Haftanın tarihine bakış

ANKARA (AA) - Türkiye'de ilk kalp ameliyatı, Gülhane Askeri Hastanesinde yapıldı.

Hastanedeki Türkiye'nin ilk kalp ameliyatı, 8 Haziran 1951'de gerçekleşti.

- Belli başlı öteki olaylar

6 Haziran

1919- İstanbul'daki İngiliz Kuvvetleri Komutanı General Milne, Harbiye Nezaretine yazı göndererek, Mustafa Kemal Paşa'nın geri çağrılmasını istedi. Harbiye Nazırı Şakir Paşa da 8 Haziran'da Mustafa Kemal Paşa'ya geri dönmesi için yazı gönderdi.

1944- Müttefikler, Normandiya'ya çıkarma yaptı.

1961- Ordu içindeki Silahlı Kuvvetler Birliği, Devlet Başkanı Cemal Gürsel'e muhtıra verdi. Muhtırada, görevden alınan Hava Kuvvetleri Komutanı İrfan Tansel'in göreve iadesi istendi. Tansel, 8 Haziran'da Hava Kuvvetleri Komutanlığına döndü.

1968- ABD Senatörü ve başkan adayı Robert Kennedy vurularak öldürüldü.

1968- Kurtuluş Savaşı komutanı ve eski Meclis başkanlarından Orgeneral Kazım Özalp, 86 yaşında Ankara'da öldü.

1980- Ressam Hamit Görele, 87 yaşında İstanbul'da yaşama veda etti.

1983- Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) kuruldu. Genel Başkanlığa Erdal İnönü seçildi.

1984- Hindistan ordusuna bağlı askerler, "Sih"lerin kutsal mabedi olan "Altın Tapınak"a kanlı bir baskın düzenledi. Baskından sonra, Hindistan'ın çeşitli kesimlerindeki militan olmayan Sihler de silahlanmaya başladı.

2000- Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'nin dokunulmazlığı kaldırıldı.

2011- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca "12 Eylül darbesi" ile ilgili soruşturma kapsamında, dönemin Genelkurmay Başkanı, eski Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in ifadesi alındı. Evren'e 2,5 saat süren sorguda, 12 Eylül ve öncesine ilişkin 12 soru yöneltildi.

2011- Alman kabinesi, ülkedeki nükleer santrallerin kademeli olarak 2022 yılı sonuna kadar kapatılması kararı aldı.

2013- Çin'de dünyadaki en eski primat fosili bulundu. Daha önce bilinmeyen bir primat cinsi ve türüne ait kalıntıların 55 milyon yaşında olduğu saptandı.

2013- Azerbaycan, İspanyol opera sanatçısı Montserrat Caballe'nin işgal altındaki Yukarı Karabağ'a gitmesi nedeniyle İspanya'ya nota verdi.

2015 - UEFA Şampiyonlar Ligi'nde Juventus ile Barcelona arasındaki final maçını yöneten hakem Cüneyt Çakır, UEFA kulüp organizasyonlarında final yöneten ilk Türk hakem unvanını aldı.

7 Haziran

1557- Mimar Sinan tarafından inşa edilen Süleymaniye Camisi açıldı.

1866- Anadolu'da kurulan ilk demiryolu hattı olan İzmir-Aydın demiryolu hizmete girdi.

1889- Ertuğrul gemisi, Japonya'da Yokohama Limanı'na ulaştı. Gemi, dönüşünde battı.

1914- Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanusu birbirine bağlayan Panama Kanalı gemilere açıldı.

1920- "Matbuat ve İstihbarat Müdüriyeti Umumiyesi" (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) kuruldu.

1929- Vatikan, bağımsız devlet oldu.

1939- CHP İdare Heyeti, devlet ve parti yönetimini yeniden ayırmaya karar verdi.

1942- Etimesgut fabrikasında yapılan ilk Türk uçağı havalandı.

