GAZETECİYE YILBAŞI HEDİYESİ GÖNDERMEK ETİK Mİ?
Sabah gazetesi yazarı Barış Soydan, dünyadan örnekler vererek küllenen tartışmayı yeniden alevlendirdi.
Her yılbaşı arifesinde birçok şirket, gazetecilere gömlek, kravat, yiyecek içecek seti gibi hediyeler gönderiyor.
Gazetecilerin evine hindi gönderenler bile vardı geçen sene. Sabah gazetesi etik yazarı Barış Soydan, dünyadan örnekler vererek küllenen tartışmayı yeniden alevlendirdi. İşte Soydan’ın yazısı...
Etik mi? (B.K.) Felsefeci Peter Singer, insanlık tarihinin en eski etik ilkesinin karşılıklılık olduğunu söyler. Bize iyilik yapana biz de bir iyilik yaparız. Bir toplumda yardımseverlik böyle gelişir. Biz gazeteciler de iyiliğe iyilikle cevap verecek kadar medeni insanlarız elbette. Bir acı kahvesini içtiğimiz, hindisini yediğimiz, yurtdışı ’basın inceleme’ gezisine katıldığımız şirketlerle ilgili haberlerimizde kırıcı olmamaya genellikle dikkat ederiz. Lakin "Cehenneme giden yol, iyi niyet taşlarıyla örülüdür," demiş eskiler. Haberimizi yazarken, bize yapılan iyiliğin etkisinde kalıyorsak, bu tarafsızlığımızı yitirmek anlamına gelmez mi?
Şimdi, "Ben bir gömleğin etkisinde kalmam," diyecektir bazı meslektaşlarımız. Bravo. Deneyimli gazetecilerin bir gömleğin, bir gezinin etkisinde kalmayacağından hiç şüphem yok. Ama 22 yaşındaki genç bir muhabirden bunu beklemek ne kadar gerçekçi? Dünyanın önde gelen gazeteleri, gerçekçi olmadığını düşünmüşler ki, etik ilkelerine hediyelerle ilgili kurallar koymuşlar.
New York Times’ın etik ilkelerinin 35’inci maddesi şöyle diyor mesela: "Gazete çalışanları, hakkında haber yaptıkları (ya da yapabilecekleri) kişilerden ve kurumlardan hediye, bilet, indirim, para iadesi ya da başka bir değer alamaz. Hediyeler, nazik bir açıklamayla iade edilmelidir. Yok olabilecek hediyeler, gönderene bilgi verilerek, bir hayır kurumuna bağışlanmalıdır." "Çok sert," mi diyorsunuz?
O zaman Los Angeles Times’ın biraz daha ’gevşek’ etik ilkesine buyurun: "Haber kaynaklarının verdiği hediyeleri, değeri düşük olanlar dışında kibarca reddedin." İyi ama bir hediyenin değerinin düşük olup olmadığını nasıl anlayacağız? Bunun yöntemlerinden biri, gazetenin bir eşik değer belirlemesi. Lincoln Journal Star gazetesinin etik kuralı şöyle diyor: "Düşük değerdeki hediyeler (20 doların altındakiler), yani mesela takvimler, kalemler kabul edilebilir." Ne dersiniz, gömlek pahalı bir hediye olabilir mi? Peki ya eve gönderilen hindi?
