca gazetenin bir muhabiri kısa süre hapis yattı.

Davalardan parayla kurtuldu
Ancak İngiltere’nin terör olaylarıyla mücadele ettiği bir döneme denk gelen soruşturma detaylı takip edilmedi ve genişletilmedi. Dolayısıyla gazetenin dinlediği diğer kişilerin şikâyetlerinin de üzerine gidilmedi. News of the World daha sonra ismi açıklanmayan iki ünlü kişi ve bir halkla ilişkiler uzmanının açtığı davalarda anlaşma yoluna giderek davacılara toplam 2.5 milyon dolar ödedi ve konuyu kapattı. Ancak Amerikan New York Times gazetesi olayın üzerine gitmeye karar verdi.

Editör Cameron’ın danışmanı oldu
NYT, pazar günü yayınlanan dergisine kapak yaptığı haberde hem News of the World’ün “karanlık” haber toplama tekniklerini anlattı hem de en az beş kişinin daha telefonları dinlendiği için dava açtığını ortaya çıkardı. NYT gazetenin bu karanlık yöntemleri en çok bugünkü Başbakan David Cameron’ın iletişim danışmanı olan Andy Coulson yönetiminde yaptığının da altını çizdi. İşte bu detay, olayın İngiltere’nin politika gündemine oturmasına neden oldu.

Soruşturma tekrar açılabilir
Muhalefet partisi yetkilileri, Andy Coulson’un dinlemelerden sorumlu olduğu halde başbakanlıkta görevli olmasını eleştirirken, telefonu dinlenmiş olan birçok kişi de soruşturmanın tekrar açılmasını istedi. Aralarında eski Başbakan Yardımcısı Lord Prescott’un da olduğu isimler, zamanında şikâyetlerinin ciddiye alınmamış olmasından yakınarak Scotland Yard’dan kapsamlı bir soruşturma talep etti. Scotland Yard ise NYT’den eski News of the World çalışanlarıyla yaptıkları mülakatların dökümlerini istedi. NYT Yayın Yönetmeni Bill Keller ise, “Dinleme skandalı ile ilgili aylar öncesinden yaptığımız talepleri kabul etmediler, röportaj vermeyi reddettiler ama şimdi birden bire tekrar dosyaya ilgi gösteriyorlar” dedi.

‘Prensesi de onlar çıldırttı’
News of the World’ün geniş dinleme skandalının ortaya çıkmasının ardından gazetenin Prenses Diana’yı da dinlemiş olabileceği iddiaları gündeme geldi. Prenses Diana ile ilgili “Diana Günlükleri” isimli kitabı yazan Tina Brown, Diana’nın yıllarca telefonlarının dinlendiğini söylediğini hatırlattı. Brown, “O zaman herkes Diana’ya deli ve paranoyak muamelesi yapmıştı. Ama hem o, hem de arkadaşları telefonundan gelen cızırtıların farkındaydı. O, telefonunu kraliyet ailesinin dinlettiğini düşünüyordu, ama belki de dinleyenler gazetecilerdi” dedi. Brown, prensesin bazı telefon konuşmalarının Murdoch’ın tabloidlerinde yayınlandığını hatırlatarak, “Kitabı yazarken aylraca bu konuşmaların basına nasıl sızdığını anlamaya çalıştım. Tabloidin açıklamaları hiç inandırıcı gelmemişti. NYT’nin haberinden sonra bu açıklamalara daha da az inanıyorum” dedi.

Hastaneden bile bilgi çaldılar
New York Times’ın haberine göre, News of the World gazatesi özel dedektifler tutarak yöntemlerin yasal ya da yasal olmaması konusunda ayrım gözetmeden ünlüler hakkında gizli bilgilere ulaşıyordu. “Karanlık sanatlar” olarak adlandırılan bu yasadışı yöntemlerden biri, telefon şirketleri, hükümet kurumları, hastaneleri dolandırarak bilgi çalmak. Dedektifler “hacker”lık ile bu kurumların sistemlerine giriyor ya da çalışanlarına rüşvet vererek, sağlık raporları, listelenmemiş adresler, telefon faturaları gibi bilgiler elde ediyor. Gazetenin özel dedektiflerinin en çok kullandığı yöntemlerden biri de ünlülerin, politikacıların ve futbolcuların telefonlarının telesekreterlerin şifrelerini hackleyerek sesli mesajlarını dinlemek. Sıklıkla kullanıcılar 1111 ya da 4444 olan dört haneli standart şifreyi değiştirmiyor. İlk önce bu rakamları deneyen dedektifler şifre değiştirilmişse telefon şirketlerini kandırarak kişisel şifreleri elde ediyor.

Tabloid medya savaşlarının kurbanı mı oldu?
Amerikan New York Times gazetesinin News of the World ile ilgili hazırladığı haber, tarafsızlık tartışmasını da beraberinde getirdi. NYT, News of the Wold’ün karanlık haber tekniklerini araştırmak için hepsi Pulitzer ödüllü en iyi dört muhabirini Londra’ya gönderdi. Muhabirler tam 5 ay boyunca gazetenin ondan fazla eski çalışanıyla görüştü, arşiv çalışması yaptı, polisle, yargılananlarla, telefonu dinlelenlerle mülakat yaptı. News of the World gazetesi ise NYT’nin bu çabalarının abartılı ve taraflı olduğunu söylüyor. Gazetenin editörü NYT’ye yanıt olarak gönderdiği mektupta, “Çıkar çatışmasının, bir gazetenin rakip grubun gazetesi ile ilgili 5 ay boyunca araştırma yapıp buna dev kaynaklar ayırmasından ve asılsız iddialar yayınlamasından daha iyi bir örneği olabilir mi?” dedi. NYT’nin etik koduna da gönderme yapan News of the World editörü bu sözleriyle ABD’de New York Times ve Wall Street Journal gazetelerinin rekabetine işaret ediyordu. Zira News of the World gazetesinin sahibi Rupert Murdoch 2007’de aylarca uğraşarak saygın Wall Street Journal gazetesinin de bağlı olduğu Dow Jones grubunu 5 milyar dolara satın aldı. Murdoch gazeteyi alırken en büyük hedefinin NYT’ye rakip olmak olduğunu da saklamadı.

Milliyet