EMLAK BANKASI ARANIR OLDU!..TOKİ İLE ARASI İYİ OLMAYAN YENİ ŞAFAK'TAN İLGİNÇ HABER!..

İşte o haber

"Kamu projelerinde yaşanan aksaklıklar, verilmeyen hak edişler, bankaların kredileri kesmesi gibi olumsuz gelişmeler, geçmişte şaibelere yol açan ve kötü yönetildiği için batan Emlak Bankası'nı bile aratır oldu. Sektör temsilcileri, Emlak Bankası gibi hareket eden bir kamu bankasının sektörü rahatlatacağını belirtti.

Kamu ihalelerinde yaşanan aksaklıklar, verilmeyen hak edişler, bankaların kredileri kesmesi gibi olumsuz gelişmeler, geçmişte şaibelere yol açan ve kötü yönetildiği için batan Emlak Bankası'nı bile aratır oldu.

Birçoğu ödenek ayrılmaksızın ihalesi yapılan projeler, kamuya iş yapan firmaları zor durumda bıraktı. İşveren konumunda olan kamudan hizmetinin karşılığı ödeneği alamayan, içerisine düştü finans sıkıntısını gidermek için kamu bankaları da dahil, mali kesimden kredi temin edemeyen firmalar, geçmişte Emlak Bankası'nın kısmi olarak yerine getirdiği kamu bankası görevini üstlenecek bir bankanın özlemini çekiyor.

SEKTÖRE ÖNCÜLÜK EDER

Dar gelirli vatandaşların konut sahibi olmaları için kredi desteği sağlamak amacıyla 1926 yılında Atatürk'ün talimatıyla kurulan Emlak Bankası, 2001 yılında tasfiye edilmişti. Toplam 3,7 katrilyona (milyar TL) yaklaşan aktifleri, 2,7 katrilyonluk (milyar TL) mevduatı, 403 yurtiçi ve 2 yurtdışı şubesi ile faaliyet gösteren Emlak Bankası, Türkiye'nin ilk modern kentlerini kurmuştu. İstanbul'da Ataköy, Ataşehir, Bahçeşehir, Ankara'da Bilkent, İzmir'de Mavişehir ve Gaziemir gibi modern şehirler kuran Emlak Bankası 10 binlerce insanın ev sahibi olmasını sağlamıştı.

İYİ YÖNETİLSE FAYDALI OLURDU

Özal döneminde kurulan Konut Edindirme Yardımı (KEY) Fonu hükümet tarafından bütçe açıklarını yamamak için kullanıldığı için fon amacının dışına çıktı. O dönem gayrimenkulün merkez bankası rolünde olan Emlak Bankası düzgün atamaların yapılmaması nedeniyle kötü yönetilmiş ve banka zarar etmişti. Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Sudi Apak, Engin Civan'dan sonra kendisinin da banka yönetiminde görev aldığını ve bankaya 2 yıl kâr ettirdiklerini hatırlatarak, "İyi yönetilen bir Emlak Bankası'nın bugünkü şartlarda çok faydalı olabileceğini söyledi. Yine Emlak Bankası'nda görev yapmış bir yetkili de "Emlak Bankası iyi yönetilseydi ve kaynakları siyasi amaçla kullanılmasaydı, bugün dünyanın sayılı bankalarından biri olurdu" dedi.

MORTGAGE RAHAT İŞLERDİ

İsminin açıklanması istemeyen yetkili, Emlak Bankası'nın kuruluş amacının birçok Avrupa ülkesinde var olan ve uzun vadeli kredi teminini sağlamakla görevli Yapı Tasarruf Sandıkları'nın amacıyla aynı olduğunu belirtirken, "Emlak Bankası'nın kuruluş amacı siyasi nedenlerle bir türlü yerine getirilemedi. Emlak Bankası o dönemde Yapı Tasarruf Sandıkları'na üye olduğu için çok ucuz kredi temin edebiliyordu. O yapı devam etmiş olsaydı, bugün mortgage sistemi çok çok rahat işlerdi. Fakat istenirse benzeri bir işlev kamu bankalarına kazandırılabilir" diye konuştu.

Bankalar reel sektörü krizde yalnız bıraktı

Türkiye Resmi Sektör İnşaat Müteahhitleri İşveren Sendikası Baş Danışmanı İsmail Özkan, kriz sürecinde bankaların reel sektörü ve müteahhitleri yalnız bıraktığını söyledi. Devlet bankalarının, inşaat müteahhitlerini daha fazla desteklemesi gerektiğini öne süren Özkan, "Türkiyenin asıl derdi sosyal enflasyon, işsizliktir. Sosyal enflasyonu matbaalarınız çalışsa da önleyemezsiniz" dedi.

Kamu bankaları elini taşın altına koymalı

MÜSİAD İnşaat Sektör Kurulu Başkanı ve AK Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Asmalı, yeni bir bankanın kurulmasının teknik olarak zor olduğunu ve uzun bir süre alacağını belirterek, bunun yerine devletin elindeki mevcut 3 kamu bankasının daha iyi kullanabileceğini söyledi. Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank'ın iyi durumda olduğunu ve ciddi kârlar ettiklerini belirten Asmalı, "Bu bankalara eski Emlak Bankası'nda olduğu gibi bazı roller verilebilir. Kamu bankaları kârlılıkta özel sektör gibi hareket ediyor, özel sektör mantığıyla hareket ediyor ama birçok noktada özel sektör bankalarının elinde olmayan imkanlara sahip. İşçinin, memurun parasının büyük kısmın onlarda. Bir çok devlet işleri bu bankalar üzerinden yapılıyor. O yüzden aslında bir haksız rekabet durumu da var. O yüzden kamu bankalarının elini taşın altına sokması lazım" diye konuştu. Müteahhitlik sektörünün kriz de finans sıkıntısı çektiğini, teminat mektubu sorunu yaşadığını dile getiren Asmalı, sektörün bir ihtisas bankası desteği ihtiyacını hissettiğini vurgulayarak, Emlak Bankası'nda olduğu gibi ihtisas bankacılığının gereği olan bazı sorumlulukların mevcut kamu bankalarına verilebileceğini söyledi.

Yıllık 10 milyar dolar gelir

İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, devletin asli vazifesinin ticaret olmadığını hatırlatarak, devletin bankacılık, inşaatçılık gibi alanlardan elini çekmesini, bunun yerine inşaat yapımı değil ama arsa üretimi konusunda sektöre hem destek olabileceğini, hem de sektörden kaynak alabileceğini söyledi. Bu sayede imar sorununun aşılacağını, spekülasyon konusu olan imar rantının da devlete mal edilmiş olacağını kaydeden İnan, "Devlet imar planlarını bir kerede ve ülke capında yapmalı. İleride yine bir takım rant kapıları açılacak uygulamalardan kaçınmalı. Ve imarsız arsası üzerine imar çıkan şahıs ruhsat aldığı aşamada imar plan vergisini ödemelidir. Bu gelir yıllık 10 milyar doları bulabilecek bir miktardır" dedi"