Haftanın tarihine bakış
- Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak kurtuluş mücadelesinin meşalesini yaktı- 19 Mayıs, 20 Haziran 1938'de "Gençlik ve Spor Bayramı" adı ile milli bayramlar arasında yer aldı
ANKARA (AA) - Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak, kurtuluş mücadelesinin meşalesini yaktı.
Mustafa Kemal, Mondros Mütarekesi'nin 30 Ekim 1918'de
imzalanmasından sonra Yıldırım Orduları Grup Komutanlığından 3
Kasım 1918'de İstanbul'a döndü. Samsun'a gidinceye kadar altı ay
İstanbul'da kalan Mustafa Kemal, birçok temasta bulundu.
Mustafa Kemal, kendi deyimiyle "kendisini İstanbul'dan uzaklaştırmak ve Anadolu dağlarında çürütmek" isteyenlerce 9. Ordu Müfettişliği ile görevlendirildi ancak Mustafa Kemal, müfettişliği kabul ederken görevinin geniş yetkilerle donatılmasını sağladı.
İzmir'in işgal edildiği 15 Mayıs günü ise Mustafa Kemal Paşa, Genelkurmay Başkanlığında Cevat (Çobanlı) ve Fevzi (Çakmak) paşalara, sonra da Babıali'de bazı hükümet üyelerine veda etti. Aynı gün Yıldız Sarayı'nda Padişah Vahdettin tarafından kabul edilen Mustafa Kemal, daha sonra Bandırma Vapuru'nun kaptanı İsmail Hakkı (Durusu) Bey'i, Şişli'deki evine çağırarak yolculukla ilgili bilgi aldı.
Mustafa Kemal'i ve beraberindekileri taşıyan Bandırma Vapuru 16
Mayıs'ta İstanbul'dan yola çıktığında, Kız Kulesi açıklarındayken
İtilaf Devletleri denetim görevlilerince vapurda, silah ve kaçak
malzeme araması yapıldı. Arama sürerken, "kaptan
yeri"nde bulunan Mustafa Kemal'in kararlılığını göstermek
amacıyla hareket hazırlıklarını çabuklaştırmasını söylediği kaptan,
demir aldırmaya başladı.
Subayların gemiyi terk etmelerinin ardından Karadeniz'e yönelen Bandırma'nın güvertesinde Mustafa Kemal Paşa, yanındakilere şunları söyleyecekti: "Bunlar işte böyle yalnız demire, çeliğe, silah kuvvetine dayanırlar. Bildikleri şey yalnız madde! Bunlar hürriyet uğruna ölmeye karar verenlerin kuvvetini anlayamazlar. Biz, Anadolu'ya ne silah ne cephane götürüyoruz. Biz ideali ve imanı götürüyoruz."
Güç koşullar altında süren yolculuktan sonra 19 Mayıs 1919
sabahı Samsun'a ulaşan Mustafa Kemal ve beraberindekiler, askeri
bando eşliğinde halk tarafından sevgiyle karşılandı.
Atatürk'ün isteği doğrultusunda 20 Haziran 1938 tarihli kanunla
"Gençlik ve Spor Bayramı" adıyla milli bayramlar
arasında yer alan 19 Mayıs, 7 Mart 1981'de "Atatürk'ü
Anma" ibaresi eklenerek "Atatürk'ü Anma ve Gençlik
ve Spor Bayramı" oldu, 1995'te kararnameyle
"ve" bağlacı kaldırılarak "Atatürk'ü Anma,
Gençlik ve Spor Bayramı" olarak değiştirildi.
Belli başlı öteki olaylar
15 Mayıs
1718- Londralı avukat James Puckle, makineli tüfeği icat
etti.
1873- Darüşşafaka Lisesi kuruldu.
1919- İtilaf Devletleri desteğindeki Yunanlılar İzmir'i işgal
etti.
1919- Yunan güçlerine ilk kurşunu atan Hukuku Beşer gazetesi
Başyazarı Hasan Tahsin (Osman Nevres) ile Askerlik Şube Başkanı
Albay Süleyman Fethi şehit edildi.
1919- Mustafa Kemal, Yıldız Sarayı Küçük Mabeyn Köşkü'nde
Padişah Vahdettin ile görüştü.
