Merkez Bankası'ndan şok müdahale!

3 politika faizi birden yükseltildi. Bu karar doları 2.20 TL seviyesinin altına çekti. Analistler bu duruşu ‘şahin adım’ olarak nitelendiriyor.

Merkez Bankası’nın geceyarısı saat 24.00’teki olağanüstü Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına kilitlenen piyasalar açıklanan şok kararlarla coştu. Radikal karar sonrasında Londra işlemlerinde dolar 2.25 TL’den 2.18 TL’ye kadar geriledi. Dolardaki düşüşün sürmesi bekleniyor. Piyasaların faiz artırımı ve Merkez Bankası’nın daha anlaşılır bir para politikasına geçmesinin sindirilmesinin ardından faiz artışının ekonomiye etkilerinin gündeme gelmesi bekleniyor. Merkez Bankası üç politika fazini de değiştirdi.

- Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 4.5’ten yüzde 10’a yükseltildi.
- Merkez Bankası borçlanma faiz oranı yüzde 3.5 idi, yüzde 8 oldu.
- Marjinal fonlama oranı yüzde 7.75’ten yüzde 12’ye çıktı.
- Piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranını yüzde 6.75’ten yüzde 11.5’e yükseldi.

Bu adımların gerekçesi şu oldu: “Son dönemlerde iç ve dış piyasalarda risk algılamasını olumsuz etkileyen gelişmeler yaşanmaktadır. Bu süreçte TL’de belirgin bir değer kaybı ve risk priminde kayda değer bir artış gözlenmiştir. Bu çerçevede Kurul, fiyat istikrarını sağlamak amacıyla güçlü bir parasal sıkılaştırma yapmaya ve operasyonel çerçeveyi sadeleştirmeye karar vermiştir.”

KRİTİK FED GÜNÜ

Piyasaların sonuçlarını merakla beklediği bir başka toplantı da bu akşam. ABD Merkez Bankası’nın (FED) tahvil alım programıyla ilgili alacağı kararlar piyasaların yönünü belirleyecek. FED, aralık ayında aylık 85 milyar dolarlık tahvil alımını 10 milyar dolar azaltmıştı. Bu akşamki toplantıda da 10 milyar dolarlık bir azaltmaya daha gitmesi bekleniyor. Bu beklenti özellikle gelişmekte olan piyasalardan çıkışlara neden oluyor. Brezilya, Endonezya ve Hindistan bu karar öncesinde faiz silahını çekerek, art arda bu alanda artışa imza attı.

Iskanın sebebi: 17 Aralık

Merkez Bankası, 2014 enflasyon tahminini yüzde 5.3’ten 6.6’ya yükseltti. Yılın ilk enflasyon raporunu açıklayan Erdem Başçı, Para Politikası Kurulu’nda (PPK) amaçlarının istikrarı sağlayıcı adımlar olduğunu belirterek, “Üzerimize düşeni yapacağız. Merkez Bankası’nın elindeki tüm araçların etkin şekilde kullanacağından kimsenin şüphesi olmasın” diye konuştu.
2013 sonu için 1.92 TL’lik kur tahmini ile ilgili konuşan Erdem Başçı, aralık ayının başında yüksek seyreden dolur kuru sonrası bu soru kendisine yöneltildiğinde ‘yanıtı ocak sonuna bırakılım’ demişti.
Dün bu konu hatırlatıldığıda Başçı, “Aslında gelişmeler de o yönde gidiyordu ta ki 17 Aralık belirsizliği gelene kadar. Bununla ilgili bu kadar söyleyeyim” dedi.
Başçı, kimin döviz alıp sattığıyla ilgili olarak da “Yurtdışı yerleşiklerden de zaman zaman alım geldiği olabiliyor, zaman zaman satış da gelebiliyor. Yabancı yatırımcılardan da dönem dönem girişler ve çıkışlar olabiliyor” ifadelerini kullandı.
Siyasetçi susar mı?
Batılı ülkelerde siyasetçilerin merkez bankası kararları hakkında değerlendirme yapmadığını söyleyen Başçı, Türkiye’de durumun farklı olduğunu söyledi. Başçı, “Siyasetçiler Merkez’in kararlarını övebiliyor ya da eleştirebiliyor” dedi. Başçı, “Yurtdışında Merkez Bankası’nın bağımsızlığı ile ilgili bir risk algısı oluştu. Merkez Bankası bağımsız şekilde kararlarını almaya devam ediyor” diye konuştu.

‘Cesur adımlar’

Banu Kıvcı Tokalı

Halk Yatırım Başekonomist
“Merkez Bankası oldukça cesur bir adım attı. Daha da önemlisi piyasaları yönlendirici rolüne geri dönmüş gibi. Öte yandan, politika faizinin ne olduğu boş bırakılmıştı. Marjinal faiz oranı ön plana çıkıyordu. Tekrar bir haftalık repo oranına dönüyor. Daha kalıcı bir duruş sergiliyor. Para politikası daha anlaşılır oldu. Kura etkisi olacak. Öte yandan riskler bitmiş değil. Küresel risklerin yanı sıra içeride enflasyonda bozulma var. Ama kararlar Merkez’in kredibilitesi anlamında olumlu.

‘Varlığını hissettirdi’

Erdoğan Turan GCM Menkul Araş. Müdürü
“Merkez Bankası piyasanın ‘Faiz artır’ şikayetini aldı. Ciddi bir faiz artışı yaptı. Piyasaya, Merkez Bankası’nın gerektiğinde aksiyon alabildiği yönünde varlığını hissettirdi. İlk tepki kurda hissedildi. Sabah 2.15 TL’den açılış olabilir. Öte yandan akşam FED’in kritik toplantısı var. Varlık azaltımı artmazsa, kurdaki hareket devam eder. Piyasanın üzerindeki köpük alındı. Öte yandan önümüzdeki dönemde faiz artırımının ekonomiye etkilerini konuşuyor olacağız. Bütün sorunları çözen hap yok. Merkez iki kötüden daha az kötüyü seçti.

‘Büyüme nasibini alır’

Yeliz Karabulut ALB Menkul Araş. Müdürü
Merkez Bankası radikal kararlar aldı. Piyasanın öngörüsünden de fazla bir faiz artışı oldu. Dolar/TL sert değer kaybetti. Artık 2.10’a doğru hareket bandı oluşturabilir. Para politikasındaki karmaşa da gitti. Artık fonlamayı bir haftalık repodan yapacak. 2014 yılı zor bir yıl olacak. Bu faiz artışından büyüme de nasibini alacak.

Milliyet