FRANSA'YA İLTİCA EDEN CEM UZAN İÇİN EN GÜZEL MANŞETİ AKŞAM ATTI: "ELVEDA RUMELİ"

İŞTE O HABER

Herkesi şaşırtan bir kararla Fransa'ya iltica eden Cem Uzan, ailesiyle birlikte yeni bir hayata başladı. Fransız makamları, Uzan'ın talebini değerlendirdiklerini açıklasa da avukatı, siyasi savunma hakkının verildiğini duyurdu. Uzan'ın uçakla değil bir gemiyle önce Meis adasına geçtiği oradan da Fransa'ya ulaştığı iddia edildi.

'Türk siyasetinde herhalde Demokrat Parti olayının ardından en büyük siyasi linçe maruz kalan insanım. Adnan Menderes'i astılar, 30 yıl sonra devlet töreni yaptılar. Bana yapılan bunun yanında hiç kalır. Hala ayaktayım ve mücadeleye devam ediyorum... Mağduriyet edebiyatından yana da değilim...' Cem Uzan bunları 22 Temmuz 2007 seçimlerinden hemen önce AKŞAM gazetesine verdiği özel röportajda söylemişti.

Cem Uzan, iki gün önce Fransa'ya siyasi sığınma talebinde bulundu. Bundan sonra ise yaşamını -en azından bir süre- orada sürdürecek.

HİÇ GÜNDEMDEN DÜŞMEDİ
Basının bir dönem en yakışıklı, karizmatik ve aynı zamanda hırslı patronu olarak nitelendirilen Cem Uzan, aile şirketiyle değil İnter Star'ın sahibi olması ile Türkiye'nin dikkatini çekti. Helikopterleri, uçakları, yatları, New York'ta dünyanın en zengin isimlerinin oturduğu gökdelendeki daireleriyle gündemden düşmedi. Yine bir defasında mal varlığı ile ilgili Uzan, 'Bunların hiçbirine çok da önem vermedim. Alman Lisesi'nde okurken otobüse binerdim. Sadece kardeşim Hakan'ın yıllanmış viskilerini içip onu kızdırmaktan hoşlanırım' diye espri yapmıştı. Uzan, aslında uzun yıllar herkesin merak ettiği ve tam olarak öğrenemediği gizemli bir isim olarak kaldı. Hakkında onlarca şehir efsanesi üretildi. Hangisi doğru, hangisi yanlış çoğu zaman birbirine karıştı. Silahlı korumalarının etrafına duvar ördüğü genç ve hırslı patron Uzan, Ahmet Özal ile tartışmalı bir şekilde sona eren Star TV ortaklığından zaferle çıkan isim oldu. 1999 yılının ilk aylarında yayına başlayan Star Gazetesi'yle yazılı basına el attı.

Cem Uzan, özel hayatıyla da Türkiye'nin her zaman ilgisini çeken isimlerden biri oldu. Son olarak Renç Koçibey'in güzel kızı Alara Koçibey'le evlenince sosyete bir defa daha Cem Uzan'ı konuştu. Cem ve Alara Uzan'ın iki çocuğu oldu. Ancak Cem Uzan'ın ilk evliliğinden doğan oğlu Sinan da daima ailenin bir parçası olarak onların yanındaydı.

KONSERDEN SİYASETE
Doğan Grubu'nun 'Star Gazetesi'nin dağıtımında yarattığı sıkıntıyı, tüm gazete büfelerini iyi fiyatlar karşılığı kiralayarak ve yeni bir şirket kurarak çözdü. O dönem Uzan, 'Dünya devi Motorola'yı kandıran adam' olarak halkta belki ilk defa büyük sempati kazandı, Uzan ailesinin 'mesafeli ve sert' görüntüsünü kırdı. Dünyayı çok kızdıran, uluslararası mahkemelere taşınan bu olay ne gariptir ki Türk halkında beklenin aksine bir etki yarattı. O sırada Türkiye'nin en zengin ailelerinden, Telsim'in sahibi Uzan Grubu enerjiden çimentoya, İmar ve Ada Bank'la finansmana kadar farklı alanlarda varlığını sürdürdü.

