Gülse Birsel TRT arşivine daldı: 1970'in suçluları, şimdinin ekran akademisyenlerine 10 basar!
TRT tüm arşivini dijitale geçirip internet üzerinden herkesin kullanımına açmıştı.
Bu uygulama sayesinde isteyen 70'li, 80'li yıllardaki görüntüleri
izleyebiliyor.
Geçmişe yolculuğa çıkan Hürriyet gazetesi yazarı Gülse Birsel,
haber kanallarının gediklisi akademisyenlerle o gün ekrana
çıkartılan uyuşturucu kaçakçası gibi azılı suçluların kullandığı
Türkçe'yi karşılaştırdı.
İşte Gülse Birsel'in o yazısı:
TRT, arşivinin bir bölümünü internete yükledi. Açın izleyin.
Özellikle 70’lerden 90’ların sonuna kadar devlet televizyonu
kalitesi açısından (bu dönemlerde köprü, yol vs. için çok
söylendiği gibi) BBC’nin bizi fena halde kıskanacağı bir durum
var.
Ferhan Şensoy’un komedi dizileri yayınlanıyor... Doğan Hızlan Cemal
Süreya’yla söyleşi yapıyor... Oğuz Aral, Aziz Nesin, Uğur Yücel
“Mizah Yolcuları” programında muhabbet ediyor... Cemal Reşit Rey,
Ankara radyosunun açılışını anlatıyor... Gencecik bir Zülfü
Livaneli sazıyla Leylim Ley’i söylüyor.
Özellikle 70’ler, TRT’nin TRT olduğu yıllar.
O yılların yayınlarında dikkatimi çeken, şu an bize sürreel gelecek
bir vaziyet: Herkes o kadar düzgün bir Türkçe konuşuyor ki! Derli
toplu, başı sonu olan cümleler, zengin kelime dağarcığı, net
ifadeler. Ve daha önemlisi, bu harika Türkçeye eşlik eden müthiş
bir kültür, kibarlık ve tevazu.
Yahu sanatçıları, sunucuları bırakın, Uğur Dündar’ın suçlularla
röportaj yaptığı bir seri var, açın seyredin. Uyuşturucu
satıcıları, başka suçlardan yakalanmış tipler. Nasıl suç
işlediklerini, bu ağa nasıl düştüklerini, suç örgütlerinin nasıl
çalıştığını anlatırkenki tavırları, kibarlıkları, Türkçeyi doğru
kullanmak için gösterdikleri özenle şu an haber kanallarında
seyrettiğimiz bazı akademisyenleri sulu götürür susuz
getirirler!
TRT arşivine bakınca 1970’lerin Türkiye’si ütopik bir yer, adeta
bir kültür vahası, dünyanın en rafine ülkesi gibi!
Ha çok problem de vardı o yıllarda, biliyorum. Ama belli ki eğitim
ve kültür politikaları açısından, o döneme bakıp çok ders
çıkarılmalı.
Bir de popüler kültürdeki örnekleme açısından o yılları görmek çok
ama çok önemli. Zira köylüsü kentlisi, çoluk çocuk, tek kanal olan
TRT’yi izliyor ve ekranda gördüğü insanlar kültürlü, bilgili,
saygılı. Yani “Önemli biri” olmak istiyorsan, bunlar şart gibi
görünüyor.
Anadilini iyi konuşmanın, kibarlığın, alçakgönüllülüğün, iyi
eğitimin, bilginin yüceltildiği, şuurlu zamanlar.
Cahillik, saldırganlık ve kabalığın kutlanıp kutsandığı şimdinin
tam aksine!