İŞVEREN ÖDEMEK ZORUNDA
SGK’dan ‘emekli olabilir’ yazısını alıp işverene teslim eden EYT’li yasal olarak iş sözleşmesini tek taraflı feshedip kıdem tazminatıyla birlikte izin gibi yasal haklarını talep edebilecek. Bu durumda işverenin ‘ödemiyorum’ deme hakkı yok. Yani tüm süreç yasal çerçevede ilerleyecek. Çalışanların sigortası niteliğindeki kıdem tazminatı, son işyerinde çalışılan her tam yıl için 30 günlük son brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Tazminatın alt limitini asgari ücret belirliyor. Asgari ücret 1 Ocak itibarıyla yüzde 55’lik artışla brüt 10 bin 8 liraya çıkmıştı. Yani en düşük tazminatta bu tutar baz alınıyor.
SON BRÜT ÜCRETE GÖRE HESAP
Kıdem tazminatının 1 yıl için en yüksek tutarını ifade eden tavan, memur maaş katsayısına göre belirleniyor. İlk 6 ay için geçerli tavan tutar 19 bin 982.83 lira olarak belirlemişti. İş Kanunu’na göre kıdem tazminatı, işçinin son aldığı brüt ücret üzerinden ödeniyor. Bir yıldan artan sürelerde oranlanarak hesaplamaya dahil ediliyor.
Tazminat hesaplanırken ücretin yanı sıra, düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, düzenli ikramiye ve primler gibi) dikkate alınıyor. Tazminatlar genel olarak peşin ödeniyor. Ancak EYT sürecinde toplu bir kıdem tazminatı ödeneceğinden bu konuda işçi ve işveren anlaşırsa taksitler halinde de ödeme yapılabilir. Bu tarafların kabulüne bağlı.
İSTİFA EDENDE DE YAŞ ARANMIYOR BU DETAYLARA AMAN DİKKAT!
EYT ile emeklilikte yaş aranmıyor. 5000-5975 gün arası kademeli prim şartı ve kadın ise 20, erkek ise 25 yıllık sigortalılık şartı gerekiyor. EYT ile emekli olamayacakların da istifa ile kıdem tazminatı hakkı söz konusu. 8 Eylül 1999’dan önce ilk kez sigortalı olup da 15 yıl 3600 gün sigortalılık süresini dolduran yani yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) ‘yaş dışında emeklilik şartlarını yerine getirmiştir’ yazısını temin ederek işverene verip, istifa ederse kıdem tazminatı alabiliyor. 8 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında sonra sigortalı olanların önünde ise iki seçenek var. Seçeneklerden birincisi, 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim. Bu şartları tamamlayan kadınsa 58, erkekse 60 yaşında emekli oluyor.
