Sudan Koyun Geçirme Yarışması
- Denizli'nin Çal ilçesinde 8 asırdır sürdürülen ve UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde yer alan yarışmada, 49 çoban mücadele ediyor- Yarışma bu yıl Trabzon'un Maçka ilçesi kırsalında şehit olan Eren Bülbül anısına düzenleniyor
DENİZLİ (AA) - Denizli'nin Çal ilçesinde, UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan 844 yıllık geçmişe sahip Sudan Koyun Geçirme Yarışması, 49 çobanın katılımıyla başladı.
Aşağıseyit Mahallesi Köprübaşı mevkisinde Büyük Menderes Nehri kenarında gün doğumunda başlayan etkinlikte, çobanlar koyun sürülerini yürüterek "Yörük göçü"nü gerçekleştirdi.
Çal, Çivril ve Baklan ilçelerinden 49 çoban, "elci" adı verilen baş koyunlarla katıldıkları yarışmada, sürülerini nehirden geçirmek için birbirleriyle mücadele etti. Çobanlar, yarışma alanında sürünün önünden suya atlayarak, "elci" koyununun da kendisini izlemesini sağlamaya çalıştı.
Koyununun nehre girmesi ve karşı kıyıya ulaşması için çabalayan çobanlar, ıslıklar ve çıkardıkları seslerle hayvanları etkilemeye çalıştı. Bazı çobanların karşıya geçmeyi başaran koyunlarını kucaklayıp öpmesi dikkati çekti.
Yüzme bilmeyen bir çoban ise suya girmesine sevindiği koyununa sarılmak istediği sırada boğulma tehlikesi geçirdi. Yarışmacıya diğer çobanlar yardım etti.
Yarışmada küçük çobanların da koyunlarını sudan geçirme çabaları, renkli görüntülere sahne oldu.
Etkinlikte bazı çobanlar sudan geçerken ay yıldızlı bayrak açtı.
- "Bu yıl yarışmayı Eren Bülbül'e adadık"
Çal Belediye Başkanı Fethi Akcan, 844 yıllık geleneği yaşattıkları için gururlu ve mutlu olduklarını söyledi.
Bu geleneğin bugüne kadar sürdürülmesinde emeği geçenlere teşekkür eden Akcan, çobanların kurada çıkan sıraya göre koyunlarını sudan geçirdiğini belirtti.
Çobanların, bu yıl yarışmanın, Trabzon'un Maçka ilçesi kırsalında bölücü terör örgütü mensuplarıyla sağlanan sıcak temasta şehit olan Eren Bülbül anısına düzenlenmesini istediğini anlatan Akcan, "Biz de bu yıl yarışmayı Bülbül'e adadık. Başta Eren'imiz olmak üzere vatan, millet ve bayrak için şehit düşenlere Allah'tan rahmet diliyorum." diye konuştu.
Yarışmaya Baklan'dan oğlunu izlemek için gelen Hüseyin Durmuş, 1972'den beri 4 kez birincilik elde ettiği yarışlara artık oğlunun katıldığını ifade etti.
Avusturya'nın başkenti Viyana'dan gelen Kadir İlke (62) ise yarışa hazırlık yapmak üzere izin alıp köyüne geldiğini kaydederek, "Eski geleneklerimizi yaşatmak istiyoruz. Köyümüzden kazanan olmadığı için bu yıl yarışa dahil oldum. Mor koyunumla 3 haftadır çalışıyoruz. Artık bana alıştı. Kazanacağımıza inanıyorum." dedi.
Yarışmayı, MHP Genel Başkan Yardımcısı Emin Haluk Ayhan, Vali Hasan Karahan, AK Parti Denizli Milletvekili Sema Ramazanoğlu, Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Zolan ile İl Emniyet Müdürü Mevlüt Demir de izledi.
Yarışmalarda dereceye girenlere çeşitli ödüller verilecek.
- Sudan koyun geçirme geleneği
Yarışmaya esin verdiğine inanılan Yörük efsanesine göre, Karakoyunlu aşiretinden bir çoban, Çal yöresine yerleşerek Oğuz beylerinden biri için çalışmaya başlar. Çoban ile beyin kızı birbirlerine aşık olur. Yörede çok sevilen çoban, beyden kızını ister. Ancak kızını vermek istemeyen bey, çobana gerçekleştirilmesinin imkansız olduğunu düşündüğü bir görev verir.
Bey, çobana kızıyla evlenebilmesi için 'Koyunlara 3 gün boyunca tuz yedireceksin ve Büyük Menderes Nehri'nden su içirmeden karşıya geçireceksin' der. Bu şartı kabul eden çoban, denildiği gibi koyunları su içirmeden karşıya geçirir.
Çobanın istenileni başarmasına karşın bey, yine de kızını kendisine vermez. Kızının aşkından hastalanıp ölmesi üzerine bey tarafından kovulan çoban, ömrünü kaval çalarak dağlarda geçirir. Yöre halkı, bu aşktan etkilenerek her yıl sudan koyun geçirme yarışması düzenler.
İnsanın, sahip olduğu hayvana sevgisi ve onunla bütünleşmesini ortaya koyan yarışma, çobanlık konusunda dünyadaki ender organizasyonlar arasında gösteriliyor.