1945- Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan tarafından imzalanan ve "Dörtlü Takrir" olarak anılan önerge, CHP Meclis Grubuna verildi.

1956- Demokrat Parti Hükümetinin, muhalif partiler ve basından gelecek eleştirileri önlemek amacıyla hazırladığı Basın Kanunu, TBMM'de kabul edildi. Gazete çıkarmak ve imtiyazını almak için ağır koşullar öngören yasa, yayın anlayışını da denetim altına alıyordu.

1977- Semiha Yankı, 13. Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda birinci oldu.

1982- Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği İdari Ataşesi Erkut Akbay ve eşi, Ermeni bir teröristin silahlı saldırısına uğradı. Saldırıda Erkut Akbay öldü, eşi Nahide Akbay ağır yaralandı.

1997- Genelkurmay'ın, "İslami sermayenin finans ve eğitim stratejisi" konulu brifingine, yüksek yargı başkan ve üyelerinin yanı sıra Ankara DGM'deki 18 savcı ve hakim de katıldı.

2006- Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi, Necmettin Erbakan'ın, "Kayıp trilyon" davasında "özel belgede sahtecilik" suçundan aldığı 2 yıl 4 aylık hapis cezasını yeniden yargılama sonunda değiştirmedi, ancak cezasını konutunda çekmesine karar verdi.

2012- Hukuk uyuşmazlıklarını "arabuluculuk" yoluyla çözümünü öngören kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulunda yasalaştı.

2012- Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in sağ kolu olarak bilinen, özel kalem müdürü ve sekreteri "Orgeneral Abd Hmud" lakaplı Abdulhamid Mahmud El Tikriti idam edildi.

2013- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve eşi Lyudmila, 30 yıllık evliliklerine son verdiklerini açıklayarak, Rus siyasi tarihinde Petro'dan 316 yıl sonra eşinden resmen boşanan ilk lider olarak tarihe geçti.

2015- Türkiye, 25. dönem parlamentosunu belirlemek için sandık başına gitti. 56 milyon 608 bin 817 kayıtlı seçmenden 47 milyon 507 bin 467'sinin oy kullandığı seçim sonucunda AK Parti 258, CHP 132, MHP ve HDP 80'er milletvekili çıkardı.

8 Haziran

632- Son peygamber Hazreti Muhammed, 62 yaşında hayata gözlerini yumdu.

1632- IV. Murat, Yeniçerilere karşı "baskı" dönemini başlattı.

1949- Amerikan Federal Soruşturma Bürosunca (FBI) hazırlanan raporda, aralarında film yıldızları Frederic March, John Garfield, Paul Muni ve Edward G. Robinson'ın da bulunduğu Holywood ünlüleri, Komünist Parti üyesi ilan edildi. Bu raporla, 1940'ların sonuyla 1950'ler boyunca ABD'yi saracak olan antikomünist histeri başladı.

1951- Türkiye'de ilk kalp ameliyatı, Gülhane Askeri Hastanesinde yapıldı.

1952- Yunanistan Kralı I. Paulos ve Kraliçe Frederika, Türkiye'ye geldi.

1958- İstanbul Beyazıt Meydanı'nda, Kıbrıs için 300 bin kişinin katıldığı "Ya Taksim Ya Ölüm" mitingi yapıldı.

1960- Ordu mensupları, Hazineye yardım amacıyla alyanslarını bağışlamaya başladı. İstanbul'da 27 Mayıs'ı ve orduyu desteklemek amacıyla miting yapıldı.

1973- İspanya'yı 34 yıl tek başına yöneten General Franco, Lois Bianco'yu devlet başkanlığına atadı.

1973- İstanbul Boğaz Köprüsü'nde taşıtla geçiş denemesi yapıldı.

1975- Kıbrıs'taki referandumda, Kıbrıs Türk Federe Devleti Anayasası onaylandı.

