DSÖ'de Aspartam alarmı!
DSÖ, yapay tatlandırıcı aspartam içeren yiyecek ve içeceklerin kansere yol açabileceğini ancak belirli sınırlar içinde tüketilmesi halinde güvenli olduğunu açıkladı.
1965’te kimyager James M. Schlatter tarafından keşfedilen aspartam yapay bir tatlandırıcı. Şekerden 200 kat daha tatlı olan madde bugün dünyada yaklaşık 6 bin üründe kullanılıyor.
DSÖ, 1981’de yayımladığı bir raporla bir insanın kilosu başına günde 40 mililitre aspartam tüketebileceğini açıklamıştı. Örgüt, son olarak aspartamı ‘kanserojen olma ihtimali bulunan maddeler’ kategorisine alsa da bu açıklamasının halen arkasında. Açıklamada bu miktar yine vurgulandı.
DSÖ’nün Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı ve Gıda Katkı Maddeleri Ortak Uzman Komitesi’yle yürüttüğü araştırmada aspartamın insanlarda kansere neden olduğuna ilişkin ‘sınırlı kanıtlar’ bulundu.
DSÖ Beslenme ve Gıda Güvenliği Direktörü Francesco Branca, “Şirketleri (aspartam içeren) ürünleri raflardan kaldırmaya, tüketicileri de bunun tüketilmesine tamamen son vermeye çağırmıyoruz. Sadece ölçülü kullanılmasını öneriyoruz” dedi.
Aspartam günümüzde yaklaşık 200 milyon insan tarafından düzenli olarak kullanılıyor. Düşük kalorili olduğu için bazı diyet ürünlerinde yer alıyor. Bunun yanı sıra bazı hamur işi gıdalar, süt ürünleri, kahvaltı gevrekleri, şekersiz sakızlar, hazır kahveler, puding ve ilaçlarda kullanılıyor.
NE KADARI ZARARLI?
Değerlendirmelerde aspartam kullanımının riskleri de mercek altına alındı. Veriler ışığında aspartam kullanımında günlük dozda bir değişiklik yapılmasına gerek görülmedi. Buna göre 1981 yılından beri aspartam kullanımının günlük en fazla kilo başına 40 mg alınması önerildi. Örneğin 200 ya da 300 miligram aspartam içeren bir kutu ya da şişe içecek, 70 kilogram ağırlığındaki bir insan tarafından günde 9-14 kutudan fazla tüketilmemeli.
DSÖ yetkilisi Branca, "Sorun tüketicilerin aşırı tüketimi" diyerek arada sırada aspartam tatlandırıcı içeren içecekleri tüketenlerin tedirgin olmasına gerek olmadığını belirtti. Branca tüketicilere şeker ve yapay tatlandırıcı tüketimini azaltma çağrısında bulunarak, "Şekerli mi yoksa yapay tatlandırıcı içeren bir içecek mi' sorusunu soranlar üçüncü seçeneği düşünmeli: Yani su içmeyi" dedi.
Footwatch yetkilisi Wiemann ise, "Diyet kolanın sağlıklı bir içecek olarak susuzluğunu gidereceğini düşenenler, yanlış yolda" ifadesini kullandı.
ASPARTAM NERELERDE KULLANILIYOR?
Sentetik yollardan üretilen yapay tatlandırıcı aspartam, diyet içecekler, hamur işi gıdalar, süt ürünleri, kahvaltı gevrekleri, şekersiz sakızlar, hazır kahveler, puding ve hazır gıdaların yanı sıra bazı ilaçlarda da kullanılabiliyor.
DSÖ'nün tahminlerine göre aspartam dünya genelinde 200 milyon insan tarafından düzenli olarak tüketiliyor. Aspartamın katkı maddesi olarak Avrupa Birliği (AB) içindeki kodu E 951.
