Öğrenciyken tanıştılar, aynı banknotta buluştular! 5 Türk lirasının 'Aydın'lık yüzü - Sayfa 3

Atatürk çok etkilendiği Aydın’ın yeni kurulan Cumhuriyet’in göz bebeği olan gençlerinden biri olduğunu biliyordu. Kendisiyle birlikte okula gelen milletvekili Reşit Galip’e dönerek Aydın Sayılı’nın çok zeki bir öğrenci olduğunu dile getirdi. Atatürk, Reşit Galip’e Aydın için“Kendisini yurt dışına tahsile yollayalım” demişti. Aydın için bu okulu bitirip başarılı bir bilim insanı olmasına açılan kapıydı. Hem bilim dünyası hem de yepyeni Cumhuriyet başarılı gençten çok şey bekliyordu.

38
Öğrenciyken tanıştılar, aynı banknotta buluştular! 5 Türk lirasının 'Aydın'lık yüzü - Sayfa 4

AYDIN SAYILI’NIN EĞİTİM HAYATI

2 Mayıs 1913’te İstanbul’da dünyaya gelen Aydın Sayılı, İlköğrenimini İstanbul’da ortaöğrenimi ise hayatını değiştiren Atatürk ile karşılaşacağı Ankara’da tamamlamıştı. Ankara Atatürk Lisesi’nde Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in kendisin tabi tuttuğu sınavda başarılı olması bir sonraki gün Aydın’ın makama çağrılmasını sağlamıştı. Aydın oraya gittiğindeyse bizzat Atatürk tarafından yazılmış olan gurur mektubu kendisine verildi. Mektupta yazdığına göre başarılı genç, Atatürk’ün isteği ve devlet bursuyla yurt dışına gönderilecekti.

48
Öğrenciyken tanıştılar, aynı banknotta buluştular! 5 Türk lirasının 'Aydın'lık yüzü - Sayfa 5

Sayılı Atatürk’ün bursuyla, Harvard Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi'ne kaydını yaptırdı. Üç yıl sonra ise fizikten master derecesi aldı. Ardından bilim tarihi eğitimine başladı ve 1942 yılında “İslam Dünyasında Bilim Kurumları” başlıklı tezi ile Harvard Üniversitesi’nden doktora derecesiyle mezun oldu. Bu doktora hem Türkiye hem de dünyada bir ilk olma özelliğini de taşıyordu. Dünyada ‘bilim tarihi’ alanında verilen ilk doktora derecesini Aydın Sayılı almıştı. Onun eğitim serüveniyse çok uzundu.

58
Öğrenciyken tanıştılar, aynı banknotta buluştular! 5 Türk lirasının 'Aydın'lık yüzü - Sayfa 6

5 TÜRK LİRASIYLA ÖLÜMSÜZLEŞTİRİLDİ

Aydın Sayılı nihayet Türkiye’ye dönmüştü. 1943 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü’nde göreve başladı. Bilim tarihi alanında 1946’da doçent, 1952’de ise profesör oldu. Atatürk ile karşılaştığı lisede okurken çıkarılan ‘ordinaryüs profesör’ ünvanı lağvedilmeden 2 yıl önce, 1958’de Aydın Sayılı Ordinaryüs Profesör ünvanını aldı. 1983’te ise Atatürk Kültür Merkezinin kurucu başkanlığını yaptı, bu görevi 10 yıl boyunca sürdürdü ve 1993 yılında da buradan emekli oldu.

68