GÜNDEMİMİZİN KONUSU, AYASOFYA´NIN GÜLKURUSU...

Ayasofya sarı mı gülkurusu mu?

Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesinden bu yana sürekli tartışmalara konu olan Ayasofya bu kez de badana rengi ile gündeme geldi. 1986'ya kadar sarı olan rengin, dış yardım ve bazı yabancı danışmanların isteğiyle Ortodoks kiliselerinin simgesi olan 'gülkurusu' rengine çevrildiğini öne süren AK Parti Adana Milletvekili Atilla Başoğlu, Meclis Başkanlığı'na soru önergesi verdi. Kültür Bakanlığı da orijinal rengi araştırmaya başladı. SABAH'ın sorularını yanıtlayan Başoğlu iddialarını tekrarlayarak şunları söyledi: "Bana gelen bazı bilgiler ışığında araştırma yapıp bu sonuca vardım. Ben bir Fatih hayranıyım. Ayasofya eski rengi olansarıya dönmeli. Burayı Fatih fethetti. O'nun döneminde neyse o olmalı" dedi.

'KURUL KARARIYLA DEĞİŞTİ'

Kültür Bakanı Atilla Koç da verdiği yanıtla tartışmalara katıldı. Koç, sarı rengin 1986'da kurul kararıyla değiştirildiğini, bunda ise dış finansmanın etkili olmadığını söyledi. Bakan Koç, sarı yerine neden gülkurusunun tercih edildiğini ise şöyle açıkladı: "Zamanla aşınan sarı renkli çimento sıvalı yüzeyin üzerine horasan harcı rengine en yakın olan gülkurusu kullanılmıştır." Koç, Ayasofya'nın orijinal renginin araştırılacağını ve buna göre renk değişikliği yapılabileceği de sözlerine ekledi.

Uzmanlar ne diyor?

Osmanlı sarıya boyamadı

Eski Ayasofya Müzesi Müdürü Erdem Yücel: "Ayasofya uzun yıllar orijinal cephe görünümü olan tuğla hatılı korumuştur. Cumhuriyet döneminde Ayasofya'nın acil onarımları yapılmıştır. Sarı-kırmızı renklerin yerini soluk sarı renk almıştır. Bazılarının iddia ettiği bu soluk sarı renk, Bizans rengi olmadığı gibi orijinal renk de değildir. Osmanlılar da onarımlar sırasında Ayasofya'yı sarı renge boyamamıştır."

Ortodoks rengi değil

Bizans Uzmanı Prof. Dr. Şinasi Gündüz: "Hıristiyanların gül kurusunu kilise yapılarında kullandığını biliyoruz. Gül kurusunun genel olarak Hıristiyanlığa özgü bir renkolduğu da doğrudur. Ancak Ortodoks kiliselerinde ağırlıklı olarak gül kurusu kullanıldığı söylemek çok doğru olmaz. Ortodoks kiliselerini diğer kiliselerden ayıran temek özellik; kullanılan gül kurusu rengi değil, ikonolar, resim ve figürlerdir."

Orijinalinde boya yok

Ayasofya Müzesi Müdürü Mustafa Akkaya: "Ayasofya'nın orijinalinde herhangi bir renk kullanılmamış. Dış cephe tuğla işlemelidir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde dış cepheye sıva yapılmış ve ondan sonra değişik renkler kullanılmış. 1986 yılından bu yana da tuğla rengine uygun olan şu anki kirli pembe renk kullanılıyor."

Zübeyde YALÇIN / SABAH

>