Müfettişten Sabah-atv ihbarı! Kredi devredildi, imzası olanlar hesap vermeli!
Kamuoyunda büyük tartışmalara yol açan atv ve Sabah Gazetesi’nin satın alınması için Çalık Grubu’na kullandırılan 750 milyon dolarlık kredinin geri ödemesinde de sıkıntı yaşandığı ortaya çıktı.
Türkiye Halk Bankası ve Türkiye Vakıflar Bankası’ndan 375’er milyon
dolar olarak kullandırılan kredinin taksitlerinin, her iki bankadan
açılan ilave kredilerle kapatıldığı belirtildi. Yani kredinin
taksitlerinin de bir anlamda yeni kredilerle ödendiği ve bu
yöntemle gruba aynı kredinin taksitlerini ödemesi için yaklaşık 200
milyon liralık ilave kredi açıldığı kaydedildi. Kredinin, 2014 yılı
başında Zirve Holding’e devredildiği ve çeşitli bankacılık hileleri
ile kredinin yüzdürüldüğü öne sürüldü. Taraf gazetesinden Hüseyin
Özay'ın haberine göre; Sabah ve atv kredisiyle ilgili son
durum şöyle:
BANKA MÜFETTİŞİ İHBAR ETTİ
Sabah ve atv kredisi ile ilgili gelişmeleri Halk Bankası’nda
görevli bir müfettiş ihbar etti. İsminin gizli kalmasını isteyen
Halk Bankası müfettişi, kredinin kullandırılması aşamasında,
kredinin geri ödemelerinde yapılan tüm işlemleri ayrıntıları ile
anlattı. BDDK’nın yanı sıra güvenlik birimlerine ve adli birimlere
de “işlem” yapılması için gönderilen mektupta, iki kamu bankasından
375’er milyon dolar olarak kullandırılan kredinin, taksitlerinin
bile kamu bankaları tarafından açılan ilave kredilerle ödenmek
zorunda kalındığı vurgulandı. Mektupta, Vakıfbank’ın taksitlerinin
Halk Bankası’ndan açılan ilave kredilerle, Halk Bankası’nın
taksitlerinin de Vakıfbank’ın Bahreyn Şubesi’nden açılan kredilerle
ödendiği belirtildi. Müfettiş, kredi kullandıran banka
yöneticilerinin hesap vermesi gerektiğini belirterek, yöneticiler
hakkında zimmetten ve bankalar kanuna muhalefetten soruşturma
açılması gerektiğini öne sürdü. Müfettiş mektubunda şu
değerlendirmelerde bulundu:
“KANUNî GÖREVİMİ YERİNE GETİRİYORUM”
“Ben Halk Bankası’nda müfettiş olarak çalışmaktayım. 657 sayılı
devlet memurları kanunu ve ceza kanununa göre işlenmekte olan bir
suç ihbar yükümlülüğü olduğundan, yaptığımız rutin incelemeler
esnasında karşılaştığım bir konuyu ihbaren bildirmek istiyorum.
Bankamızda 2008 (Hüseyin Aydın’ın genel müdür olduğu dönem) yılında
atv-sabah alımı için Çalık Grubu’na kullandırılmış olan kredi ile
ilgili çok ciddi usulsüzlükler ve zimmete varabilecek hususlar
tespit ettik. Esasen bu konular daha önceki denetimlerde de tespit
edilmiş ve basına da kısmen yansımış mevzular. Ancak her nasılsa
sürekli üzeri örtülüyor ve inceleme sonuçları yürürlüğe koyulmuyor.
Tedbir alınmıyor. Ben vatandaşlık görevim olarak gördüğüm 5411
sayılı bankacılık kanununa aykırı hususları ihbaren bildiriyor ve
kanunî görevimi yerine getiriyorum.”
“FİNANSAL ORAN ŞARTI KALDIRILDI”
Müfettiş, ihbar mektubunda Sabah ve atv’nin satın alınmasında
kullanılan kredilerin, geri ödenmesinde sıkıntı çıkmaması için
finansal oran şartı konulduğunu ancak bu şartın 2012 yılında
kaldırıldığını bildirdi. Mektupta, ilgili bölümde şu
değerlendirmelere yer verildi:
“Kredi 2008 yılında Çalık Grubu’na bağlı Turkuvaz Radyo Televizyon
Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş. (kısaca Turkuvaz) firmasına 375
milyon dolar şeklinde kullandırılıyor. Aynı tutarda (375 milyon
dolar ) Vakıfbank da kredi veriyor ve atv ve Sabah TMSF’den 750
milyon dolara satın alınıyor. Turkuvaz firması 2005 yılında
kurulmuş ve atv ve Sabah’ı 2008 yılında TMSF’den devralmıştı. Kredi
2008 yılında 3 yıl ödemesiz dönem ve 10 yıl vadeli olarak
kullandırılmıştı.
