Oyunu yazdı, onay verdi, telif aldı; Sayıştay "Etik değil" dedi
Sayıştay, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Selman Ada’nın 4 eserinin repertuvara alınmasını, sahnelenmesini, hasılattan da yüzde 50+5 gibi yüksek oranda telif ödenmesini ‘etik’ bulmadı.
Devlet Opera ve Balesi (DOB) Genel Müdürlüğü ile bağlı il müdürlüklerinin hesaplarını inceleyen Sayıştay, Genel Müdür Selman Ada tarafından yazılan 4 operanın Ankara, Mersin, İstanbul, Aspendos, Samsun, Antalya ve İzmir’de 2015-2016 programında repertuvara etik mevzuatına aykırı olarak konduğu, sahnelendiği tespitinde bulundu. Eserlerin, Ada genel müdürlüğe atandıktan sonra sahnelenmeye başlandığı iddia edilen raporda, eserlerle ilgili telif bedelinin hasılatın yüzde 50+5’i gibi yüksek oranlar üzerinden tespit edildiği kaydedildi. Ada, "Ben alın terimi katiyen yedirmem. Bu etik değilse etik değildir. Ben eserlerimi de kaldırmış durumdayım" diye savundu.
Habertürk'ten Aykut Yılmaz'ın haberine göre, raporda, sözleşmenin de Ada ile DOB il müdürlükleri arasında yapıldığı ifade edildi.
108 bin 602 lira telif bedeli
Genel müdürlük ve sanat kurulu başkanlığı görevini yürüten Ada’ya, ‘Başka Dünya’, ‘Mavi Nokta’, ‘Ali Baba ve 40’ ve ‘Aşk-ı Memnu’ adlı eserleri için 108 bin 620 lira telif bedeli ödemesi yapıldığı dile getirilen Sayıştay raporunda, bu durumun etik mevzuatına uygun olmadığı belirtildi.
Raporda şöyle dendi:
“Ada’nın bestesini yaptığı eserlerin sahnelenmesi, yine kendisinin başkanlığını yürüttüğü sanat kurulu tarafından repertuvara konulması ve genel müdürlükçe onaylanarak yürürlüğe girmesi, eserlere ödenecek ücretlerin de yine kendisinin görevlendirdiği müdür yardımcısı başkanlığında telif kurulunca belirlenmesi, etik yönetmeliğine aykırı olarak değerlendirilmiştir.”
Raporda, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın isteği ile Ada’nın eserlerinin büyük bir kısmının repertuvardan kaldırıldığı bilgisine de yer verildi.
"Alın terimi yedirmem"
Sayıştay raporuyla ilgili soruları yanıtlayan Ada, eserleri repertuvara kendisinin koydurmadığını savundu. Ada, özetle şöyle konuştu:
“Geçmişte genel müdürler 4 eserimi repertuvara almışlar. Daha önceki sözleşmelerimde yüzde 60+10 olan telifi, geçen sene bakanlığın ricasıyla yüzde 50+5’e indirdim. Son eserimi 26 Kasım 2013 tarihinde repertuvara alan, Sayın Rengim Gökmen’in ekibidir. Ben, müdürlüklerimizin sahneye koyduğu eserleri engellemiyorum. Hayatımda her zaman ‘Eserimi oynar mısınız?’ sorusunu sormamakla övünürüm.
"Bana gelinir, rica edilir. Bu oyunlara çok sayıda kişi, davetiye ya protokol nedeniyle biletsiz girer. O yüzden yüzde 50+5 komik rakamlara tekabül etmektedir. Bunlar tam bilet fiyatından ölçüp böyle rakamlar elde ediyorlar.
"Bu ülkede ‘Genel müdür olduğunuzda eserleriniz oynanmayacak’ diye kural nereden çıktı? Bunu kural olarak görmek kalp kırıcı, hatta onur kırıcı. En yüksekten vermesinin nedeni, benim adımın Selman Ada olmasıdır.
"Öteki türlü ben zaten eserimi vermem. Ben alın terimi katiyen yedirmem. Bu etik değilse etik değildir. Ben eserlerimi de kaldırmış durumdayım. Hiçbir eserimin oynanmasına izin vermiyorum. Hiç dert değil, bırakırım görevi de. Ama paramı alırım.”
Selman Ada kimdir?
1953 doğumlu Selman Ada, 6660 sayılı ‘Harika Çocuklar Yasası’ kapsamında Paris’e gönderildi. 2006 yılında İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nin ilk Türk müzik direktörü oldu. 24 Temmuz 2014’te Devlet Opera ve Balesi (DOB) Genel Müdürlüğü görevinden alınan Rengim Gökmen’in yerine genel müdür olarak atandı. Ada’nın ismi daha önce de ‘Ali Baba ve 40’ adlı eserinin gösteriminde bir altın şirketinin aryayla reklamının yapıldığı iddiasıyla gündeme geldi. Ada, reklamın kendisinden izinsiz alındığını ve derhal kaldırttığını söylemişti.
Selman Ada’nın Aşk-ı Memnu operası, Samsun’da da seyirciyle buluştu.