SIRRI SÜREYYA ÖNDER KİMDİR? DEM PARTİLİ SIRRI SÜREYYA ÖNDER KAÇ YAŞINDA, NERELİ?

DEM Parti milletvekili Sırrı Süreyya Önder, sosyal medyada merak edilen ve araştırılan isimlerin başında geliyor. 28. Dönem DEM Parti İstanbul milletvekili Sırrı Süreyya Önder'in hayatı ve kariyeri araştırılıyor. Peki, Sırrı Süreyya Önder kimdir? DEM Partili Sırrı Süreyya Önder kaç yaşında, nereli?

SIRRI SÜREYYA ÖNDER KİMDİR?

Sırrı Süreyya Önder, 7 Temmuz 1962’de Adıyaman’da, Türkmen kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Lise eğitimini Adıyaman Lisesi'nde tamamladı. 1978 yılında, henüz lise 2. sınıf öğrencisiyken Maraş Katliamı’nı protesto ettiği için tutuklandı ve cezaevine gönderildi. Tahliye olduktan sonra üniversite sınavına girerek Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni kazandı ve Ankara’ya yerleşti.

Babası, 1960'lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi'nin Adıyaman kurucusu ve il başkanı olan bir berber ve arzuhalciydi. Önder, sekiz yaşındayken babasını siroz nedeniyle kaybetti ve annesi ile dört kardeşiyle birlikte dedesinin evine taşındı. Dayısı, Said Nursî’nin öğrencilerindendi ve Önder, 8 yaşındayken Risale-i Nur derslerine katıldı.

Önder, Adıyaman'da Kürt nüfusun yoğun olduğu bir çevrede büyümesine rağmen, Türkmen bir aileye mensup olduğu için Kürtçe ile derin bir bağ kuramadığını belirtmiştir. Bu durum, ilerleyen yıllarda Kürt sorununa bakış açısını etkileyen unsurlardan biri olmuştur. Ortaöğrenim yıllarında babasından kalan edebiyat kitaplarını okuyarak sosyalist fikirlere yöneldi. Gençliğinde devrimci ve sosyalist gruplar içinde aktif rol aldı. Geçimini sağlamak için fotoğrafçılık yaptı, ardından 16 yaşını doldurduktan sonra Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı’nda mevsimlik işçi olarak çalıştı. Ancak, Milliyetçi Cephe hükümeti döneminde işini kaybetti ve lastik tamirci dükkânı açtı.

SIRRI SÜREYYA ÖNDER'İN 12 Eylül ve Cezaevi Yılları

12 Eylül 1980 Darbesi sırasında Ankara’da öğrenciydi. İlk tutuklama dalgasında gözaltına alındı ve uzun süren yargılamalar sonucunda 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ankara'nın Altındağ ilçesindeki bir gecekonduya saklandığı sırada, geçmişte birlikte işkence gördüğü bir arkadaşının ihbarı sonucu yakalandı ve 105 gün boyunca, “DAL” olarak bilinen sorgu merkezinde tutuldu.

Bu sürecin ardından, başta Mamak Cezaevi olmak üzere çeşitli cezaevlerinde toplam yedi yıl hapis yattı. Cezaevinde bulunduğu süre boyunca açlık grevleri gibi protestolara katıldığı için infazları yakıldı. Serbest kaldığında Türkiye artık farklı bir döneme girmişti. İstanbul’a yerleşerek kamyon şoförlüğü gibi çeşitli işlerde çalıştı ve bir süre yurt dışında da bulundu.

SIRRI SÜREYYA ÖNDER'İN Sanat ve Medya Kariyeri

Önder, çocuk yaşlardan itibaren sinemaya ilgi duymaya başladı. Babasını kaybettikten sonra Adıyaman’daki tek fotoğrafçıda çırak olarak çalışması, onun sinemaya olan ilgisini pekiştirdi. Cezaevinden çıktıktan sonra edebiyat ve sinema alanlarında kendini geliştirdi. Barış Pirhasan’ın senaryo kursuna katılarak senaryo yazarlığına yöneldi.

2006 yılında, kendi hayatından izler taşıyan Beynelmilel filminin senaryosunu yazdı ve ortak yönetmenliğini üstlendi. Film, çeşitli festivallerde ödüller kazandı. 2008’de O… Çocukları filminin senaryosunu kaleme aldı. Ayrıca, Sis ve Gece, Ada: Zombilerin Düğünü, Ejder Kapanı, Mar ve Yeraltı gibi yapımlarda oyuncu olarak yer aldı.

