NYT'den dikkat çeken 'damat' haberi! Albayrak, Kushner, Yalçındağ...

Amerikan New York Times gazetesi, Amerikan kamuoyu Türkiye aleyhine ayağa kalkmışken Başkan Donald Trump’ın Erdoğan’la yürüttüğü ilişkinin perde arkasını araştırdı.

Trump ve Erdoğan arasında gayri resmi yürütülen bir ilişki bulunduğunu yazan gazete, bu ilişkinin üç sacayağını üç damat; Trump’ın damadı Jared Kushner, Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak ve Aydın Doğan’ın damadı Mehmet Ali Yalçındağ’ın bulunduğunu belirtiyor.

Gazetede yayınlanan konu ile ilgili yazının özeti:

Trump’ın Türkiye’ye bakışının perde arkasında sıradışı bir kanal bulunuyor. Güçle evlenen üç damat Ankara-Washington ilişkilerinde kilit rol oynuyor.

Biri, güçlü pozisyonda bulunan başkanın damadı Türkiye’nin Maliye Bakanı, iki ülke ilişkilerine nezaret ediyor.

Diğeri Türk işadamının damadı ve Trump organizasyonununda iş ortağı. Trump Yönetimi’nde Türkiye’nin avukatlığını yapıyor.

Üçüncüsü Trump’ın damadı ve danışmanı. Her üç kişi de hem bireysel, hem ikili alanda, Trump ve Erdogan arasında gayri resmi bir ilişki kurdular.

Kongreden Trump’a Erdoğan’la ilişkilerinden dolayı eleştirilerin geldiği bir dönemde her üç isim gayri resmi ve görülmeyen bir şekilde ABD’nin dünyanın en hassas bölgesi ile nasıl iş yaptığını gösterdi.

Erdoğan bu yıl bir televizyon programında yaptığı konuşmada Berat Albayrak ile Kushner arasındaki özel diyalogun ilişkileri yoluna oturtacağı tahmininde bulunmuştu. Erdoğan, ‘Bu anlamda bir köprü kuruldu’ dedi. Albayrak ise ‘arka kapı diplomasisi’ ifadelerini kullandı.

Türk yetkililer ve kamuya açık kaynaklara gore Rus savunma sistemleri, bankacılık yaptırımları ve diğer konularda Erdoğan, damadı ve Trump’ın iş ortağı Mehmet Ali Yalçındağ’ı bazen Kushner üzerinden olmak üzere Trump yönetimi ile görüşmelerde temsilci olarak atadı.

Mesela, Yalçındağ’ın Trump Int’l Hotel’de düzenlediği bir konferansa katılmak için Albayrak da Wahington’a geldi. Etkinliğin ortasında Kushner, Albayrak’ı Beyaz Saray’da Trump ile görüşmeye çağırdı. Albayrak bu toplantıda Rusya savunma sistemlerinden dolayı Türkiye’nin cezalandırılmasını engelledi.

Erdoğan’ın pek çok danışmanı, her iki liderin de aile ya da iş bağlantılarını, kendi ülkelerindeki istihbarat kurumlarının kendileri aleyhine çalıştıklarını düşündüklerinden dolayı arka kanallar olarak kullanmayı tercih ettiğini belirtiyor.

Yalçındağ’ın kayınbabası medya patronu Aydın Doğan iki gökdelen ve bir alışveriş merkezi inşaatı için proje hazırladı. Yalçındağ, Doğan’ı uluslararası bir ortak bulacağı konusunda ikna etti. Yalçındağ, CNN Türk ismini aldığı gibi, kulelere Trump’ın adını vermek için New York’a uçtu.

2012 yılında açılışı yapılan Trump Tower için Trump Organizasyonu ilk yıllarda sadece lisans ücreti olarak 5 milyondan 10 milyon dolara kadar para ödedi. Son yıllarda bu rakam 100 bin dolar ile 1 milyon dolar arasında değişiyor.

Bu kuleler Avrupa’da Trump’ın adını taşıyan ilk ticari yapılar. Ve bu kulelerin kurdelasını da Erdoğan kesti. Törene Trump, kızı Ivanka ve damadı Kushner de katılmıştı.

Aileye yakın bir kaynak, Yalçındağ’ın yılda üç dört kez Trump ile görüştüğünü belirtiyor. Trump, başkanlık yarışını başlattığı zaman kişisel ilişkilerinin Türkiye’ye bakışında etkili olduğunu söylemişti. 2015’teki bir radyo konuşmasında ‘Küçük bir çıkar çatışması yaşıyor, çünkü İstanbul’da büyük büyük bir binam var’ diyen Trump, müthiş başarılı bir iş yaptığını da belirtmişti.

Trump’ın Müslümanların ABD’ye girişini engelleyeceğini açıklamasından sonra Erdoğan Trump ismini kulelerden kaldıracağını açıklayınca Trump bu konuda geri adım atmak zorunda kalmıştı.

