Kolombiya'da Marquez tepkisi!

Geçtiğimiz nisan ayında 87 yaşında yaşama veda eden ve Miguel de Cervantes'ten bu yana İspanyol dilinin en önemli yazarı kabul edilen Kolombiyalı gazeteci-yazar Gabríel Garcia Márquez'in kişisel arşivi, Teksas Üniversitesi’ne bağlı Harrly Ronsom Merkezi’nde korunacak malum. İşte ne olduysa ondan sonra oldu, deyim yerindeyse kızılca kıyamet koptu. Kolombiya Kültür Bakanı Mariana Garces, arşivin Teksas Üniversitesi tarafından satın alınmasının ülke için büyük kayıp olduğunu söylese de, aile, hükümetin arşiv için kendileriyle hiçbir şekilde iletişime geçmediğini savundu.

Öte yandan Kolombiya Ulusal Kütüphanesi’ne ait resmi Twitter hesabından, Nobel ödüllü yazarın, Yüzyıllık Yalnızlık romanının daktiloda yazılmış orijinal sayfaları ile yazara ait birkaç kitabın ülkesinde kalacağı duyuruldu. Bu açıklama Kolombiyalıları tatmin etmişe benzemiyor. Sosyal ağlardan hükümete yoğun eleştiri bombardımanı sürüyor.

Hükümetin böylesi bir durumda devreye girmesi gerektiğinin altını çizen yazar Eduardo Márceles, Kolombiya RCN Radyosu’na verdiği demeçte, "Yurtdışına çıkarılmadan önce biz Kolombiyalılara arşivi satın almak için bir şans verilmeliydi" dedi.

Austen'in yüzüğü örneği

Benzer bir durum geçtiğimiz yıl Jane Austen'in yüzüğü vesilesiyle İngiltere'de yaşanmıştı. American Idol yarışmasının galibi Kelly Clarkson, bir zamanlar Jane Austen’a ait olan altın ve firuze yüzüğe 2012'de Sothebys'in düzenlediği müzayedede en yüksek teklifi vermiş ancak halkın yoğun tepkisi nedeniyle ülke dışına çıkaramamıştı.

Geçici bir ihracat yasağı sayesinde Chawton, Hampshire’daki Jane Austen’ın Evi Müzesi’nin parayı toplayabilmesi için gereken zaman sağlandıktan sonra geçtiğimiz ağustosta bir kampanya başlatıldı. Dünyanın dört bir yanındaki Austen hayranlarından gelen bağışlar müzenin 152 bin 450 dolarlık hedefine ulaşmasını ve 30 Eylül’deki son tarih öncesinde Clarkson’un teklifine yetişmesini sağladı.

Durumu anlayışla karşılayan Kelly Clarkson da, “Söz konusu yüzük ulusal bir hazine. Birçok Jane Austen hayranının onu görme fırsatı bulacağını bilmekten mutluluk duyuyorum” diye konuşup teklifini geri çekti.

Ünlülerin çoğu bu merkezde

Márquez’in arşivinin korunacağı Teksas Üniversitesi’nin Harrly Ronsom Merkezi bu konuda en önemli kurumlardan biri olarak kabul ediliyor. James Joyce, Ernest Hemigway, William Faulkner ve Jorge Luis Borges gibi yazarların arşivlerine de evsahipliği yapan merkezin Marquez’in ailesine ödediği rakam bilinmiyor.

Harry Ransom Merkezi'ndeki araştırma kütüphanesinde sergilenecek arşivde dünya çapında 50 milyondan fazla satan Yüzyıllık Yalnızlık’ın orijinal metninin yanı sıra Márquez'in Graham Greene, Milan Kundera, Günter Grass ve Carlos Fuentes gibi yazarlara gönderdiği mektuplar ve yazarın yakın arkadaşlarından Fidel Castro ile ilgili belgeler de yer alıyor.

Yarım kalan romanı da var

Yaklaşık 2 bin parçadan oluşan arşivde kırktan fazla fotoğraf albümü, Márquez'in eserlerini yazdığı Smith Corona daktiloları ve beş bilgisayarının yanı sıra yarım kalan eseri Birbirimizi Ağustos'ta Göreceğiz de bulunuyor. Aile söz konusu romanın yayımlanması konusunda nihai kararı vermiş değil.

Arşivi değerlendirmek için yazarın ölümünün ardından Mexico'daki evini ziyaret eden Latin Amerika edebiyatı uzmanı Jose Montelongo, "Kendimi, iksirlerinin tarifini gizli tutmaya çalışan ünlü bir simyacının laboratuvarına girmiş gibi hissettim. Marquez'in odasında yaratma mücadelesini apaçık görebiliyorsunuz" yorumunu yapmıştı.