Hükümetin medya desteğinde sert düşüş!

Wall Street Journal'da yer alan Fercan Yalınkılıç imzalı ilginç medya analizine göre son dönemde yaşanan politik gelişmeler, hükümet taraftarı yayın yapan gazete tirajlarının toplamında ciddi bir düşüş yaşanmasına yol açtı. Bu gazetelerin tirajları toplamı, toplam tirajın yüzde 60'ından, yüzde 32'sine geriledi.

S Bilişim Danışmanlık'ın "Medya ve İktidar XV" adlı raporunda yer alan verilere göre 2008'den bu yana ilk defa muhalif medyanın oranı geçen yılın son çeyreğinde, "siyasi iktidar söylem ine paralel medya yüzdesinin" üzerine çıktı.

Muhalif medyanın tirajının artması sırf Zaman grubu gibi söyleminde değişiklik olanlar nedeniyle değil ayrıca organik bir biçimde diğerlerinin tirajının artmasıyla da ilgili oldu.

"Siyasette olduğu gibi, medyada da AKP iktidarı ile Cemaat arasındaki koalisyon bozuldu" diyen Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi ve gazeteci/yazar Haluk Şahin, Zaman grubunun yayın çizgisinde "düğme açar-kapar gibi" yaşanan sert değişimin Türk medyasının garipliklerinden biri olduğunu da belirtti.

Aralık ayında muhalif gazetelerin tirajı bir önceki aya göre yüzde 12 artarak 2,05 milyon olurken, iktidar söyleminde gazetelerin tirajı yüzde 1,5 artarak 1,47 milyon oldu. Bir önceki yıla göre ise muhalif gazetelerin tirajı 3,8 kat artarken, iktidar yanlısı gazetelerin tirajı yüzde 78 azaldı.

Raporda medya işlevsizliğinin azaldığına dikkat çekilirken bu değişimin sebebinin de dış kaynaklı değil, kendiliğinden değer esaslı bir düzeltme olduğunun da altı çizildi. 17 Aralık soruşturmasının, medyanın haberlerinden önce yargıdan başlaması da yayınlanmasını kolaylaştırırken medyanın işlevinde düzelme yaşanmasını sağladı.

"Siyasi iktidar, 2013'te bazı siyasi yitimlere uğramışsa da bunun en çok somutlaştığı saha medya desteğidir" diyerek hükümetin medya desteğinde yaşanan azalmaya dikkat çekilirken muhalif medyanın ektin-işlevsel konumunu sürdürdüğü de söyleniyor.

"Bunun nedeni iktidarın zayıf düştüğü algısıdır" diyen Şahin, AKP iktidarının hem Cemaat ile olan çekişmesi, hem yurt dışında hem de bölgede desteğini kaybetmesinin bu haklı algıyı ortaya çıkardığını söyledi.

Geçmiş dönemde, 2009 yılında Doğan Medya grubuna kesilen 2,5 milyar dolarlık ceza gibi, yapılan baskıların sonucunda müthiş bir sinme yaşandığına dikkat çeken Şahin, ana akım medyanın mesleki ve ahlaki olarak bu dönemde iflas ettiğini belirtti. Ancak Gezi olayları ile birlikte halkın ana akım medyanın görevini yapmadığını fark ettiğini ve bu dönemde alternatif ve daha ufak kuruluşların öne çıktığını söyledi.


S Bilişim Danışmanlık'ın topladığı tiraj verilerine göre muhalif ve hükümet taraftarı yayın yapan gazetelerin son 1 yıldaki satışları

S Bilişim'in raporunda muhalif gazeteler içinde Sözcü, Cumhuriyet, Aydınlık, Evrensel, Birgün, Yurt, Sol, Yeniçağ ve Ortadoğu gazeteleri sayılmaktadır. Ağustos 2013'ten sonra Taraf, Ekim 2013'den bu yana Zaman ve Today's Zaman, geçen yıl Kasım'dan sonra ise Bugün gazetesi eklendi.

Hükümeti destekleyen gazeteler ise Türkiye, Star, Yeni Şafak, Vakit, Milli Gazete, Yeni Asya, Milat, Sabah, Takvim, Akşam, Tercüman, HaberTürk sayılmakta.

Raporda, Nötr grup ise Doğan ve Demirören grubu yayınlarından olarak gösteriliyor.

"Tüm bu gelişmeler sonrasında, muhalif söyleme yakın medyadaki yükselişi, Türkiye'de çoğulcu bir medyanın başlangıcı olarak görmek fazla iyimser bir yaklaşım olur" diyen Galatasaray Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hülya Uğur Tanrıöver değişimin konjonkürel olduğunu söylüyor ve ekliyor:

"Bu durum, siyasi tartışmalardaki uzlaşma ile her an yeniden tersine dönebilir. Ayrıca anam akım medyadaki söylemin de çok sert bir muhalif söylem değil. Sadece biraz daha ortadan söylem"