02 Mar 2014 14:10
Son Güncelleme: 23 Kas 2018 15:58
Erdoğan'ın ses kaydı sahte mi, değil mi; işte ABD'den gelen o rapor!
Amerikalı bilgi güvenliği ve adli bilişim uzmanı Joshua Marpet, Başbakan ve oğluna ait olduğu iddia edilen ses kaydını inceledi.
Amerikalı bilgi güvenliği ve adli bilişim uzmanı Joshua Marpet,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında
geçtiği iddia edilen ses kaydının hatalı veya montajlı olduğunu
kanıtlayacak bir ize rastlamadığını söyledi. Orijinal kayıtlar elde
edilmeden kesin sonuca ulaşamayacağını ancak elindeki kayıtlara
yorum yapabileceğini belirten Marpet, “Montajlanmadıklarını ve
gerçek olduklarını kabul etmek durumundayım. Analizlerime göre
bunlar yüzde yüz gerçek.” dedi.
Joshua Marpet, kayıtları ses dalgası ve spektogram (ses görüngesi) olmak üzere iki açıdan analiz etti. Ses dalgalarının ses seviyesini, spektogramın ise frekansları gösterdiğini ifade eden Marpet, 11 dakikalık ses kaydında 3 adet sıra dışılık tespit ettiğini ifade etti. Bunlardan ilki kayıt içinde sesin tamamen kaybolduğu boşluklar. Kesintisiz bir ses kaydında hiçbir konuşma olmasa da ‘ortam gürültüsü’ olacağından boşluklu bir kayıt teknik olarak mümkün değil. Bu boşluklardan 4 adet tespit ettiğini belirten Marpet, “Bana daha sonra kayıtta 5 farklı görüşmenin olduğu söylendi. 5 adet görüşme; 4 adet boşluk. Bu bir anlam ifade ediyor.” dedi.
Marpet ses kaydının internette yer alan iki farklı formatını analiz etti. Marpet’ın incelediği kayıtların birinin sonunda birkaç kişinin kendi arasında konuştukları duyuluyor. Marpet bunu Türkçe bilen bir arkadaşına sorunca oradaki seslerin kendi aralarında şakalaşan farklı kişilere ait olduğunu öğrendiğini söyledi.
Adli bilişim uzmanı Marpet’in gördüğü üçüncü anormallik ise ani ses yükselmesi anlamına gelen ‘spike’ frekansı. Marpet, burdaki spike frekansını anlamak için bazı testler yaptı. Farklı ses kayıtları üzerinde yaptığı testlerde benzer bir spikea rastlamadığını ifade eden Marpet, “Buradaki spike konuşmayı etkilemiyor. Ses kaydından gördüğüm bu spikeların tümü kelimenin ortasında veya kelimeye başlandıktan sonra görülüyor. Eğer bir ses kaybolması olsa burada kes-yapıştır var demek anlamlı olabilirdi. Kelimenin ortasında böyle bir oynama yapamazsın. Kelime başladıktan sonra bunun görülmesi anlamsız.” dedi. Ses teknolojisini yakından takip ettiğini de ifade eden Marpet, günümüz teknolojisinde kelime ortasında montaj yapmaya olanak sağlayacak bir program olmadığını vurguladı.
FORMAT DEĞİŞİKLİĞİ VERİ KAYBINA NEDEN OLABİLİR
Marpet, söz konusu kaydın bir kaz kez format değişikliğine uğradığından kayıt üzerinden bazı verilerin kaybolmuş olabileceğine dikkat çekti. Orijinal ses kaydının mp3 veya mp4 gibi formatlara çevrildiğini ifade eden Marpet, “Sıkıştırma veya format değişikliği yaptığınızda bazı bilgi ve detayları kaybedersiniz. Bu gibi sıkıştırma veya format değişikliklerinde montaj izlerini de kaybedebilir misiniz? Evet bu ihtimal dahilinde.” dedi.
Yaptığı analizler ve buradan edindiğim bilgilerde montaj olgusuna rastlamadığını belirten Marpet, ses kayıtlarında herhangi bir oynama olduğunu kanıtlayacak bir ize rastlamadığını vurguladı.
ADLİ SES UZMANLARI CATALIN GRIGORAS VE JEFF M. SMITH’İN ANALİZİ
Marpet, Türk basınına yansıyan ve adli ses uzmanları Catalin Grigoras ile Jeff M. Smith’in imzasını taşıyan analizi de değerlendirdi. Türkiye’de bazı yayın organlarında ifade edilenin aksine söz konusu raporda montajı gizlemek adına bir işlem yapıldığına dair tek bir ifadenin olmadığını vurguladı.
Catalin Grigoras ve Jeff M. Smith’in kendisinin elde ettiği sonuçların benzerine ulaştıklarını belirten Marpet, “Ses kaydının en az iki kez ‘sıkıştırma’ işleminden geçtiğini söylüyorlar. Onlarla aynı fikirdeyim en az iki ‘sıkıştırma/format değişikliği’ işlemi var.” dedi. Raporda ‘montajı maskelemek adına’ işlem yapıldığına dair bir ifade olmadığını dile getiren Marpet, “Sadece ‘olabilir’ diyorlar. Diyorlar ki: ‘Kayıp sıkıştırma algoritmaları bu gibi montajları örtebilir.’ Yani eğer orada öyle bir şey varsa bu onu örtmüş olabilir. Ama herhangi bir montaj izine rastladıklarını söylemiyorlar.” dedi.
Cihan Haber Ajansı’nın ulaştığı Catalin Grigoras ve Jeff M. Smith söz konusu raporun yayınlandığı haliyle kendilerinin bilimsel analizlerini içerdiğini onayladı. Ancak bunun dışında herhangi bir yorum veya açıklamada bulunamayacaklarını ifade etti.