“KREDİ HER GEÇEN GÜN ARTTIRILDI”
Kullandırıldıktan itibaren azalması gereken kredi son bir buçuk
yılda yaklaşık 150 milyon TL arttı. Firmanın kredilerini geri ödeme
gücü yok. Zaten baştan beri geri ödeme sıkıntısı yaşayacağı
bilindiğinden kredi sözleşmesine ‘finansal oran’ şartı koyulmuştu.
6 ayda bir yazılacak raporlar ile firmanın finansal oranı takip
ediliyor eğer 1.15’in altına inerse firma temerrüde düşmüş
olacaktı. Bu oranı tutturamayacağını anlayan firma 2012 sonunda
değişiklik talep etmiş ve banka yönetim kurulunun 13.09.2012
tarihli kararı ile hem finansal oranı tutturma şartı kaldırılmış ve
hem de 2012 yılındaki 24 milyon dolarlık anapara taksitleri 10
vadeye yayılmıştır.
“TAKSİTLERİ 4 KEZ ÖTELENDİ”
Firmanın talebi ile 2013 yılında yine 24 milyonluk anapara
taksitleri bu defa 4 yıl ötelenmiştir. (23.09.2013 tarihli yönetim
kurulu kararı ile). Firma bugüne kadar sadece 3 anapara taksidi
ödemiş 2012, 2013 ve 2014 taksitlerini (toplam 5 taksit)
ödeyememiştir. Bu bakımdan temerrüt hali bankacılık kanununda yer
alan 90 günlük temerrüt süresini çoktan aşmıştır. Tabi ödenemeyen
taksitler yeniden yapılandırılıp vadeye yayıldığından bunlar
temerrüt gibi görünmemektedir. Ancak aslında firma temerrüde
düştüğü için ödeme yapamamaktadır. Ödeme yapma gücü yoktur.”
“TAKSİTLER KREDİLERLE ÖDENDİ”
Hâlen bankada görev yapan kendi ifadesi ile “vatansever müfettiş”,
krediyle ilgili yaptığı incelemelerde, kredi taksitlerinin bir
kısmını her iki kamu bankasından kullandırılan ilave kredilerle
kapatılmış gösterildiğini bildirdi. Müfettişin, ilave kredilerle
ilgili iddiaları ise şöyle:
“Ayrıca yaptığım incelemede firmanın bırakın anapara taksitlerini
ödemeyi, faizlerini bile ödeyemediği, faiz ödemelerini Vakıfbank
Bahreyn şubesinden aldığı kredilerle ödediğini tespit ettim. Aynı
şekilde Halk Bankası’ndan aldığı ilave krediler ile de
Vakıfbank’tan kullandığı kredinin faizini ödemektedir.”
“KREDİ DEVREDİLDİ”
“Merkez Bankası memzuç kayıtlarından anladığımız kadarıyla firmanın
sektörde Vakıfbank ve bankamız dışında kredisi yoktur. Başka
bankalar firmaya kredi vermemiştir. Kredi 2014 yılı başında Çalık
Grubu’ndan Zirve Holding’e devredildi. Kredinin teminatı da
yetersiz. Sadece kefalet ve ekspertizi şişirilerek 2 katına
çıkarılmış ipotekler var. Şişirilmiş haliyle bile ipotek tutarı
kredinin çok altında. (yaklaşık 250 milyon TL). İpotekli
gayrimenkullerin çoğunda hukuki ihtilaf var ve satışı çok zor.”
“İMZASI OLANLAR HESAP VERMELİ”
“atv ve Sabah satışı için Turkuvaz grubuna kullandırılan sonra da
Zirve Holding’e devredilen kredinin tahsil kabiliyeti
bulunmamaktadır. Firma faizlerini bile ödeyemez duruma gelmiş ve bu
nedenle atv sabah ile birlikte kredi de devredilmiştir. Ancak
devralan firma da ödeme yapmamaktadır. 3 yıldır her nasılsa bir
şekilde ötelenen kredi, azalması gerekirken sürekli artmakta, yeni
kullandırımlar olmaktadır. Vakıfbank’la birlikte devletin sırtına
yaklaşık 1.5 milyar TL yük bindirecek bu kredi ile ilgili bir an
önce tedbir alınmalı, baştan batacağı belli olduğu halde
kullandırılan ve sonrasında da sürekli ötelenen kredide sorumluluğu
olan banka yöneticileri hesaba çekilmelidir.”