1985- Atatürk'ün manevi evlatlarından tarih araştırmacısı Afet İnan, yaşama veda etti.

1987- İstanbul'da deniz otobüsü seferlerine başlandı.

2010- Rusya'nın Akkuyu'da nükleer santral kurmasını öngören anlaşma imzalandı.

2011- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, yeni Bakanlar Kurulunun Başbakan dahil 25 üyeden oluştuğunu, yeni yapıda 4 başbakan yardımcılığı ve 20 icracı bakanlık bulunduğunu, her bakanlığa, bakan ile müsteşar arasında bir bakan yardımcılığı ihdas edildiğini açıkladı.

2011- "12 Eylül Darbesi" ile ilgili soruşturma kapsamında dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya'nın ifadesi alındı.

2015 - Hürriyet gazetesinin kurucusu Sedat Simavi'nin oğlu, gazetenin eski sahibi Erol Simavi, Monako'da tedavi gördüğü hastanede 85 yaşında vefat etti.

9 Haziran

68- Roma İmparatoru Neron intihar etti.

1617- Padişah I. Ahmed'in isteğiyle Mimar Sedefkar Mehmed Ağa tarafından inşa edilen ve yapımı sekiz yılda tamamlanan Sultanahmet Camisi ibadete açıldı.

1870- İngiliz yazar Charles Dickens öldü.

1928- Avusturyalı pilot Charles Kingsford-Smith, uçağıyla ilk kez Büyük Okyanus'u aştı.

1934- Carl Barks'ın çizdiği "Vakvak Amca" (Donald Duck), ilk kez bir çizgi filmde yer aldı. Barks, 1935'te Walt Disney'e katıldı.

1942- Anıtkabir için açılan yarışmada, Prof. Emin Onat ve Orhan Arda'nın projeleri birinci oldu.

1947- Türkiye, Dünya Sağlık Örgütüne üye oldu.

1950- "Ece" ajandalarının sahibi Mehmet Sadık Kağıtcı öldü.

1962- Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında doğrudan telefon hattı açıldı.

1977- Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım, Roma'daki evinin önünde uğradığı silahlı saldırıda öldü. Saldırıyı, "Ermenistan Gizli Kurtuluş Ordusu" adlı terör örgütü üstlendi.

1979- "Çocuk Yılı" dolayısıyla düzenlenen "Uluslararası Tahta At Çocuk Şenlikleri", Çanakkale ve Truva'da başladı.

1985- Yönetmenliğini Ali Özgentürk'ün yaptığı "At" filmi, Tokyo Film Şenliği'nde büyük ödülü iki filmle paylaştı.

1989- Savarona gemisi, Sadıkoğlu ve Japon firmaları tarafından "restore et-işlet-devret" sistemiyle kiralandı.

1999- Yugoslavya ve NATO, Kosova'da Sırp birliklerinin geri çekilmesi anlaşmasını imzaladı. NATO, hava saldırılarını durdurdu ve 20 Haziran'da resmen sona erdirdi.

2000- Ulusal Deprem Konseyi kuruldu.

2004- Yargıtay 9. Ceza Dairesi, kapatılan DEP'in 4 eski milletvekili Leyla Zana, Hatip Dicle, Selim Sadak ve Orhan Doğan hakkındaki infazı durdurarak, tahliyelerine karar verdi. Eski milletvekilleri Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevinden salıverildi.

2007- Şırnak'ın Güçlükonak ilçesinde, teröristlerce kara yoluna döşenen patlayıcının patlatılması sonucunda bir yarbay, bir binbaşı ve bir er şehit oldu, dört asker yaralandı.

2010- BM Güvenlik Konseyi, İran'a nükleer programı nedeniyle yeni yaptırımlar getiren karar tasarısını 12 evet, 2 hayır ve 1 çekimser oyla kabul etti. Türkiye hayır oyu kullandı.

