Erdil Yaşaroğlu müjdeyi verdi: Penguen mizah dergisi geri mi dönüyor?
Penguen dergisi geçtiğimiz ay 15 yıllık hayatına son vermişti. Derginin kurucusu Erdil Yaşaroğlu çarpıcı açıklamalar yaptı.
Geçtiğimiz ay 15 yıllık hayatına son veren Penguen dergisinin
kurucusu Erdil Yaşaroğlu, Akra Talks’ta internete yenik
düştüklerini ama bunun bir son olmadığını, önümüzdeki dönemlerde
başka bir formülle bir araya gelebileceklerini söyledi.
Sevilen karikatürist Erdil Yaşaroğlu, Elif Dağdeviren
moderatörlüğünde Antalya Akra’da düzenlenen AkraTalks’ta Penguen’in
kapanma sebeplerini anlattı. “İnsanlar karikatürü seviyor ama dergi
alıp okumuyor. Biz de farklı bir gelir modeli oluşturamadık.
Hayatımızda internet var ve daha kolay, daha ucuz, eğlenceli
geliyor herkese. Okuyucular da dergi almayı bıraktı. Kapanma
sebebimiz düşünüldüğü gibi temel olarak siyasi değil” dedi.
Okuyuculara kırgın olup olmadığının sorulması üzerine de
“Okuyuculara kırgın ya da kızgın değilim, sonuçta Penguen onlar
sayesinde 15 yıl uçtu” dedi.
“Destekler romantik ama sürdürülebilir
değildi”
Kapanma sürecinde gelen destekleri anlatan Yaşaroğlu;
“Kapanacağımızı duyduklarında dergiye yatırım yapmak, maddi destek
vermek isteyenler oldu ama bizim okuyucularla ayakta kalmamız
gerekirdi, dışarıdan gelen parayla değil çünkü bu makineye bağlı
yaşamak olurdu. Bizden çok önce, ta Oğuz Aral’dan gelen bir
kültürün devamıyız. Hiç reklam almadık, her zaman da böyle oldu.
Başka bir yayının reklamı 1 liraysa bize 50 lira teklif eden de
oldu ama istemedik. Penguen’in okuyucuyla çok samimi bir ilişkisi
var ve ilanlarla bunu bozmak istemedik hiçbir zaman” dedi.
O süreçte okuyucuların sahip çıkma duygusunu, kampanyaları çok
duygulandırıcı ve romantik bulan sanatçı; “Romantikti ama
sürdürülebilir değildi. Tiraj belki tekrar yükselir biz ayakta
kalabilirdik bu da en fazla dört haftayı geçmeyecekti” dedi.
“Dijital kaçaklarla mücadele çok zordu”
Penguen için satıştan farklı, sürekli bir gelir modeli
oluşturmadıklarını anlatan Yaşaroğlu, bu koşullar altında ekibi
birarada tutmanın çok zor olduğunu söyledi. “15 yıldır çok zorlu
zamanlardan geçtik. Mizahın kendi içinde de rekabet vardı ama
dışında da internet diye bir şeyle rekabet ediyorsun, dijital
yayınla ve dijital kaçaklarla… Penguen’in kendi instagram hesabı
200 bin kişi, kaçak hesaplar 4 milyon kişi tarafından takip
ediliyor, bir de reklam alıyor. Ama o tip insanlar sadece bizi
değil Cemal Süreya’yı, Orhan Veli’yi de sömürüyorlar. Müzikle
ilgili haklar sorunu az çok çözüldü. Youtube’a bir video yüklerken,
kullandığın müzik telifli bir eserse, uyarı veriyor, engelliyor.
Ama resim, fotoğraf, karikatürde böyle bir durum yok, isteyen
istediğini alıp yüklüyor” dedi.
“Yorgancılık gibi ölmüş bir meslek değil
karikatüristlik”
Karikatürün çok sevildiğini ve derginin az okunduğunu anlatan Erdil
Yaşaroğlu; “Yorgancılık gibi ölmüş bir meslek değil karikatür
çizmek, internette milyonlara ulaşıyorsun ama dergiye getirdiğin
zaman okunmuyor. Normalde üç sene önce kapatmamız lazımdı. Çok
direndik ama bu kadar dayanabildik. Dijitalde okumak daha kolay
artık. Ben bile öyleyim. Birçok içeriği, haberi hangi konuda olursa
olsun dijitalden okuyorum. Sadece bizim sorunumuz değil bu
biliyorum. Biz de artık dergicilikten para kazanamamaya başladık.
Telifli işlerden vazgeçmek durumunda kalacaktık, bu da içeriği
zayıflatacaktı. Biz de konuştuk ve bitirelim dedik” diye
anlattı.
“Kapanmamızın sebebi siyasi değil”
“Biz muhalif bir dergiyiz ve her kesime muhalifiz. Parti ya da
kurum gözetmeksizin yanlış gördüğümüz bir şey olursa çizgilerimizle
eleştiriyoruz” diyen Erdil Yaşaroğlu; “İlk karikatürüm Kadıköy
Anadolu Lisesi’nde okurken, lisenin dergisinde yayınlandı, müdürle
dalga geçiyordum çünkü benim için iktidar oydu o sıralarda.
Kızıyorlar hep Ak Parti’yi çiziyorsun diye ama Penguen’i
kuruduğumuzda AK Parti iktidara gelmişti, 15 yıldır iktidarda.
Çizmeyip ne yapacaktık? Seçilmiş birileri var, eleştirme hakkına
sahibiz çünkü verdikleri kararlar hepimizi çok fazla
ilgilendiriyor. Ana muhalefet partisi hayatımızı ne kadar etkiliyor
ki. Onu da çiziyoruz ama etkilediği kadar çiziyoruz herkesi…”
dedi
15 senedir Penguen’e çeşitli davalar açıldığını söyleyen ünlü
çizer, “Önceden de davalar açılırdı. Mesela Turgut Özal karikatürü
çok severdi ama sürekli herkese dava açardı. Sonra da dava açtığı
karikatürcülerden imzalı karikatür isterdi. Sadece Süleyman Demirel
hiçbirimize dava açmadı” dedi.
Son olarak, dergi almayı bıraktıkları için okuyuculara kırgın
olmadığını söyleyen Erdil Yaşaroğlu; Okuyucumuza kırgın olamayız
kızamayız çünkü yaşadığımız süreç bu tıpkı CD’den ipod’a, telefona
geçmek gibi. Hep interneti yeriyormuşum gibi gelebilir ama şunu
itiraf etmem gerek. Penguen’in şimdiye kadar ulaştığı en yüksek
tiraj 80 bin civarındaydı. Haftalık dergi olduğu için, 5 kişi
okuyor desek haftada 400 bin kişiye ulaşıyorduk… Ama facebook’a
twitter’a bir şey koyduğum zaman 5 milyon kişiyle paylaşıyorum.
Aradaki fark çok fazla. Biz her şeye rağmen okuyucularımızla mümkün
olan en fazla süre uçtuk, hepsine teşekkür ederim” dedi.