Cem Uzan 2002 yılında ilk defa üzerindeki gizem perdesini kaldırmaya karar verdi. Uzan Grubu'nun tanıtımı için düzenlenen konserlerde konuşmalarına başladı. Mitinge dönen alanlarda Cem Uzan'ın halkla macerası, siyasi alana kaydı. Ünlü sanatçıların yer aldığı konserlerde Uzan ilginç bir strateji daha izledi. Yüzlerce polaroid fotoğraf makinesi aldırdı, vatandaşlara sarılarak pozlar verdi ve onların evine girmeyi başardı.
Başta siyasilerin oy olacağına ihtimal vermediği, hatta biraz da küçümsediği Uzan, AKP'nin iktidara geldiği 3 Kasım 2002 seçimlerinde herkesi yine şaşırtmayı başardı. Geçmişi sağlam partilerin baraj altına çekilmesine de neden olarak yüzde 7.5 yani 2.5 milyon oy almayı başardı.

'ALLAHSIZ' POLEMİĞİ
Ancak heyecanlı Cem Uzan beklemeyi istemedi. AKP iktidarına karşı mitingler düzenlemeye devam etti, muhalefetin dozu ağırlaştı. İktidar ise Uzanlar'la ilgili soruşturmaların sinyallerini çoktan vermişti. Bursa Mitingi'nde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a, 'Allahsız' demesi büyük eleştiri aldı. Bu mitingden sonra ise hiçbir şey Uzan ailesi için aynı olmadı.
İnceleme altına alınan Uzan grubunda önce İmar Bankası'na, ardından Ada Bank'a, derken ÇEAŞ'a, Kepez'e el konuldu. Depolardan çıkan kontörler, kasetler, birbirinden değerli şaraplar uzun zaman konuşuldu. Cem Uzan dışında bütün aile fertleri yurtdışına kaçtı. Kaçışın ilk günlerinde ailenin Ürdün'de olduğuna dair pek çok dedikodu çıktı.
Cem Uzan ise Genç Parti ile başlayan siyasi macerasını sürdürmeye kararlıydı.

MAZOTU 1 TL YAPACAKTI
Haksızlığa uğradığını savunan Uzan, pek çok karşı dava açtı. Davalar sürerken Genç Parti de ekonomik sıkıntıya düştü. Önce büyük bir törenle açılan Balgat'taki genel merkez binası terk edildi. Ardından kiralanan Tandoğan'daki binanın masrafı artınca GP'liler çareyi, genel merkezi Çankaya İlçe Teşkilatı'na taşımakta buldular.
Cem Uzan 22 Temmuz 2007 seçimlerinde de iddialıydı. Türkiye'yi otobüsün üzerinden selamladı. Adapazarı, Sakarya'da gücünü korudu. Uzan'ın vaatleri 22 Temmuz seçimlerine de damgasını vurdu.

'Mazot 1 TL olacak' sloganı ve benzerleri internette espri konusu yapıldı. Cem Uzan bile, 'Açıkçası ben en çok 'iktidara gelirsek hamilelik 3 aya inecek' esprisini seviyorum. Esprisiz siyaset olur mu?' dedi.
Ancak 22 Temmuz'da da beklediği başarıyı elde edemedi. Cem Uzan, 'Ne kadar güçlü olduğunu ve ona ne kadar hayran olduğumu anlatamam' itirafında bulunduğu eşi Alara Uzan'la birlikte derin bir sessizliğe büründü. Zaman zaman gitmek zorunda kaldığı devlet dairelerinde insanların kendisine selam vermeye korktuğunu da gülerek anlatan Uzan, basından uzak kalmayı tercih etti. Magazinciler, Uzan'ı eşiyle birlikte bir iki düğünün girişinde görüntüleyebildi. Sessizlik bu defa çok uzun sürdü.

FRANSA İNCELİYOR
Fransa Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Bernard Valero, Cem Uzan'ın Fransa'dan siyasi sığınma talebinde bulunduğunu doğruladı. Valero, Uzan'ın başvurusunun diğer başvurularda olduğu gibi rutin süreçten geçirilerek mülteciler ofisi OPRA tarafından değerlendirildiğini söyledi. Başvurunun geçen ay yapıldığını tahmin ettiğini ifade eden Valero, Cem Uzan'ın şu anda Fransa'da olup olmadığı ve başvurunun nerede yapıldığı konusuna ise açıklık getirmedi. Uzan'ın avukatı Şaylan Çığgın ise 'Fransa, Uzan'ın siyasi sığınma talebini kabul etti. Uzan ailesi artık Fransa'da yaşayacak' dedi. Mültecilerle ilgili Cenevre Sözleşmesi'ne göre, bir kişinin iltica başvurusunda bulunabilmesi için, yaşadığı ülkede dini, ırkı ve milliyeti ve düşüncelerinden dolayı cezalandırılması ve ölüm cezası ve işkence gibi ağır cezalara çarptırılmış olması gerekiyor. Cem Uzan, hakkında orman alanını işgal iddiasıyla açılan davada 1 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.