2012- Rus tenisçi Maria Sharapova, Fransa Açık Tenis Turnuvası tek kadınlar finalinde İtalyan Sara Errani'yi 2-0 yenerek şampiyon oldu.

2015 - Mısır'daki Port Said Ceza Mahkemesi, 72 kişinin hayatını kaybettiği ve "ülke futbol tarihinin en büyük trajedisi" olarak kabul edilen "Port Said katliamı" davasında, 11 kişiye idam cezası verdi.

10 Haziran

1909- Telsizle ilk "S.O.S" sinyali, Slavonia adlı İngiliz gemisinden verildi.

1910- Sadayı Millet gazetesi başyazarı Ahmet Samim, İstanbul'da öldürüldü.

1916- Osmanlı yönetimindeki Mekke, Arap isyanı sırasında Arapların eline geçti.

1923- Türk dostu Fransız yazar Pierre Loti öldü.

1927- Gazi Koşusu At Yarışı ilk kez yapıldı. Ankara Hipodromu'ndaki yarışı Mustafa Kemal Paşa da izledi.

1930- Türkiye ile Yunanistan arasında, "Ahali Mübadelesi Antlaşması" imzalandı.

1934- İran Şahı Pehlevi, Türkiye'yi ziyaret amacıyla Gürbulak'ta Türk sınırına geldi ve törenle karşılandı.

1935- Mülkiye Mektebinin adının Siyasal Bilgiler Okulu olarak değiştirilmesine karar verildi.

1940- Mussolini, Hitler'in yandaşı olarak II. Dünya Savaşı'na girdi.

1946- İtalya'da krallık sona erdi, cumhuriyet ilan edildi.

1946- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.

1949- Devlet Tiyatro ve Operası, TBMM'de kabul edilen yasayla Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak kuruldu. İlk genel müdür Muhsin Ertuğrul oldu.

1955- Yapımı 2,5 yılda tamamlanan 300 odalı, 500 yataklı İstanbul Hilton Oteli açıldı.

1960- Turan Emeksiz, Nedim Özpolat, Ersan Özey, Ali İhsan Kalmaz ve Sökmen Gültekin, Ankara'da Anıtkabir yamacında toprağa verildi.

1960- Celal Bayar ve Adnan Menderes, yargılanmak üzere Yassıada'ya götürüldü.

1966- İlk Mecliste Antalya Milletvekili, ilk basın yayın ve enformasyon genel müdürlerinden, maarif vekili, şair ve yazar Hamdullah Suphi Tanrıöver, 81 yaşında öldü.

1967- Arap-İsrail Savaşı'nda İsrail; Gazze Şeridi, Golan Tepeleri, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Sina Yarımadası'nı işgal etti.

1987- Eskişehir F-16 uçak motor fabrikası, Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından açıldı.

1990- Teröristler, Şırnak'ın Çevrimli köyüne düzenledikleri saldırıda, 26 vatandaşı katletti.

1993- Dünya Sinemalar Günü Türkiye'de ilk kez kutlandı.

2000- Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad öldü. Yerine, 17 Temmuz'da oğlu Beşşar Esad getirildi.

2001- Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'ta düzenlenen 11.Dünya Büyükler Boks Şampiyonası'nda, 57 kiloda Ramazan Paliani, Dünya Şampiyonu olarak altın madalya kazandı.

2006- Hatay'da yabancılara gayrimenkul satışı durduruldu. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, ilin yüzölçümünün binde 5'inden fazlasının yabancılara satılmış olması nedeniyle ikinci emre kadar satışları yasakladı.

2007- Habertürk'ün kurucusu, gazeteci Ufuk Güldemir 51 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2008- Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, 80 yaşında yaşama veda etti.

11 Haziran

1868- Kızılay, "Mecruhin ve Marda-yı Askeriyye İmdat ve Muavenet Cemiyeti" adı altında kuruldu.

1913- 31 Mart isyanını bastıran Harekat Ordusu'nun komutanı, Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa suikast sonucu öldü.

