"GAZETECİ-PATRON DÖNEMİ KAPANDI,ÇÜNKÜ KAPANMAK ZORUNDAYDI!.." LONDRA KAYNAKLI BİR HABER ERDAL ŞAFAK'A NELERE ÇAĞRIŞTIRDI?

"The Independent" çağrışımları

SABAH'TAN MEKTUP

Belli bir yaşın üstündeki meslektaşlarım basının Babıali dönemini özlemle anarlar.
Erol Simavi'nin Hürriyet'ini, Haldun Simavi'nin Günaydın'ını, Ercüment Karacan ve Abdi İpekçi'nin Milliyet'ini, Nadir Nadi'nin Cumhuriyet'ini iç çekerek, gözleri yaşararak anlatırlar.
Anıları Ahmet Emin Yalman'ın Vatan'ına, Malik Yolaç'ın Akşam'ına, Selim Ragıp Emeç'in Son Posta'sına, Safa Kılıçlıoğlu'nun Yeni Sabah'ına, Mithat Perin'in İstanbul Ekspres'ine kadar gidenler de var.
Saydığım o gazetelerin hemen tümünün sahibi de gazeteciydi. Yani patronların gazeteci, gazetecilerin patron oldukları yıllardı. Türkiye'de, Türk basınında dönem Dinç Bilgin'le birlikte kapandı.
Bütün bunları Londra kaynaklı bir haber çağrıştırdı: Rus milyarder işadamı Aleksandr Lebedev, prestijli İngiliz gazetesi "The Independent" ile onun hafta sonu yayını olan "The Independent on Sunday"i satın alıyor. KGB kökenli olan Lebedev daha önce de 182 yıllık (1827'de kuruldu) İngiliz gazetesi "Evening Standard"ı almıştı.
"The Independent" sadece saygınlığıyla değil, aynı zamanda gazeteciler tarafından kurulmuş olması nedeniyle önem taşıyor. 1986'da bir grup gazeteci bağımsız bir gazete yaratmak için güçlerini birleştirdiler, ortaya "The Independent" çıktı. Toplumsal sorunlara getirdiği liberal yorumlarla, güçlü kalemleriyle, analizlerinin derinliğiyle ve modern sayfa düzeniyle kısa sürede İngiliz basınında seçkin bir konuma geldi.
Ne var ki, paranın gözü kör olsun...
Tüm gazeteci-patronlar gibi "The Independent" kurucuları da bir süre sonra mali darboğaza girdiler. Direnebildikleri kadar direndiler. Ama bir yere kadar...
Sonunda kurtarıcı aramak zorunda kaldılar. İşte Aleksandr Lebedev ile oğlu Yevgeni Lebedev o arayış sürecinde ortaya çıktılar. Aleksandr Lebedev'in geniş bir yelpazede yatırımları var: Bankacılık, sigortacılık, havayolu işletmeciliği (Aeroflot'un en büyük ortaklarından) ve medya... Bu sonuncu sektördeki yatırımlarını oğlu Yevgeni yönetiyor.
Gelen haberlere göre, "The Independent"in Lebedev'e satışıyla ilgili işlemler en geç yıl sonuna kadar tamamlanacak.
Böylece Batı'da, en azından Avrupa'da da gazeteci patronlar dönemi bitecek. Çünkü "The Independent"ten önce yine Serge July ve Jean-Paul Sartre'ın öncülüğündeki bir grup gazeteci ve aydın tarafından kurulan Fransız "Liberation" gazetesi de bir sermayedar tarafından satın alınmıştı.
Elbette gazeteci bir aileden gelen ve çocukluğundan beri gazeteci olan Rupert Murdoch'u örnek göstererek "Gazeteci patronlar dönemi kapandı" yargıma itiraz edenler olabilir. Anlayışla karşılarım. Ama Murdoch'un da medya imparatorluğunu bir gazeteci-patron anlayışıyla değil, tam bir sermayedar mantığıyla yönettiğini de hatırlatırım.
Gazeteci-patron dönemi kapandı, çünkü kapanmak zorundaydı. 21'inci yüzyılın en önemli, en stratejik sektörü olan haberleşmeiletişim- medya, gerek sermayeleri, gerekse işletme anlayışlarıyla gazetecilerin altından kalkabilecekleri boyutları hem çok, hem de çoktan aştı.
Sağlıklı ve mutlu bir hafta dileğimle...

Erdal Şafak/SABAH