Farklı siyasi ve ideolojik çevrelerle iletişim kurabilen bir profil çizen Önder, İslamcı-muhafazakâr medya kuruluşlarında da yer aldı. Ülke TV’de yayınlanan Meksika Sınırı programına konuk oldu ve Kanal 24’te Kafa Dengi programının yapımcılığını üstlendi. Köşe yazarlığına 2010 yılında BirGün gazetesinde başladı, ardından Radikal ve Özgür Gündem gazetelerinde yazılar yazdı.

SIRRI SÜREYYA ÖNDER'İN Siyasi Kariyeri

2011 genel seçimlerinde, Barış ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) desteklediği Emek, Özgürlük ve Demokrasi Bloku’nun bağımsız adayı olarak İstanbul milletvekili seçildi. HDP’nin kuruluş sürecinde aktif rol aldı ve partinin eş genel başkan yardımcılığı görevini üstlendi.

2013’te, çözüm sürecine yönelik görüşmelerde yer aldı ve Dolmabahçe Mutabakatı’na giden sürecin aktörlerinden biri oldu. Aynı yıl Gezi Parkı protestolarına destek veren ilk milletvekillerinden biri oldu ve eylemler sırasında biber gazı fişeğiyle yaralandı.

2014 yerel seçimlerinde HDP’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı oldu ancak seçilemedi. Haziran ve Kasım 2015 genel seçimlerinde Ankara 1. bölgeden HDP milletvekili seçildi. 2016 yılında, HDP’nin Meclis’teki sözcülerinden biri olarak aktif rol oynadı.

Hapis Cezası ve Tahliye

2013 yılındaki Nevruz kutlamalarında yaptığı konuşma nedeniyle 3 Aralık 2018’de 3 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı ve 6 Aralık 2018’de Kocaeli Cezaevi’ne gönderildi. Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar vermesiyle 4 Ekim 2019’da tahliye edildi.

Günümüzdeki Siyasi Kariyeri

2023 Türkiye genel seçimlerinde DEM Parti’den 28. dönem İstanbul milletvekili seçildi. Hâlen TBMM’de milletvekili olarak görevine devam etmektedir.

SIRRI SÜREYYA ÖNDER'İN Özel Hayatı ve Sinema Kariyeri

Sırrı Süreyya Önder, 1991 yılında evlendiği eşiyle 1995 yılında boşanmıştır. Bu evlilikten Ceren Önder adında bir kızı bulunmaktadır. 1992 doğumlu olan Ceren Önder, Emre Abay ile evlidir.

Önder, yalnızca siyaset ve yazarlık alanlarında değil, sinema dünyasında da adından sıkça söz ettirmiştir. Yönetmenlik, senaristlik ve oyunculuk alanlarında geniş bir yelpazeye yayılan sinema kariyeriyle dikkat çekmektedir.

2006 yılında vizyona giren Beynelmilel filmi, Önder’in sinema kariyerinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu filmde yönetmen, senarist, müzik yapımcısı ve oyuncu olarak görev almıştır. Aynı yıl Sis ve Gece filminde de oyuncu olarak yer almıştır.

2007’de Mutluluk filminin uyarlama sürecine katkı sağlayan Önder, 2008’de senaryosunu yazdığı O… Çocukları filmiyle sinema dünyasındaki yerini sağlamlaştırmıştır. 2009 yılından itibaren oyunculuk kariyerine daha fazla ağırlık vererek Ada: Zombilerin Düğünü, Ejder Kapanı, Mar, Yeraltı, Ferahfeza ve Düğün Dernek gibi birçok yapımda rol almıştır.

2012 yılında yönetmenliğini ve senaristliğini üstlendiği F Tipi Film ile yazarlık ve yönetmenlik alanındaki yetkinliğini bir kez daha kanıtlamıştır. 2014’te senaryosunu yazdığı İtirazım Var filminde aynı zamanda oyuncu olarak da yer almıştır.

Sonraki yıllarda sinema kariyerine devam eden Önder, İçimdeki Ses (2015), 14 Tirmeh (2017) ve Manyak (2018) gibi yapımlarda da oyunculuk yapmıştır.