Facebook'un patronuna Hindistan'da internet darbesi!
2030'a kadar 5 milyar Facebook kullanıcısını hedefleyen kurucu Mark Zuckerberg'e Hindistan'dan darbe geldi.
Facebook’un “ücretsiz ama kısıtlı” internet servisi Free Basics
Hindistan’da yasaklandı. Ülkenin ulusal telekomünikasyon düzenleme
kurulu, Free Basics ve türevlerinin ağ tarafsızlığı ilkesine zarar
verdiği yönünde bir karar aldı. Karar sadece Free Basics’i değil,
kullanıcıların mobil veri paketinden bir şey götürmeden belli
sitelere ücretsiz erişim sağlayan servislerin tamamını
kapsıyor.
Hindistan Telekomünikasyon Düzenleme Kurulu (TRAI), kararını
Facebook ve ağ tarafsızlığı savunucuları arasındaki uzun soluklu
mücadelenin sonunda verdi. Facebook Free Basics, geçtiğimiz aralık
ayında TRAI tarafından konunun değerlendirilmesi esnasında geçici
olarak engellenmişti. Airtel Zero gibi benzer servisler de, daha
öncesinde çeşitli protestolara maruz kalmıştı.
Facebook, geçici engelleme kararının çıkmasının ardından Hindistan
kamuoyunda Free Basics’e destek sağlamak için büyük bir kampanya
başlatmıştı. Sosyal paylaşım sitesinin pano ve gazete reklamlarıyla
desteklediği kampanyası için 45 milyon dolar harcadığı
söyleniyor.
Bu süreçte Facebook CEO’su Mark Zuckerberg de The Times of India
gazetesinde yayınlanması için bir makale kaleme almış ve hem Free
Basics’i savunmuş hem de servisin tartışma yaratmasından duyduğu
şaşkınlığı dile getirmişti. Zuckerberg, yazısında “Kim buna karşı
çıkabilir ki?” sorusunu sormuştu.
Ancak Free Basics ve türevi servislerle ilgili temel sıkıntı olarak
uygulamanın pazarda haksız rekabet ortamı yaratması ön plana
çıkıyor. Facebook tarafından seçilen siteler, kullanıcıların veri
paketinden bir şey götürmeyecekleri için tercih edilme konusunda
avantaj kazanıyor. Bu da özellikle internet sahnesindeki küçük
ölçekli oyuncular için işlerin zorlaşmasına neden oluyor.
Teknoblog'un haberine göre Facebook Free Basics servisini
savunurken, özellikle insanlığa faydalarını ön plana çıkarma yoluna
gitmiş ve kullanıcıların sadece Facebook’a değil, hava durumu ve
sağlık bilgileri sunan çeşitli kaynaklara da erişebildiğine dikkat
çekmişti. Free Basics’e karşı olanlar ise Facebook’u samimiyetsiz
davranmakla suçlamıştı. Free Basics herhangi bir reklam
barındırmasa da, servisin kullanıcı verisi topladığı ve
Hindistan’ın nüfus gücünü reklamlar aracılığıyla para çevirmek için
hazırlık yaptığı iddia edilmişti.
Sonuç olarak Facebook’un kampanyası herhangi bir işe yaramadı.
TRAI’nin aldığı karar, özü itibarıyla, operatörlerin ücretsiz
içerik sunmasının önüne geçiyor. Kurum tarafından yapılan basın
açıklamasında, kararın ağ tarafsızlığı ilkeleri doğrultusunda
alındığının altı çizildi.
ZUCKERBERG PES ETMİYOR
Hindistan'da verilen kararın ardından Zuckerberg, Facebook
sayfasında yaptığı açıklamada karar karşısında hayal kırıklığı
yaşadıklarını kaydetti; ancak yılmadan yollarına devam edeceklerini
de söylemeyi ihmal etmedi.
Zuckerberg, daha önce de Hindistan'da engellenen servisi üzerine
açıklama yapmış ve Free Basics isimli servisi hastane ve
kütüphanelere benzetmişti. The Times of India gazetesinde
yayınlanan yazıda kütüphanelerin tüm kitapları sunmadığını ve
hastanelerin tüm hastalıklara çare bulmadığını belirten Zuckerberg,
yine de ortada yapılan bir iyiliğin bulunduğuna dikkat çekmişti.
Facebook CEO’su, Free Basics’in sadece belli sitelere ücretsiz
erişim sağlamasına rağmen kamusal fayda oluşturan bir platform
olduğunuda iddia etmişti.
FACEBOOK FREE BASICS NEDİR?
Facebook'un tüm dünyaya internet ulaştırma kampanyası olan
Internet.org projesininin bir parçası olan Free Basics uygulaması,
özellikle Hindistan gibi gelişmekte olan ve nüfusu kalabalık olan,
aynı zamanda internet bağlantısı bulunmayan bölgelere ücretsiz
internet erişimi getiriyor.
Facebook'un anlaşmalı olduğu söz konusu ülkedeki bir operatörden
alınacak bir SIM kart ile birlikte Facebook'un Free Basics
uygulamasının indirilmesiyle birlikte belli sitelere girişlerde
herhangi bir 'data' yani veri kullanımı olmuyor.
Bu da kullanıcıların sitelere girerken internet ücreti ödememesini
sağlıyor. Kısıtlı olarak internete giriş imkanı sağlayan Free
Basics ile örneğin BBC News, Dictionary.com, Facebook, UNICEF,
AccuWeather gibi platformlara girilebiliyor.