1924- Sanayi-i Nefise Mektebi (MSÜ Güzel Sanatlar Akademisi)
öğrencileri ilk resim sergilerini İstanbul'da açtı.
1933- Rus romancı Maksim Gorki, İtalya'dan Rusya'ya geçerken
İstanbul'a geldi ve Süleymaniye Camii ile bazı müzeleri gezdi.
1941- Samsun-Ankara arasında, 19 Mayıs dolayısıyla
"İstiklalin Kurtarıcısı Ebedi Şeften, Koruyucusu Milli
Şefe" adıyla bayrak yarışı yapılması kararlaştırıldı.
1963- ABD'li astronot L. Gordon Cooper, Mercury-Atlas 8 adlı
kapsülle o güne kadar yapılmış en uzun uzay uçuşunu (34 saat 19
dakika) gerçekleştirmek üzere uzaya fırlatıldı.
1966- Washington'da Vietnam Savaşı'nı protesto eden 8 bin kişi,
2 saat boyunca Beyaz Saray çevresinde gösteri yaptı.
1969- Anayasa değişikliğinin Mecliste kabul edilmesiyle, eski
DP'lilere siyasal haklarını iade etme imkanı tanındı.
1974- Şehit gazeteci Hasan Tahsin adına İzmir Konak Alanı'na dikilen İlk Kurşun Anıtı'nı, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk açtı.
1983- 12 Eylül döneminin ardından demokrasiye geçişte kurulan ilk parti açıklandı: Milliyetçi Demokrasi Partisi.
1990- Vincent Van Gogh'un yapıtı "Doktor Gachet'nin
Portresi" adlı tablo, o güne kadar bir resim için ödenen
en yüksek fiyatla 82,5 milyon dolara satıldı.
1992- Şırnak'ın Uludere ilçesi Taşdelen ve Işıkveren sınır
jandarma karakollarına saldıran teröristler 27 eri şehit etti.
Olaydan sonra düzenlenen operasyonda 100 terörist ölü etkisiz hale
getirildi.
1995- Almanya'da, Türkiye ve Atatürk aleyhinde kampanyalar
yürüten ve kendisini halife ilan eden "Kara Ses Cemalettin
Kaplan" öldü.
1996- Gözcü gazetesi yayın hayatına başladı.
1997- Sınır ötesi operasyonunun ilk gününde Sarıkavaklar'da 30
terörist öldürüldü.
1998- Eski başbakanlardan Naim Talu, tedavi gördüğü Amerikan Hastanesinde vefat etti.
2004- Birinci Süper Futbol Liginde Fenerbahçe şampiyon oldu.
2005- Emekli SAT komandosu Namık Ekin, ABD'li Jerry Hall'un 120 saat ile sahip olduğu su altında kalma rekorunu 121 saat 35 dakikayla geliştirerek yeni rekora imza attı.
2005- Anadolu Ajansının eski çalışanlarından gazeteci Ahmet
Karaca, Ankara'da vefat etti.
2007- Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Şemdinli davasıyla ilgili sanık
astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz hakkındaki 39 yıl 5 ay 10'ar
gün hapis cezası kararını "eksik soruşturma"
gerekçesiyle bozdu. Daire, davanın askeri mahkemede görülmesi
gerektiğine karar verdi.
2007- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, görevdeki 7. yılını
doldurdu. 5 Mayıs 2000'de seçilen Sezer, 16 Mayıs'ta görevi 9.
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den devralmıştı.
2011- IMF Başkanı Dominique Strauss-Khan, New York'ta otel
odasını temizliğe gelen hizmetçiye cinsel saldırıda bulunmaktan
gözaltına alındı.
2011- Azerbaycan, Almanya'nın Düsseldorf kentinde düzenlenen 56.
Eurovision Şarkı Yarışması'nda birinci oldu.
2012- Uşak'ta beyin ölümü gerçekleşen 19 yaşındaki Tevfik
Yılmaz'ın yüzü, Akdeniz Üniversitesinde gerçekleştirilen ameliyatla
34 yaşındaki Turan Çolak'a nakledildi.
2013- Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Hrant Dink cinayeti davasında, sanıkların "silahlı terör örgütü" değil "suç işlemek amacıyla oluşturulan örgüt" üyesi olduklarına karar verdi. "Tasarlayarak öldürmeye azmettirmek" suçundan Yasin Hayal'e verilen ağırlaştırılmış müebbet cezası onandı. Hayal'in "silahlı terör örgütü yöneticiliği" suçundan verilen beraat kararı ise "suç işlemek amacıyla oluşturulan örgütü kurma ve yönetme suçundan" ceza verilmesi istemiyle bozuldu.