Erdoğan’ın danışmanları 2016’daki seçimde Trump’ın kaybedeceğini düşünürken, oyların sayıldığı saatlerde Yalçındağ, on saatlik bir yolculuk yaparak New York Hilton Midtown’a gitti. Hummalı bir şekilde yeni başkan seçilen Trump’a ulaşmak için, Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği Yalçındağ’dan yardım istedi. Böylece Yalçındağ’ın yeni rolü Ankara ile Washington arasında mekik dokumaktı. Erdoğan’ın iş çevrelerinden tanıdığı Yalçındağ, Albayrak’la medya konusunda işbirliği yapmıştı. Trump’la ile yakın ilişkisinden dolayı Erdoğan, Yalçındağ’ı Washington’da lobi yapması için devlete ait ticari kurumun başına getirdi.

Kabine üyelerince gizli başbakan olarak adlandırılan Albayrak, medyanın Erdoğan’ın kontrolüne alınmasını yönetti. Şu anda medyada önemli söz sahibi kardeşi Serhat Albayrak ile birlikte daha önce Yalçındağ’la birlikte çalışmıştı.

Kayınbabasının tersine akıcı bir İngilizce konuşan Albayrak, Washington ile ilişkilerde söz sahibi olmaya başladı.

Her iki damat da birbirini 2018’den beri tanıyor. Enerji Bakanı olarak Albayrak, İsrail ile yakın ilişkiler kurulması için çaba sarf etti. 2018’de Beyaz Saray’a yaptığı ziyaret sırasında Kushner’le Ortadoğu barışı konusundaki planlarını görüştü. İkisi geçtiğimiz Şubat ayında Ankara’da da görüştü. Kushner, Ortadoğu Barış Planı için Ortadoğu’ya düzenlediği ziyaretler kapsamında Erdoğan’la da görüştü. Bu görüşmeden sonra Erdoğan Kushner’den Albayrak’la ticari ilişkiler konusunda bir daha görüşmesini istedi.

Bunun üzerine Kushner, Ticaret Bakanı Wilbur Ross ile birlikte, Kongre’nin Rus füzelerini almasından dolayı Türkiye’ye yaptırım çağrıları yaptığı bir sırada Ankara’ya beş günlük bir ziyaret gerçekleştirdi.

Şubat’taki damatlar görüşmesini öven Erdoğan, bunun bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Trump’ın Rus füzelerinden dolayı Türkiye ile ticari faaliyetleri azaltma çağrısı üzerine Erdoğan yaptığı konuşmada, Trump damadını ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için Türkiye’ye gönderdi. Damadı kabul ettim ve bizim damatla birlikte oturup detayları konuştular.‘ dedi. Erdoğan, Trump’ın açıklamalarının provokasyon olduğunu da söyledi.

Ve perde arkasında üç damat Nisan ayında Yalçındağ’ın ev sahipliğinde Washington’da buluştu. Albayrak’ın Mnuchin’le görüşmesi ayarlanmışken, Kushner, Trump’la Oval Ofis’te buluşulmasını sağladı. Trump’la yapılan görüşme ile Ankara’daki pozisyonunu güçlendiren Albayrak gazetecilere yaptığı açıklamada Trump’ın Rus füzeleri konusunda anlayış gösterdiğini söyledi.

Daha bir hafta önce Ankara’yı ziyaret eden Başkan Yardımcısı Mike Pence, Rus füzelerini alması durumunda Türkiye’nin NATO’daki durumunun zayıflayacağını söylemişti. İlk Rus füzelerinin Temmuz ayında Türkiye’ye gelmesi üzerinde Dış İlişkiler Komitesi’nin her iki kanadı Trump’a çağrıda bulunarak Türkiye’ye yaptırımların uygulanmasını istedi. Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da yaptırımların geleceğini vurguladı. Ancak Erdoğan’ın sözcülerinden biri Oval Ofis’te Albayrak’ın Trump’la yaptığı görüşmeden sonra ABD Başkanı’nın yaptırımları uygulamayacağını söylediğini belirtti.

Temmuz sonunda Trump yaptığı açıklamada Erdoğan’ın ifadelerine benzer sözler sarf etti: 'Karmaşık bir süreçteyiz. Obama Yönetimi’nden dolayı Türkiye’nin patriot füzelerinden almasına izin verilmedi.'

6 Ekim’deki telefon görüşmesinden sonra Trump beklenmedik bir şekilde Amerikan güçlerinin Suriye’nin kuzeyinden çekilmesine karar verdi.

Gelen baskılar üzerine Türkiye ekonomisini imha edeceği tehditleri savuran Trump, daha sonra önce duyurduğu yaptırımları kaldırdı, sonra da Erdoğan’ı Beyaz Saray’a davet etti.

Adalet Bakanlığı Halkbank’a yaptırım için düğmeye basmasına rağmen Hazine Bakanlığı bu yaptırımları henüz uygulamadı. Beyaz Saray’daki görüşmede damat Albayrak’la Yalçındağ da hazır bulunacak.