TRENDEN RUMELİ HOLDİNG'E
UZAN ailesinin kökleri Rumeli'ye dayanıyor. Baba Kemal Uzan'ın Bosna Hersek'ten Türkiye'ye göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldiği, Sakarya - İstanbul arasındaki trenlerde sakız satarak para kazandığı biliniyor. Ailenin servetinin başlangıcı ise Ali Sami Yen Stadı'nın yapımı oldu. Stadyumun ardından iş dünyasına hızlı bir giriş yapan Kemal Uzan medya sektörüne de ilgi duydu. Aile, Yeni İstanbul Gazetesi'nin ardından Hayat ve Ses dergilerinin de sahipliğini yaptı. Bunu Star TV, Kral TV, Star Gazetesi ve 10 radyonun da aralarında bulunduğu mecralar izledi. Spora da ilgi duyan Uzanlar Adanaspor ve İstanbulspor'un yönetimlerini aldı, sükseli transferlerle Türkiye'nin gündemine oturdu.

YİNE DE GENEL BAŞKANIMIZ
GP'de dün biraz hüzün biraz şaşkınlık vardı. Genel Sekreter Melek Dingaz, bütün gece teşkilatların, vatandaşların telefonlarını cevapladığını anlattı. Bayramdan önce Cem Uzan'la son olarak bir araya gelen Dingaz, 'Şaşırmadık. Bu siyasi lincin bir sonucu olacaktı. Cem bey ne yapabilirdi? Son 2 ayda baskılar had safhaya ulaşmıştı. Ancak bu bizi dağıtmaz, birbirimize kenetler' yorumu yaptı. 'Yeni genel başkan kim olacak?' sorusunu ise Dingaz, 'Bizim zaten bir genel başkanımız var: Cem Uzan. Yasal olarak sıkıntı olmadığı sürece GP'nin genel başkanı olarak kalacak. Bu belki ilk örnek ama şu anda hapiste iki siyasi partinin genel başkanı da yatıyor' diye yanıtladı.

16 MİLYAR DOLARLIK SERVETE HÜKMETTİ
UZAN ailesi Türkiye'nin son çeyrek yüzyılına damgasını vurdu. 80'lerden sonra yavaş yavaş tüm ülkenin tanıdığı 'Uzan Hanedanlığı' bankadan medyaya geniş bir yelpazede söz sahibi oldu. Kaynağı hep tartışılsa ve merak konusu olsa da Uzan ailesi yaklaşık 16 milyar dolarlık bir servete hükmetti. Lüks yatlar, milyon dolarlık daireler derken Cem Uzan, ABD'de Bill Gates'e de komşu olmuş, aile 233 şirketi yönetir hale gelmişti. Bazıları şöyle:

Telsim: Uzanlar 1994'te kurduğu Telsim'in lisans hakkını 1998'de 25 yıllığına Ulaştırma Bakanlığı'ndan devraldı. Aile ve işbirliği yaptıkları şirketler, toplam 3 milyar dolara yakın yatırıma imza attı. Uzan grubu Ürdün, Kıbrıs, Azerbaycan ve Kazakistan'da da peş peşe GSM şirketleri kurdu.
CEAŞ, Kepez, METAŞ: Çukurova Elektrik ve Kepez hisseleri 1993'te satın alındı. METAŞ ise 2 yıl sonra ailenin oldu.

Berke Barajı: Enerji alanına hızlı bir giriş yapan aile tarafından 2002 yılında, Çukurova Elektrik'e ait 7. baraj olarak Ceyhan Nehri üzerinde kuruldu.

Çimento: Uzanlar, kısa sürede 10 çimento fabrikasının sahibi olmuştu.
Star: Türkiye'nin ilk özel televizyonu 1990'da test yayınına başladı. Aile kısa sürede Kral TV ve Star gazetesi ile medyada büyük güç elde etti. Gruba ait 10 adet radyo vardı.

İmar Bankası: Aile 1984'te satın alındı. Kemal Uzan bir yıl sonra da Adabank'ı kurdu.