2013- Güneş'te 2013 yılının şimdiye kadarki en şiddetli patlamasının meydana geldiği belirlendi. NASA, patlamaların GEOS ölçeğine göre X 2.8 şiddetinde olduğunu açıkladı.
2013- CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, Brüksel'deki Avrupa Parlamentosunda, basın toplantısında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'e benzetmesi ve aralarında "ton farkı var" demesi üzerine Avrupa Parlamentosunun en büyük ikinci grubu Sosyalist Grup Başkanı Hannes Swoboda bu benzetmeye tepki göstererek toplantıyı terk etti. Bu olayın ardından ikilinin Swoboda'nın makamında gerçekleşmesi planlanan görüşmesi iptal edildi.
2015- "Blues müziğin kralı" olarak anılan Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve gitarist B.B. King, 89 yaşında hayatını kaybetti.
2015- Rusya'nın Chelyabinsk kentinde düzenlenen Dünya Tekvando Şampiyonası'nda Servet Tazegül, erkekler 68 kiloda altın madalya kazanırken, Nur Tatar kadınlar 67 kiloda gümüş madalyanın sahibi oldu.
2016- İsveç'in başkenti Stockholm'de 61. Eurovision Şarkı Yarışması'nı, Kırım Tatar sürgününü konu alan "1944" adlı şarkısıyla Kırımlı Tatar sanatçı Jamala kazandı.
2016- Paralimpik milli atıcı Korhan Yamaç, Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) Atıcılık Dünya Kupası'nda iki gümüş madalya kazandı. Milli sporcu, Tayland'da 15-18 Mart'ta yapılan organizasyonda, 25 metre tabanca ve 10 metre havalı tabancada ikinci oldu.
16 Mayıs
1717- "Voltaire" adıyla bilinen yazar
François-Marie Arouet, din ve krallık karşıtı yazılarından ötürü
Bastille hapishanesine gönderildi.
1888- Gramofonun mucidi Emile Berliner, Philadelphia'da geliştirdiği bu aleti tanıttı.
1919- Mustafa Kemal, Samsun'a gitmek üzere "Bandırma" vapuru ile İstanbul'dan yola çıktı.
1926- Son Osmanlı padişahı VI. Mehmet Vahdettin, İtalya'nın San Remo kentinde öldü.
1958- Londra'da besteci Ahmet Adnan Saygun'a "Jean
Sibelius Ödülü" verildi.
1963- Ankara Devlet Tiyatrosunda ilk müzikal sergilendi.
Müzikalin adı "Öp Beni Kate" idi.
1989- Türkçe tangoları seslendiren ilk sanatçı Seyhan Hanım
(Oskay) öldü.
1992- Tarihi Galata Köprüsü, köprü altındaki bir lokantada çıkan
yangın sonucunda çökerek kullanılamaz hale geldi.
1993- DYP Genel Başkanı, Başbakan Süleyman Demirel, 244 oyla
Türkiye'nin Dokuzuncu Cumhurbaşkanı oldu.
1997- Sinema oyuncusu Önder Somer İstanbul'da öldü.
2000- Onuncu Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, TBMM'de ant
içerek görevine başladı.
2001- Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutanlığı Hava Grubu'na ait
CASA tipi askeri uçak, Malatya'da düştü. Kazada, bir binbaşı, 3
yüzbaşı, 3 üsteğmen, 16 astsubay, 1 uzman çavuş ve 10 er şehit
oldu.
2010- Turkcell Süper Lig'de Bursaspor şampiyon oldu.
2011- Sözleşmeli erbaş ve erlerin de yabancı uyruklularla
evlenebilmesine olanak tanıyan yasa yürürlüğe girdi.
2012- Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında
Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
2012- Ziraat Türkiye Kupası finalinde Bursaspor'u 4-0 yenerek 5.
kez kupanın sahibi olan Fenerbahçe, 29 yıl aradan sonra kupa
hasretine son verdi.
2015 - Türk hava sahasını 5 dakika süreyle ihlal eden bir Suriye helikopteri, hava muharebe devriye görevi yapan iki F-16 tarafından etkisiz hale getirildi. Helikopter, Suriye topraklarına düştü.
