RADİKAL'İN TELEVİZYON ELEŞTİRMENİ KİM OLDU?

Radikal’in Kritik ekinde yazan Tayfun Atay, bundan böyle Radikal’de 4 gün boyunca "Turnusol Kağıdı" başlıklı köşesinde TV eleştirmenliği yapacak.

’Telesafir’liğe hoş geldiniz!

Işıklı kutu’yla muhabbeti, siz de onaylarsanız burada sürdürme niyetindeyim. ’Muhabbet’ dediysem yanlış anlaşılmasın!

Can Dündar bir yazısında benden bahseder ama o, ben değilimdir!..Şu satırlar onun: “60’ların sonuna doğru bir gün, ‘Pal Sokağı’ndan arkadaşım Tayfun’la bizim evin yanındaki misafirhanenin camına burnumuzu dayayıp içerde ışıklar saçan bir kutu gördük. ‘Pilli Bebek’ diye bir çocuk yürüyordu ekranda... şaşıp kaldık.” (C. Dündar, ‘Benim Geçliğim’, 1999, s. 17)
Can’ın ‘Televizyon’la tanışmasına eşlik etmiş, bu satırlarda kastettiği arkadaşı ben değilim ne yazık ki! Ama ‘kalbi yakınlık’tan kök alan bu zihni yanlışlığa bugüne kadar hiç ses çıkarmadım (Belli ki bu ‘sevgi’li yanlışlık işime geldi:).

Biz Can’la 60’ların sonunda değil 70’lerin başında tanıştık (Sokaklarımızı ortadan ayıran ‘Boklu Dere’ kapandıktan sonra, ‘Orta 1’de). Ben, onu tanımadan önce ‘Televizyon’u tanımıştım; Ankara-Sıhhiye’de Zafer Çarşısı’nın altındaki kafeteryada... Oraya haftada bir ya da iki kez annem ve babamla gider, iki kaşarlı tost ve bir limonata eşliğinde ‘Sevimli Hayalet Casper’ı, sonra da ‘9, 9, 9... 999’ diye başlayan polisiyeyi seyreder, eğer uyumamışsam ekranda İstiklal Marşı eşliğinde göndere bayrak çekilirken hazırola geçerdim! Ardından, ben yarı uykulu, oflaya poflaya eve dönerdik.

Birkaç yıl sonra bu ‘arzulu işkence’ bitti. Eve televizyon alındı ve bu, apartmandaki ilk televizyon olduğu için yıllarca her yaştan ‘telesafir’lerimiz oldu.

Can’ın, daha 10 yaşına varmamışken tanıştığım o ‘ışıklı kutu’su içinde olup bitenlere yarım asrı devirdiğim şu günlerde bu kadar kafa yoracağım doğrusu çok aklıma gelmezdi. Ne olduysa bundan bir yıl kadar önce Cem Erciyes benden Radikal-Kritik eki için televizyon program değerlendirmeleri yapmamı istediğinde oldu. İş giderek şimdi bu köşede ‘ahkâmcı’lığa kadar evrilmiş bulunuyor. Artık haftada dört gün ekran üzerine ‘efkâr’ dağıtmak için buradayım.

Tabii gökten zembille inmedim. 1999-2000’de yine Can Dündar ve rahmetli hocamız Ünsal Oskay’la beraber bir yıl süren 11 bölümlük ‘4. Nesil’ belgeseline omuz verdik. Türkiye’nin modernleşme macerasına ‘gündelik yaşam’ ve (‘4. Nesil’ çocuklarımızın hayatını alabildiğine belirleyip biçimleyen) ‘kitle kültürü’ odaklı bakma girişimiydi bu. Sonra yine Can’la ‘Milliyet Popüler Kültür’ ekini çıkardık. O bitti, kısa süreli bir popüler kültür aylık dergi girişimi oldu. Sonrasında da farklı dergilerde, gazetelerde popüler kültür, ağırlıklı olarak da televizyon (diziler, reklamlar, starlar, realite-şovlar, şovmenler vd.) üzerine yazmaya devam ettim.

Şimdi ‘ışıklı kutu’yla muhabbeti, siz de onaylarsanız burada sürdürme niyetindeyim. ‘Muhabbet’ dediysem yanlış anlaşılmasın! Bu köşeden televizyona eleştirel bakıyoruz.
Ama bu da televizyonu ‘kültürel’ olarak reddetmek, küçümsemek, hor görmek anlamına gelmiyor. Ekranlardan sunulanları anlamaya, çözümlemeye, değerlendirmeye çalışacağız.
‘Değer’lendirmek, bir yönüyle ekrana gelenler arasında insani, vicdani ve emek-yoğun olanla olmayanı ayırt etmekten geçiyor. O yüzden adımız ‘Turnusol Kâğıdı’...
Mahcup olmamak dileğiyle perşembe görüşmek üzere!..

Tayfun ATAY / RADİKAL