YURTDIŞINDAKİ MAL VARLIĞI
Kemal Uzan, Hakan Uzan ve Cem Uzan'ın da aralarında bulunduğu 25 kişi hakkında 'Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerini aklamak' suçlamasıyla açılan davanın iddianamesinde, Uzanlar'ın yurtdışına kaçırdıkları öne sürülen serveti şöyle sıralanmıştı:

- ABD'deki bankalarda 17 milyon 590 bin 422 dolar nakit para, yine ABD'de 17 milyon 485 bin dolar, 10 adet gayrimenkul.
- İngiltere'de 17 milyon 200 bin dolar tutarında mal varlığı.
- 3 adet uçak. Bunlardan 604 kod no'lu uçak için 23 milyon 508 bin 500 dolar, Global Ekspres uçak için 38 milyon 878 bin 500 dolar, Skorsky helikopteri için 7 milyon 474 bin dolar, Be Mine isimli yat için 9 milyon dolar mal varlığının yurtdışına kaçırıldığı, bu mal varlığının Motorola tarafından sattırılarak Motorola'nın kendi malvarlığına aktarıldığı belirtildi.
- Polonya'daki Cementownia ve Nowa Huta şirketlerinin, yurtdışına 52 milyon dolar çıkartılarak satın alındığı öne sürüldü.
- İsviçre'de tamamı suç gelirinden elde edilen 320 milyon dolar. Bu şekilde nitelikli dolandırıcılık suçu nedeniyle elde edilen 542 milyon doların yurtdışına kaçırıldığı ve bu ülkelerde mal varlığına dönüştürülerek aklandığının anlaşıldığı vurgulandı. Bu meblağların dışında, Telsim'in lisans bedelinin alımında UBS Bank'tan alınan kredinin ödenmesi için 300 milyon dolar paranın yurtdışına aktarıldığı da belirlendi.

10 KASIM'DA MAHKEMESİ VARDI
Polonya'daki Cementownia Nowa Huta ve Polski Energetyka Holding Sa adlı iki şirketiyle ilgili davayı kaybeden Cem Uzan, villasının havuzundaki özel bölmede sakladığı Telsim kontör kartlarıyla ilgili davada da hapis cezasına çarptırılmıştı.
Uzan, TMSF tarafından 2003'te el konulan İmar Bankası'nın hileli iflasına neden oldukları iddiasıyla 48 kişiyle birlikte yargılanıyordu. Uzan'ın avukatı Şaylan Çığgın müvekkilinin, sağlık sorunları nedeniyle İstanbul dışında olduğunu söyleyerek bir sonraki celsede hazır bulunacağını iletmişti. TMSF, yurtdışına kaçtığı yönünde basında çıkan haberler nedeniyle Uzan hakkında tutuklama kararı verilmesi istemiyle 8. Ağır Ceza Mahkemesi'ne mahkemeye başvurmuş ancak bu talep uygun görülmemişti. Fon, Uzan'ın kırmızı bültenle yakalanması için de mahkemeye başvurmaya hazırlanıyordu. Mahkeme, TMSF'nin taleplerini 10 Kasım'daki duruşmada tekrar inceleyip, değerlendirilecekti.

SAVCILIK HAREKETE GEÇTİ
İSTANBUL Cumhuriyet Başsavcılığı, Cem Uzan'ın avukatının ''müvekkiline Fransa'nın siyasi sığınma hakkı verdiği' yönündeki açıklamasını ihbar kabul etti. Savcılık olayla ilgili soruşturma başlattı. Uzan'ın yurtdışına çıkıp çıkmadığı tespit edilecek, çıktıysa da hukuki prosedürün nasıl işleyeceği araştırılacak. Uzan hakkında İstanbul 8. Ağır Ceza Mahkemesi'nde biri ''özel banka parasını zimmete geçirmek'', diğeri de ''nitelikli dolandırıcılık'' suçlarından olmak üzere yargılandığı iki ayrı dava kapsamında yurtdışına çıkış yasağı bulunuyor.

BOŞANDILAR İDDİASI
GEÇEN günlerde facebook'tan bir dedikodu daha yayıldı. Alara ve Cem Uzan'ın boşandığı iddiaları da yine havada kaldı. Alara Uzan'ın, facebook'taki 'Married' bölümünü 'Single'a çevirmesi sonu gelmeyen tartışmaları da açtı.

Deniz GÜÇER/AKŞAM