Malzeme ve Metalurji Mühendisi Mataracı: "İzmir'de meydana gelen olay bomba patlamasıdır"
İzmir'in torbalı ilçesi Ayrancılar Mahallesi'nde meydana gelen patlamayı değerlendiren Malzeme ve Metalurji Mühendisi Erhan Mataracı, "Aslında meydana gelen olay bir bomba patlamasıdır" dedi.
Malzeme ve Metalurji Mühendisi Erhan Mataracı, İzmir'in Torbalı ilçesi Ayrancılar Mahallesi’nde dün bir binanın zemin katında sanayi tüpünden meydana gelen, 5 kişinin hayatını kaybettiği ve 63 kişinin yaralandığı patlamaya ilişkin değerlendirme yaptı.
'OLAY BİR BOMBA PATLAMASIDIR'
Mataracı, “Her ne kadar teknik tartışmalar olsa da aslında meydana gelen olay bir bomba patlamasıdır. İki bar basıncın üzerinde bir basınçlı kap veya basınçlı borunun patlaması, içinde gaz olması durumunda çevreye bomba etkisi yapan bir yırtılmayla zarar veren bir olaydır. Bu açıdan baktığımızda evlerimizde bulunan tüpler, şehirlerin her yerine yayılmış olan basınçlı boru hatları, hatta evimizde bulunan düdüklü tencereler bile gerekli kontroller yapılmadığı takdirde birer bomba özelliği taşımaktadır” dedi.
Amerika’da bir ayakkabı fabrikasında 1905'te yaşanan bir patlama sonucunda 58 kişi öldüğünü ve 117 kişinin de yaralandığını hatırlatan Mataracı, o günden beri Amerika’da "ASME Standartları" adı altında basınçlı kap ve kazan üretimi için standartlar belirlendiğini ve her yıl bu şartların geliştirilerek kullanımı zorunlu hale geldiğine dikkati çekti.
ZORUNLU BASINÇLI KAP VE KAZAN ÜRETİMİ
Türkiye’nin ise Avrupa ülkelerinde kullanılan “Pressure Equipment Directive” yani basınçlı ekipmanlar yönetmeliğine göre basınçlı kap ve kazan üretimini zorunlu hale getirdiğini belirten Mataracı, şunları söyledi:
“Her ne kadar teknik tartışmalar olsa da aslında meydana gelen olay bir bomba patlamasıdır. İki bar basıncın üzerinde bir basınçlı kap veya basınçlı borunun patlaması, içinde gaz olması durumunda çevreye bomba etkisi yapan bir yırtılmayla zarar veren bir olaydır. Bu açıdan baktığımızda evlerimizde bulunan tüpler, şehirlerin her yerine yayılmış olan basınçlı boru hatları, hatta evimizde bulunan düdüklü tencereler bile gerekli kontroller yapılmadığı takdirde birer bomba özelliği taşımaktadır. PED’e göre Amerikan veya Avrupa standartlarına göre imalat yapılabilir, burada önemli olan konu basınçlı ekipman imalatı yapan bir firmanın seçilmiş olan bir standarda göre imalat yapması ve bu imalatların bağımsız kontrol kuruluşları tarafından sıkı şekilde kontrol edilmesidir. İzmir’de yaşanan patlama bunun en somut ve üzücü örneklerinden birisi olarak tüm sanayimize kontrol konusunda örnek teşkil etmeli ve kalite kontrole verilen önemin artışına sebep olmalı ve bu konuda şartlar sıkılaştırılmalıdır. Kontrollerin yapılmamasına rağmen yapılıyormuş gibi gösterilmesi, inisiyatifin üretici firmalara bırakılması sıklıkla karşılaşılan bir durum haline gelmiştir. Hatta bazı firmalar maliyetini kurtaramayacak şekilde ISO ve CE belgelerinin satışlarıyla ilgili kampanyalar düzenlemeye başladılar. Bu belgeler insanlarımızın kullanımına sunulan ve bomba özelliği taşıyabilecek ekipmanların güvenli olduğuna dair belgeler! Esasen inşaatlarda kontrol aşamalarının atlanması veya gerekli kriterlere uygun yapılmaması veya basınçlı kap üretiminde kontrol şartlarına uyulmaması aynı zihniyetten kaynaklanmaktadır. Kalite kontrol bilincinin oturması ve her yere yayılması, bu bakış açısının tüm insanlarımıza kazandırılması görüldüğü gibi hayati önem taşımaktadır. Bu şekilde insanlarımızın can güvenliğini tehlikeye atılan uygulamalara karşın Avrupa Birliği standartlarına uyum kapsamında ülkemiz gerekli önlemleri almış olmasına rağmen özel firmalar bu kuralları delerek imalatlar yapıyor ve kontrol kuruluşları bu imalatları belgelendiriyor. Bu konudaki şartların acilen sıkılaştırılması gerekiyor.''
