Erdoğan'ın ses kaydı sahte mi, değil mi; işte ABD'den gelen o rapor!
Amerikalı bilgi güvenliği ve adli bilişim uzmanı Joshua Marpet, Başbakan ve oğluna ait olduğu iddia edilen ses kaydını inceledi.
Amerikalı bilgi güvenliği ve adli bilişim uzmanı Joshua Marpet,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında
geçtiği iddia edilen ses kaydının hatalı veya montajlı olduğunu
kanıtlayacak bir ize rastlamadığını söyledi. Orijinal kayıtlar elde
edilmeden kesin sonuca ulaşamayacağını ancak elindeki kayıtlara
yorum yapabileceğini belirten Marpet, “Montajlanmadıklarını ve
gerçek olduklarını kabul etmek durumundayım. Analizlerime göre
bunlar yüzde yüz gerçek.” dedi.
Joshua Marpet, kayıtları ses dalgası ve spektogram (ses görüngesi)
olmak üzere iki açıdan analiz etti. Ses dalgalarının ses
seviyesini, spektogramın ise frekansları gösterdiğini ifade eden
Marpet, 11 dakikalık ses kaydında 3 adet sıra dışılık tespit
ettiğini ifade etti. Bunlardan ilki kayıt içinde sesin tamamen
kaybolduğu boşluklar. Kesintisiz bir ses kaydında hiçbir konuşma
olmasa da ‘ortam gürültüsü’ olacağından boşluklu bir kayıt teknik
olarak mümkün değil. Bu boşluklardan 4 adet tespit ettiğini
belirten Marpet, “Bana daha sonra kayıtta 5 farklı görüşmenin
olduğu söylendi. 5 adet görüşme; 4 adet boşluk. Bu bir anlam ifade
ediyor.” dedi.
Marpet ses kaydının internette yer alan iki farklı formatını analiz
etti. Marpet’ın incelediği kayıtların birinin sonunda birkaç
kişinin kendi arasında konuştukları duyuluyor. Marpet bunu Türkçe
bilen bir arkadaşına sorunca oradaki seslerin kendi aralarında
şakalaşan farklı kişilere ait olduğunu öğrendiğini söyledi.
Adli bilişim uzmanı Marpet’in gördüğü üçüncü anormallik ise ani ses
yükselmesi anlamına gelen ‘spike’ frekansı. Marpet, burdaki spike
frekansını anlamak için bazı testler yaptı. Farklı ses kayıtları
üzerinde yaptığı testlerde benzer bir spikea rastlamadığını ifade
eden Marpet, “Buradaki spike konuşmayı etkilemiyor. Ses kaydından
gördüğüm bu spikeların tümü kelimenin ortasında veya kelimeye
başlandıktan sonra görülüyor. Eğer bir ses kaybolması olsa burada
kes-yapıştır var demek anlamlı olabilirdi. Kelimenin ortasında
böyle bir oynama yapamazsın. Kelime başladıktan sonra bunun
görülmesi anlamsız.” dedi. Ses teknolojisini yakından takip
ettiğini de ifade eden Marpet, günümüz teknolojisinde kelime
ortasında montaj yapmaya olanak sağlayacak bir program olmadığını
vurguladı.
FORMAT DEĞİŞİKLİĞİ VERİ KAYBINA NEDEN OLABİLİR
Marpet, söz konusu kaydın bir kaz kez format değişikliğine
uğradığından kayıt üzerinden bazı verilerin kaybolmuş olabileceğine
dikkat çekti. Orijinal ses kaydının mp3 veya mp4 gibi formatlara
çevrildiğini ifade eden Marpet, “Sıkıştırma veya format değişikliği
yaptığınızda bazı bilgi ve detayları kaybedersiniz. Bu gibi
sıkıştırma veya format değişikliklerinde montaj izlerini de
kaybedebilir misiniz? Evet bu ihtimal dahilinde.” dedi.
Yaptığı analizler ve buradan edindiğim bilgilerde montaj olgusuna
rastlamadığını belirten Marpet, ses kayıtlarında herhangi bir
oynama olduğunu kanıtlayacak bir ize rastlamadığını vurguladı.
ADLİ SES UZMANLARI CATALIN GRIGORAS VE JEFF M. SMITH’İN ANALİZİ
Marpet, Türk basınına yansıyan ve adli ses uzmanları Catalin
Grigoras ile Jeff M. Smith’in imzasını taşıyan analizi de
değerlendirdi. Türkiye’de bazı yayın organlarında ifade edilenin
aksine söz konusu raporda montajı gizlemek adına bir işlem
yapıldığına dair tek bir ifadenin olmadığını vurguladı.
Catalin Grigoras ve Jeff M. Smith’in kendisinin elde ettiği
sonuçların benzerine ulaştıklarını belirten Marpet, “Ses kaydının
en az iki kez ‘sıkıştırma’ işleminden geçtiğini söylüyorlar.
Onlarla aynı fikirdeyim en az iki ‘sıkıştırma/format değişikliği’
işlemi var.” dedi. Raporda ‘montajı maskelemek adına’ işlem
yapıldığına dair bir ifade olmadığını dile getiren Marpet, “Sadece
‘olabilir’ diyorlar. Diyorlar ki: ‘Kayıp sıkıştırma algoritmaları
bu gibi montajları örtebilir.’ Yani eğer orada öyle bir şey varsa
bu onu örtmüş olabilir. Ama herhangi bir montaj izine
rastladıklarını söylemiyorlar.” dedi.
Cihan Haber Ajansı’nın ulaştığı Catalin Grigoras ve Jeff M. Smith
söz konusu raporun yayınlandığı haliyle kendilerinin bilimsel
analizlerini içerdiğini onayladı. Ancak bunun dışında herhangi bir
yorum veya açıklamada bulunamayacaklarını ifade etti.
Wilmington Üniversitesi Bilgisayar Ağ Güvenliği bölümünde, dijital
adli incelemeler, veri güvenliği, etik bilgisayar korsanlığı
eğitimi veren Marper, bilgi güvenliği hizmeti veren Guarded Risk
adlı bir şirkete sahip. Marpet’ın aynı zamanda dijital adli
incelemeler alanında geçerliliği olan AccessData müfettişlik
sertifikası bulunuyor.