Wilmington Üniversitesi Bilgisayar Ağ Güvenliği bölümünde, dijital adli incelemeler, veri güvenliği, etik bilgisayar korsanlığı eğitimi veren Marper, bilgi güvenliği hizmeti veren Guarded Risk adlı bir şirkete sahip. Marpet’ın aynı zamanda dijital adli incelemeler alanında geçerliliği olan AccessData müfettişlik sertifikası bulunuyor.
Joshua Marpet, kayıtları ses dalgası ve spektogram (ses görüngesi) olmak üzere iki açıdan analiz etti. Ses dalgalarının ses seviyesini, spektogramın ise frekansları gösterdiğini ifade eden Marpet, 11 dakikalık ses kaydında 3 adet sıra dışılık tespit ettiğini ifade etti. Bunlardan ilki kayıt içinde sesin tamamen kaybolduğu boşluklar. Kesintisiz bir ses kaydında hiçbir konuşma olmasa da ‘ortam gürültüsü’ olacağından boşluklu bir kayıt teknik olarak mümkün değil. Bu boşluklardan 4 adet tespit ettiğini belirten Marpet, “Bana daha sonra kayıtta 5 farklı görüşmenin olduğu söylendi. 5 adet görüşme; 4 adet boşluk. Bu bir anlam ifade ediyor.” dedi.
Marpet ses kaydının internette yer alan iki farklı formatını analiz etti. Marpet’ın incelediği kayıtların birinin sonunda birkaç kişinin kendi arasında konuştukları duyuluyor. Marpet bunu Türkçe bilen bir arkadaşına sorunca oradaki seslerin kendi aralarında şakalaşan farklı kişilere ait olduğunu öğrendiğini söyledi.
Adli bilişim uzmanı Marpet’in gördüğü üçüncü anormallik ise ani ses yükselmesi anlamına gelen ‘spike’ frekansı. Marpet, burdaki spike frekansını anlamak için bazı testler yaptı. Farklı ses kayıtları üzerinde yaptığı testlerde benzer bir spikea rastlamadığını ifade eden Marpet, “Buradaki spike konuşmayı etkilemiyor. Ses kaydından gördüğüm bu spikeların tümü kelimenin ortasında veya kelimeye başlandıktan sonra görülüyor. Eğer bir ses kaybolması olsa burada kes-yapıştır var demek anlamlı olabilirdi. Kelimenin ortasında böyle bir oynama yapamazsın. Kelime başladıktan sonra bunun görülmesi anlamsız.” dedi. Ses teknolojisini yakından takip ettiğini de ifade eden Marpet, günümüz teknolojisinde kelime ortasında montaj yapmaya olanak sağlayacak bir program olmadığını vurguladı.
FORMAT DEĞİŞİKLİĞİ VERİ KAYBINA NEDEN OLABİLİR
Marpet, söz konusu kaydın bir kaz kez format değişikliğine uğradığından kayıt üzerinden bazı verilerin kaybolmuş olabileceğine dikkat çekti. Orijinal ses kaydının mp3 veya mp4 gibi formatlara çevrildiğini ifade eden Marpet, “Sıkıştırma veya format değişikliği yaptığınızda bazı bilgi ve detayları kaybedersiniz. Bu gibi sıkıştırma veya format değişikliklerinde montaj izlerini de kaybedebilir misiniz? Evet bu ihtimal dahilinde.” dedi.
Yaptığı analizler ve buradan edindiğim bilgilerde montaj olgusuna rastlamadığını belirten Marpet, ses kayıtlarında herhangi bir oynama olduğunu kanıtlayacak bir ize rastlamadığını vurguladı.
ADLİ SES UZMANLARI CATALIN GRIGORAS VE JEFF M. SMITH’İN ANALİZİ
Marpet, Türk basınına yansıyan ve adli ses uzmanları Catalin Grigoras ile Jeff M. Smith’in imzasını taşıyan analizi de değerlendirdi. Türkiye’de bazı yayın organlarında ifade edilenin aksine söz konusu raporda montajı gizlemek adına bir işlem yapıldığına dair tek bir ifadenin olmadığını vurguladı.
Catalin Grigoras ve Jeff M. Smith’in kendisinin elde ettiği sonuçların benzerine ulaştıklarını belirten Marpet, “Ses kaydının en az iki kez ‘sıkıştırma’ işleminden geçtiğini söylüyorlar. Onlarla aynı fikirdeyim en az iki ‘sıkıştırma/format değişikliği’ işlemi var.” dedi. Raporda ‘montajı maskelemek adına’ işlem yapıldığına dair bir ifade olmadığını dile getiren Marpet, “Sadece ‘olabilir’ diyorlar. Diyorlar ki: ‘Kayıp sıkıştırma algoritmaları bu gibi montajları örtebilir.’ Yani eğer orada öyle bir şey varsa bu onu örtmüş olabilir. Ama herhangi bir montaj izine rastladıklarını söylemiyorlar.” dedi.
Cihan Haber Ajansı’nın ulaştığı Catalin Grigoras ve Jeff M. Smith söz konusu raporun yayınlandığı haliyle kendilerinin bilimsel analizlerini içerdiğini onayladı. Ancak bunun dışında herhangi bir yorum veya açıklamada bulunamayacaklarını ifade etti.
Wilmington Üniversitesi Bilgisayar Ağ Güvenliği bölümünde, dijital adli incelemeler, veri güvenliği, etik bilgisayar korsanlığı eğitimi veren Marper, bilgi güvenliği hizmeti veren Guarded Risk adlı bir şirkete sahip. Marpet’ın aynı zamanda dijital adli incelemeler alanında geçerliliği olan AccessData müfettişlik sertifikası bulunuyor.