17 Mayıs
1880- Şair, siyaset adamı Ziya Paşa 55 yaşında Adana Valisi iken
öldü.
1928- Türkiye Cumhuriyeti Hıfzıssıhha Müessesesi kuruldu.
1952- Öykücü, romancı, siyaset adamı Memduh Şevket Esendal,
Ankara'da öldü.
1957- Ünlü yazar, eleştirmen Nurullah Ataç 59 yaşında üremi
tedavisi gördüğü Ankara Numune Hastanesinde öldü.
1967- İmam hatip okullarını bitirenlere, üniversitelere girme
hakkı tanındı.
1971- İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom, 4 terörist
tarafından kaçırıldı. Elrom'un cesedi, bir apartman dairesinde
bulundu.
1974- Ressam Refik Epikman 72 yaşında öldü.
1983- Ankara Bahçelievler'de 8 Ekim 1978'de TİP üyesi 7 kişiyi
öldürmekten yargılanan İbrahim Çiftçi ve 8 arkadaşı ile ilgili
davada, Haluk Kırcı ve Ahmet Ercüment Gedikli ölüm cezasına
çarptırıldı.
1989- Çin'de 1 milyondan fazla gösterici, Tienanmen Meydanı'nda
açlık grevi yapan öğrencileri desteklemek amacıyla yürüdü.
1994- Türkiye ekonomisi, 14 yıl aradan sonra yeniden IMF
denetimine girdi.
1995- Nasuh Mahruki Everest'in zirvesine çıkan ilk Türk
oldu.
2000- Futbolda 42. UEFA Kupası'nı, Danimarka'nın başkenti
Kopenhag'taki finalde İngiltere'nin Arsenal takımını penaltılarla
4-1 yenen Galatasaray ilk kez kazandı.
2006- Danıştay 2. Dairesine düzenlenen silahlı saldırıda üye
Mustafa Yücel Özbilgin hayatını kaybetti, Daire Başkanı Mustafa
Birden, üyeler Ayfer Özdemir ve Ayla Gönenç ile Tetkik Hakimi Ahmet
Çobanoğlu yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirdiği belirtilen İstanbul
Barosu'na kayıtlı avukat Alparslan Arslan, Danıştay binasından
çıkamadan yakalandı.
2010- Zonguldak'taki Karadon maden ocağındaki patlamada göçük
altında kalan 30 işçi öldü. 30 işçiden ikisinin cenazesi 18 Ocak
2011'de çıkarılabildi.
2012- Cannes Sinema Festivali'nde, Fransa'daki Sinema Yönetmen
ve Yapımcıları Derneği, Türk yönetmen Nuri Bilge Ceylan'a 2012
"Carossee d'or" (Altın Fayton) sinema ödülünü
takdim etti.
2013- Hatay'ın Altınözü ilçesinin Tanışma köyünde düzenlenen
operasyonda kaçak akaryakıt deposunun ateşe verilmesi sonucu 10
kişi hayatını kaybetti, 2 kişi yaralandı.
2013- TÜİK'ten, 2012 sonu itibarıyla Türkiye nüfusunun yüzde 16,6'sını gençlerin oluşturduğu bildirildi.
2016- Nobel ödüllü Prof. Dr. Aziz Sancar'ın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesinin girişine yerleştirilen büstü, törenle açıldı.
-18 Mayıs
1804- Napoleon Bonaparte, Fransa İmparatoru ilan edildi.
1898- Şair Faruk Nafiz Çamlıbel, İstanbul'da doğdu.
1929- Sivas'ın Suşehri ilçesindeki 6,1 büyüklüğündeki depremde 64 kişi öldü.
1952- Gazeteci yazar Sermet Muhtar Alus vefat etti.
1976- Zonguldak Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanan Yahya Demirel
tahliye edildi.
1976- TRT'nin ilk spikerlerinden Zafer Cilasun 37 yaşında
Ankara'da öldü.
1980- Galatasaraylı ünlü futbolcu "Baba Gündüz"
(Gündüz Kılıç) vefat etti.
1981- TBMM'nin eski başkanlarından Fuat Sirmen öldü.
1993- Sinema oyuncusu Handan Adalı vefat etti.
