İran'dan Kürk Mantolu Madonna çevirisine sansür: Dudaklar yaklaşabilir ama öpemez!
İran, Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna romanını Farsçaya çeviren tercümana 'öpme' şartı koştu.
İran Kültür ve İslami İrşat Bakanlığı, Sabahattin Ali’nin Kürk
Mantolu Madonna romanını Farsçaya çeviren tercüman Zeynep Abdi
Golzar’dan kitaptaki "öpme" fiillerini kaldırması koşuluyla yayına
izin verdi. Bunun üzerine Golzar, kitabın 71’inci sayfasında yer
alan "Onu çıplak sırtından öptü" cümlesini "Dudaklarını onun çıplak
sırtına yaklaştırdı" olarak değiştirdi.
Hürriyet gazetesinden Umut Erdem'in haberine göre, yazar Sabahattin
Ali’nin 1943 yılında yayınladığı ve Türk edebiyat tarihinin en
sevilen romanları arasında yer alan ‘Kürk Mantolu Madonna’, İran’da
da ses getirdi. Ankara’da yaşayan Tebrizli mütercim tercüman ve
ressam olan Zeynep Abdi Golzar, sıra dışı bir aşk hikâyesi olması
ve kullanılan dilin yalınlığı, edebi zenginliği açısından romanı
Farsçaya çevirme kararı aldı.
Golzar, kitabın çevirisini İran’da bir yayınevine gönderdi.
Yayınevi ise İran yasaları gereği, onayın verilmesi için çeviriyi
Kültür ve İslami İrşat Bakanlığı’na gönderdi. Kitabın onaylanmasını
bekleyen Golzar’a bakanlıktan bir yazı geldi. Bakanlık kitabın
yayınlanabilmesi için metinde bazı değişikliklerin yapılmasını
istedi. Romanda geçen tüm ‘öptü’ fiillerinin iptal olması şartı
iletildi.
Dudaklarını yaklaştırdı
Bunun üzerine Golzar, kitabın 71’inci sayfasında yer alan "Onu
çıplak sırtından öptü" cümlesini "Dudaklarını onun çıplak sırtına
yaklaştırdı" olarak değiştirdi. 120’inci sayfada yer alan "Yüzünü
yanağıma koydu" ifadesi de kitaptan tamamen çıkarıldı. Golzar, bu
bölümlerin çıkarılması ile ilgili olarak şöyle konuştu:
"Onu çıplak sırtından öptü' ifadesinin kaldırılması istendi. Ben de
acaba ne yapabilirim diye düşündüm. Bazı yerleri kilit cümleler ve
tamamen kaldırmak istemedim. Sıkıntı öpmekte olduğu için,
‘dudaklarını onun çıplak sırtına yaklaştırdı’ diye değiştirdim.
‘Yüzünü yanağıma koydu’ ifadesini de tamamen kaldırmamı istediler.
Onu değiştiremezdim, mecburen kaldırdım. ‘Biraz içtikten sonra
sarhoş olmuştu, sıcak nefesi yüzüne değdi’ cümlesinin de
kaldırılmasını istediler. Değiştirme olanağım yoktu bu cümleyi de
kaldırdım.”
Canistan'a yanıt gelmedi
Yapılan değişikliklerin ardından bakanlığın kitabın basımına onay
verdiğini kaydeden Golzar, “Kitap birinci baskısında bin tane
basıldı ve hepsi satıldı. Şu anda da matbaada ikinci baskı
aşamasına geçildi” dedi. Son olarak da Yusuf Atılgan’ın ‘Canistan’
kitabını çevirdiğini belirten Golzar, “Yusuf Atılgan’ın güçlü bir
yazar olduğunu duydum. ‘Aylak Adam’ı okudum; ama çevirmek bana
biraz zor geldi. Sonra baktım ‘Canistan’da bir köy hayatı
anlatılıyor. Her kültürde yaşanan olaylar var. İran’a da uygun
olacağını düşündüm. 25 Kasım’da bakanlığa onay almak için
gönderdik, ama bugüne kadar yanıt gelmedi” diye belirtti.