Suudi medya kuruluşu MBC'nin dizi yasağı 'Türkiye karşıtlığını körükledi'
Dubai merkezli Suudi medya grubu MBC'nin Türk dizilerinin programlarının tamamından kaldırma kararı, Arap dünyasının bu dizilere duyduğu hayranlık göz önüne alındığında şaşırtıcı bir karar oldu.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre; 'Gümüş' gibi Türk dizilerini
Arap izleyicilerin ekranlarına getiren MBC ve programları,
Türkiye'nin Orta Doğu'daki yumuşak gücü için bir araç olarak
görülüyor. Bazı kesimlerin fazla liberal bulduğu yaşam tarzları ve
kadın karakterler tasvir eden diziler, muhafazakar kesimden tepki
görüyor.
Sosyal medyada hareketlenen bu tartışma, Türkiye ve bölge ülkeleri
arasındaki ilişkilerin hangi noktada olduğuna da ışık tutuyor.
Suudi Arabistan'daki tartışmalar buna en açık örnek: Arap
hayranları arasında dizilerin kaldırılması sonrası yas tutanlar da
var, kararı övenler de.
Kararın ardından Twitter'da en çok kullanılan etiketlerden biri
"Türk dizilerinin kaldırılması" oldu. Sadece Suudi Arabistan'da bu
etiketle 27000'den fazla paylaşım yapıldı.
Twitter'da bazı Suudiler, MBC'nin kararında geç bile kaldığını,
Türk dizilerinin Suudi izleyiciler için uygun olmadığını
savundu.
Bazılarıysa özellikle Osmanlı tarihini arka planına alan dizilere
ateş püskürdü. Bir kullanıcı Türkiye'yi "sömürge tarihini örtbas
etmeye çalışmakla" suçladı.
Twitter'da @boazoooz55 lakaplı bu kullanıcı, "Türk dizileri utanç
duygusundan tamamen uzak. Oğlu babasının karısıyla birlikte olup
ona ihane ediyor, bir kız evlenmeden hamile kalıyor, bir anne
kızının kocasına ilgi duyuyor" ifadelerini kullandı.
Eleştirileri şöyle devam etti:
"Bunlar düşük seviyeli diziler: Aşk, tutku, yoksulluk ve iğrenç
davranışlar, bu da yetmezmiş gibi hem edepsiz Türk kültürü ve
geleneklerini yayıyorlar, hem de soyu tükenen Osmanlı
İmparatorluğu'nu Arapların gözünde cilalamaya çalışıyorlar…
Mükemmel bir karar olmuş."
Televizyon sunucusu Emir Edib de Mısır televizyon kanallarına
MBC'yi örnek alması çağrısı yaptı ve bu gibi dizilerin Arap
televizyonlarında "Türkiye'nin reklamını yaparak onun çıkarları
için para sağladığını" söyledi.
Öte yandan bazı kullanıcılar Türk medya kuruluşlarının karşılıklı
kültür alışverişi için çabalamadığını, Arap dizilerini genelde
yayınlamadığını savundu.
Bunu ayrımcılık olarak değerlendirenler de oldu.
"Bana bir tane Türk kanalı gösterin, Suudi, Körfez ülkesi ya da
Arap ülkesi dizisi yayınlasın. İmkansız. Neden mi? Çünkü onlar bizi
gerileyen bir ülke olarak görüyor, onlara ait olduğumuzu
düşünüyorlar. Bu nedenle insanlarının Arap kültürüne bağlanmasını
istemiyorlar."
Tartışma bazen çok daha kapsamlı boyutlara, Osmanlı tarihinin
derinliklerine kadar gitti. Sosyal medya kullanıcıları arasında,
Türk dizilerinin etik olmayan şovların bir karışımı olduğunu ve
Körfez ülkesi toplumlarını yok etmeye çalıştığını iddia eden de
oldu.
Twitter'daki paylaşımında @OfficialNawras isimli başka bir hesap,
şu değerlendirmeyi yaptı:
"Osmanlı Tarihi kanla lekelenmiş: Araplara yönelik suçlar, baskı,
savaşlar... Tarihin bu karanlık dönemini kuşaklara öğretmek yerine,
halifeliğe dönüşebilmek için yapılanları cilalıyorlar."
'KARARIN DİNLE, DEĞERLERLE İLGİSİ YOK'
Öte yandan dar bir kesim, meseleye şüpheyle yaklaştı ve MBC'nin
kararını siyasi arka planı olduğu yorumunu yaptı.
@moh017710 adlı kullanıcı, "Kararın saf politik olduğu açık; din ve
değerler meselesine bağlamayın... o kadar cahil değiliz"
ifadelerini kullandı.
Türkiye tarafında da kararın politik bir hamle olduğu görüşü
yaygın.
Bunun birden fazla nedeni var:
Öncelikle MBC'nin hamlesi, Suudi hükümetinin şirketin çoğunluk
hissesini devralacağı haberlerinden sonra geldi. Çoğunluk
hissesinin sahibi Suudi Kraliyet Ailesi mensubu Prens El Velid bin
Talal'ın salıverilmesinin akabinde bu haberler yayılmıştı.
Öte yandan, Suudi Arabistan ve Türkiye arasındaki ilişkilerin büyük
gerileme yaşadığı biliniyor. Bunun nedeni Türkiye'nin Arap Baharı
ve sonrasında izlediği dış politikaydı.
Arap ülkeleri ayaklanırken Türkiye, Müslüman Kardeşler başta olmak
üzere bölgedeki İslamcı hareketlerin destekçisi olarak
görülmüştü.
Türkiye'nin geçen yıl Suudi Arabistan ve Mısır dahil 5 Arap
ülkesinin ilişkilerini kesme kararı aldığı Katar'a destek çıkması
da, ilişkilerin ilerlemesine engel oldu.
İstanbul Ticaret Odası'na (İTÖ) göre, her hafta 50 dizi filmin
çekildiği Türkiye, ABD'den sonra "dünyada en fazla dizi film ihraç
eden ikinci ülke". En çok ihraç edilen diziler ise şöyle:
Adını Feriha Koydum
Gümüş
Fatmagül'ün Suçu Ne
Ezel
Kara Sevda