1996- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e, İzmit'te İbrahim
Gümrükçüoğlu tarafından suikast girişiminde bulunuldu. Demirel,
olaydan yara almadan kurtuldu. Koruma Müdürü Şükrü Çukurlu
kolundan, bir gazeteci ise ayağından yaralandı.
2000- Doç. Dr. Bahriye Üçok'un katledilmesinde kullanılan
pakette tespit edilen parmak izinin, Umut Operasyonu kapsamında
yakalanan Ferhan Özmen'e ait olduğu belirlendi.
2003- Türkiye'nin ilk özel rakı fabrikasının temeli, İzmir'in Menderes ilçesi Tekeli beldesinde atıldı.
2006- Danıştay saldırısında ölen 2. Daire Üyesi Mustafa Yücel Özbilgin'in Kocatepe Camisi'ndeki cenaze törenine katılan eski başbakanlardan Bülent Ecevit, daha sonra gittiği evinde aniden tansiyonu yükselerek fenalaştı ve GATA'ya kaldırıldı. Beyin kanaması geçirdiği belirlenen Ecevit ameliyat edildi.
2009- ÇYDD Genel Başkanı Prof. Dr. Türkan Saylan, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede vefat etti.
2016- Sri Lanka'da etkili olan şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelanlarda 92 kişi hayatını kaybetti, 319 bin kişi evinden oldu. Toprak altında kaldığı düşünülen 100 kişiyi arama kurtarma çalışmalarına 13 gün sonra son verildi.
19 Mayıs
1915- Kaymakam rütbesindeki Mustafa Kemal, Arıburnu cephesinde
gösterdiği cesaret ve kahramanlık dolayısıyla Miralaylığa terfi
etti.
1919- Dokuzuncu Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa, karargahıyla
Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattı.
1924- Musul sorunuyla ilgili Türk-İngiliz heyetleri arasında,
"Haliç Konferansı" diye adlandırılan görüşmeler
başladı. 9 Haziran'a kadar süren görüşmelerden sonuç alınamayınca,
konu Milletler Cemiyetine götürüldü.
1927- Türkçülük ve halkçılık görüşleriyle tanınan Ahmet Hikmet
Müftüoğlu öldü.
1935- İngiliz casus T. E. Lawrence (Arabistanlı Lawrence)
motosiklet kazasında öldü.
1939- Anadolu Ajansı, 1 Mart 1925'te şirkete dönüştürüldüğünde
ilk Yönetim Kurulu Başkanı olan düşünce ve siyaset adamı Ahmet
Ağaoğlu, 70 yaşında İstanbul'da öldü.
1943- Ankara'da Gençlik Parkı törenle açıldı.
1945- Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, 19 Mayıs törenindeki konuşmasında, "Harp zamanlarının ihtiyatlı tedbirlere lüzum gösteren darlıkları kalktıkça, memleketin siyaset ve fikir hayatında demokrasi prensipleri daha geniş ölçüde hüküm sürecektir." sözleriyle çok partili düzene geçişin sinyalini verdi.
1975- ABD Senatosu, Türkiye'ye silah ambargosunun kaldırılmasını
kararlaştırdı.
1981- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev yeniden düzenlenerek
Devlet Bakanı İlhan Öztrak tarafından hizmete açıldı. Atatürk'ün
AOÇ'deki evinin benzerinin temeli, Başbakan Bülend Ulusu tarafından
atıldı.
1986- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'ne değer bulunan eski
NATO Genel Sekreteri Josef Luns, ödülünü törenle aldı.
1997- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Atatürk Uluslararası Barış
Ödülü'nü Bosna-Hersek Türk Barış Gücü'ne verdi.
2000- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş'a verildi.
2004- Pop müziği sanatçısı Çetin Alp, 57 yaşında İstanbul'da
öldü.
2006- Osmaniye-Gaziantep karayolunda, Afganistan ve Bangladeş
uyruklu kaçakları taşıyan arkası kapalı kamyonetin tıra çarpması
sonucu 44 kişi öldü.
2008- Sigara içilen yerlere ilişkin yasağın kapsamını genişleten
Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun
yürürlüğe girdi.
2011- IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, görevinden istifa
etti. Strauss-Kahn, otel görevlisi bir kadına cinsel saldırı
suçlamasıyla New York'ta mahkemeye çıkarıldı. Kahn, kefaletle
serbest bırakıldı.