1933- "Cumhuriyetin İlanının 10'uncu Yıl Dönümünü Kutlama Kanunu" çıkarıldı.

1937- Atatürk, bütün çiftliklerini ve mallarını millete bağışladı.

1960- 27 Mayıs öncesi bozulan ekonomik durumu düzeltmek için Hazineye yardım kampanyası düzenlendi.

1967- İsrail ve Arap komşuları arasında altı gün süren savaş, BM'nin araya girmesiyle sona erdirildi.

1970- Güreşçi Ahmet Ayık, Dünya Şampiyonu oldu.

1982- Türk güzeli Nazlı Deniz Kuruoğlu, Avrupa Güzeli seçildi.

1997- Adalet Bakanı Şevket Kazan, Genelkurmay'ın brifingine katılan Ankara Adliyesi ve DGM'de görevli hakim ve savcılar hakkında soruşturma açtırdı.

1997- Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde irticaya karşı Batı Çalışma Grubu oluşturuldu.

2008- TBMM Onur Ödülü'nün, Prof. Dr. Halil İnalcık'a verilmesi kararlaştırıldı. Bu yıl ayrıca 71 kurum ve kişiye de "Üstün Hizmet Ödülü" verildi.

2010- Futbolda, 19. Dünya Kupası, Güney Afrika'nın ev sahipliğinde başladı. 12 Temmuz'daki finalde şampiyonluğu İspanya kazandı.

2014- Terör örgütü DAEŞ militanları, Musul'un kontrolünü ele geçirdikten bir gün sonra kent merkezindeki Türkiye'nin Musul Başkonsolosluğuna saldırdı. Başkonsolos Öztürk Yılmaz dahil 49 personel ve bazı aile fertleri bilinmeyen bir yere nakledildi.

12 Haziran

1826- Yeniçeri Ocağının yerine Eşkinci Askeri Teşkilatının kurulmasına başlandı.

1921- Yunan taarruzu öncesinde, Yunan Kralı, Başbakanı ve Genelkurmay Başkanı İzmir'e geldi.

1924- Türkiye'nin ilk sanatoryumu olan Heybeliada Sanatoryumu kuruldu.

1925- İstanbul Muallimler Cemiyeti kongresi yapıldı.

1932- Hicaz Naibi Emir Faysal, Türkiye'yi ziyaret etti.

1940- Cumhurbaşkanı İsmet İnönü başkanlığında toplanan hükumet, savaş dışı kalınmasını kararlaştırdı.

1957- Kırşehir, yeniden il yapıldı.

1958- Ankara'da Kıbrıs için yapılan mitinge 150 binden fazla kişi katıldı.

1960- Geçici anayasa açıklandı, TBMM'nin bütün hak ve yetkileri, geçici anayasa gereğince Milli Birlik Komitesine verildi.

1966- Keban Barajı'nın temeli atıldı.

1967- Sovyetler Birliği, uzay aracı "Venera 4"ü Venüs gezegenine yolladı.

1984- Urfa'nın adı "Şanlıurfa" olarak değiştirildi.

1984- Foto Muhabirleri Derneği kuruldu.

1988- Ankara'da 15 dakika esen 80 kilometre hızındaki rüzgar ve şiddetli yağmur, arkasında 14 ölü bıraktı.

2001- Gazeteci Berat Yurdakul, Ankara'da vefat etti.

2011- Milletvekili genel seçimi yapıldı. TBMM'nin 24. Dönemi'nde, AK Parti 326, CHP 135, MHP 53 ve BDP destekli bağımsızlar 36 sandalye kazandı. KCK ve "Ergenekon" davası sanıkları da Meclis'e girdi.

2012- Nobel Ekonomi Ödülü'nün ilk kadın sahibi Amerikalı Elinor Ostrom öldü.

2015 - Tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu Sümer Tilmaç, 67 yaşında İstanbul'da vefat etti.