2012- Ulusal ve resmi bayramlara ilişkin tören ve kutlama
yönetmeliğinde yapılan değişikliğin ardından 19 Mayıs Atatürk'ü
Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kapsamında illerde yürüyüş ve gençlik
şölenleri düzenlendi.
2013- Hava fotoğrafçılığının tanınan isimlerinden sivil akrobasi pilotu Murat Öztürk (60), 2. Adana Uluslararası Hava Oyunları Festivali'nde, gösteri uçuşunun ardından inişe geçtiği sırada uçağın kontrolünü kaybederek yakındaki tarlaya çakıldı. Öztürk, olay yerinde yaşamını yitirdi.
2015- 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları kapsamında 17 yıl sonra ilk kez Anıtkabir'de konser verildi. Anıtkabir'de Cumhuriyetin 75. kuruluş yıl dönümünde verilen konserden sonra ilk kez, piyano resitali ve türkülerden oluşan konser düzenlendi ve dilek balonları gökyüzüne uçuruldu.
2016- Paris-Kahire seferini yapan, 3'ü çocuk 56 yolcu ve 7'si uçuş görevlisi 10 kişilik mürettebatın bulunduğu Airbus A320 tipi yolcu uçağı, Akdeniz'de Mısır hava sahasına girdikten sonra radardan kaybolmasının ardından Yunanistan’ın Kerpe Adası açıklarında denize düştü. Kazadan sağ kurtulan olmadı.
2016- Prof. Dr. Aziz Sancar, 2015 Nobel Kimya Ödülü'nün madalya ve sertifikasını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle Anıtkabir Komutanlığına takdim etti.
20 Mayıs
1481- II. Bayezid, Osmanlı tahtına oturdu.
1506- Kaşif Kristof Kolomb öldü.
1622- Osmanlı İmparatorluğunda isyancılar, ordu ve yönetimde
yenilik taraftarı Padişah II.Osman'ı tahttan indirip öldürdü.
Öldürülen ilk padişah olan "Genç Osman"ın yerine
"Deli Mustafa", ikinci kez tahta çıkarıldı.
1878- II. Abdülhamit'i devirmek, Çırağan Sarayı'nda tutulan V.
Murat'ı tahta çıkarmak amacıyla "Çırağan
baskını"nı düzenleyen gazeteci Ali Süavi öldürüldü.
1920- İlk hemşire okulu, Amiral Bristol Hemşire Mektebi hizmete
girdi.
1928- Dil Encümeni Heyeti kuruldu.
1940- Devlet Konservatuvarı Kuruluşu Hakkında Kanun kabul
edildi.
1963- Bazı ordu birlikleri, Ankara'da Talat Aydemir'in
yönetiminde yeniden ayaklandı. (Bu kez girişimde bulunanlar
yargılandı, 5 Temmuz 1964'de Aydemir ve Fethi Gürcan idam edildi.)
Olayların ardından üç büyük ilde sıkıyönetim ilan edildi.
1971- Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İşadamları
Derneği kuruldu.
1983- 12 Eylül'ün ardından partiler kurulmaya başlandı: Anavatan
Partisinin kuruluşuna ilişkin belgeler, İçişleri Bakanlığına
verildi. ANAP Genel Başkanlığına Turgut Özal, Halkçı Parti (HP)
Genel Başkanlığa Necdet Calp seçildi. Büyük Türkiye Partisi Genel
Başkanlığa Ali Fethi Esener getirildi.
1990- Milli Savunma Bakanı Safa Giray, Hava Kuvvetlerinden,
17'si subay, 97'si astsubay olmak üzere 114 kişinin irticai
örgütlerle ilişkileri olduğu için atıldığını açıkladı.
2000- Trabzon'un Beşikdüzü ilçesinde geleneksel mayıs şenlikleri
dolayısıyla denize açılan iki teknenin alabora olması sonucu 38
kişi boğuldu, 15 kişi yaralandı.
2007- Çeşitli sivil toplum örgütlerince düzenlenen
"Cumhuriyet Mitingi"nin sonuncusu Samsun'da
yapıldı.
2010- ATM makinesinin mucidi İskoçyalı John Shepherd-Barron 84
yaşında hayatını kaybetti.
2011- Beykoz Anadolu Kavağı yakınlarında bir polis
helikopterinin denize düşmesi sonucu biri çocuk 4 kişi hayatını
kaybetti, emniyet müdür yardımcısı pilot yaralı kurtuldu.
2011- Türk tenisçi Marsel İlhan, Fransa Açık Tenis Turnuvası'nda (Roland Garros) 3. eleme turunda rakibine yenilmesine karşın kontenjandan ana tabloda mücadele etme hakkı kazandı. İlhan, 4 "Grand Slam" turnuvasında da teklerde ana tabloda mücadele eden ilk Türk tenisçi unvanını elde etti.
2012- Chicago'da NATO İttifakı'nın en geniş kapsamlı zirvesi
düzenlendi. Zirvenin ana gündem maddelerini Afganistan, Füze
Savunma Sistemi ve Suriye oluşturdu. Malatya Kürecik'te
konuşlandırılan balistik füze savunma sisteminin ara yeteneğinin
hayata geçirileceği vurgulandı.
2012- UEFA Avrupa Şampiyonlar Ligi'nde İngiltere'nin Chelsea takımı şampiyonluğa ulaştı.
2016- TBMM Genel Kurulunda, hakkında dosya bulunan milletvekillerinin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin anayasa değişikliği teklifi, 376 oyla kabul edilerek yasalaştı.
21 Mayıs
1847- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (Defterhane-iş Amire
Kalemi) kuruldu.
1927- Amerikalı havacı Charles Lindbergh, "Sprit of St. Louis" adlı uçağıyla New York'tan Paris'e uçarak, Atlas Okyanusu'nu geçen ilk pilot oldu.
1960- Harp Okulu öğrencileri, hükümet aleyhine sessiz yürüyüş yaptı.
1971- Anayasa Mahkemesi, Milli Nizam Partisinin kapatılmasına
karar verdi.
1971- Tiyatro sanatçısı Avni Dilligil 63 yaşında öldü.
1981- Atatürk'ün doğumunun 100. yılı törenlerle kutlandı.
1983- Avrupa Konseyinin, Avrupa medeniyetinin zenginliğini
oluşturan kültürleri tanıtmak amacıyla düzenlediği sergilerden
18'incisi İstanbul'da "Anadolu Medeniyetleri
Sergisi" adıyla açıldı.
1991- Hindistan Başbakanı Rajiv Gandhi öldürüldü.
1994- Hacda "şeytan taşlama" sırasında izdiham çıktı, yedisi Türk 185 hacı öldü.
1997- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, Refah Partisinin "Anayasa'nın laiklik ilkesine aykırı eylemlerin odağı haline geldiği" gerekçesiyle sürekli kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesine dava açtı.
2000- "Umut Operasyonu"nda yakalanan Ferhan
Özmen, Necdet Yüksel, Mehmet Gürova, Mehmet Kasap ve Hakkı Selçuk
Şanlı, Ankara Nöbetçi 1 Numaralı DGM tarafından tutuklandı.
2004- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Devlet Güvenlik
Mahkemelerinin kaldırılmasını içeren Anayasa değişikliğini
onayladı.
2006- Karadağ, Sırbistan'dan ayrılmak için düzenlenen
referandumda bağımsızlığı seçti. 3 Haziran'da da bağımsızlık ilan
edildi.
2013- Fransa'nın ünlü tarihçilerinden Dominique Venner, Paris'in ünlü Notre Dame Katedrali'nde yaşamına son verdi. Aşırı sağ ideolojiden gelen ve aynı zamanda deneme yazılarıyla ünlü 78 yaşındaki tarihçinin, ünlü katedralde, tabancayla intihar ettiği belirtildi.
2015- Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) bünyesinde Göktürk-1 Uydu Programı kapsamında Türkiye'nin ilk Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test (USET) Merkezi kuruldu. Merkezin açılışını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptı.
2015 - Milli okçu Yeşim Bostan, Gençler Avrupa Kupası 1. ayak yarışlarında, makaralı yayda Avrupa rekoru kırdı.
2016- Afganistan Talibanı lideri Molla Ahtar Mansur, ABD Savunma Bakanlığının Pakistan'ın Belucistan eyaletine düzenlediği hava saldırısında öldürüldü. Örgüt, Mansur'un öldüğünü doğrulayarak Hebetullah Ahunzada'nın yeni lider seçildiğini açıkladı.