Dersim'deki kemikler hangi muhabirin ailesine ait çıktı?
Tunceli’nin Hozat ilçesine bağlı Bargini köyünde Dersim katliamında öldürülenlerin toplu mezarının bulunduğu yerin kazılmasına başlandı.
Dersim kazısından çıkan kemikler Cumhuriyet muhabirinin ailesine
ait çıktı. Artık onların da bir mezarı olacak diyen Miyase İlknur,
Dersim'de yapılan kazıları yerinde izledi.
Tunceli’nin Hozat ilçesine bağlı Bargini köyünde Dersim katliamında
öldürülenlerin toplu mezarının bulunduğu yerin kazılmasına
başlandı.Kazılarda 13 kafatasına ulaşıldı. Kazıları izleyen
Cumhuriyet muhabiri Miyase İlknur izlenimlerini anlattı: “Olayda
ninem, annesi, kardeşi, yedi de yeğeni hayatını kaybetti. Artık
Hasan Dayımın da yeğenlerimin de bir mezarı olacak.”
Miyase İlknur’un kendi ailesinden de birçok kişinin öldürüldüğü
Dersim katliamının ardından yapılan ilk kazıyla ilgili izlenimleri
şöyle:
Önceki gün Tunceli’nin Hozat ilçesine bağlı Karabakır, eski adıyla
Bargini köyünde Dersim 38’de katledilmiş 24 insanın bulunduğu bir
toplu mezarda kazılara başlandı. İlk iki günkü kazılarda 13
kafatasına ulaşıldı.
Kafataslarının yanında büyük ninem Elif İlknur’un ağabeyi Hasan
Canan’a ait muhtarlık mührü de bulundu. Mührün birkaç adım ötesinde
yanyana 8 kafatası olduğundan hangisi Hasan Canan ve annesine ait
olduğu Adli Tıp’la belli olacak. Olayda ninem, annesi, kardeşi,
yedi de yeğeni hayatını kaybetti.
Ben kazıların başındayken, ninemin kardeşi Hasan Canan’a ait mührün
bulunduğu ve yanındayken de 8 kafatasına ulaşıldığı haberi verildi,
avukatlar tarafından. Hemen büyük amcam Müslüm İlknur’un aradım.
“Amca, Hasan dayının ve anneannenin kemiklerine ulaşıldı” diye
haberi verdim.
Dayımın sevinci
Müjdeli bir haber almış gibi hem oh diye sevindi hem de ağlamaya
başladı. Keşke anam da sağ olup görseydi. Artık dayımın da
yeğenlerimin de bir mezarı olacak.
Bir yanda Dersim 1938 olaylarını o tarihte Dersim’de askerlik yapan
annemin babası Zülfikar dedem ile kardeşi Mustafa Amca’dan asker
gözüyle dinledim.
Dersim İsyanı‘nı, diğer taraftan evde hiç konuşulmasa da sürekli
yas tutan büyük ninemin kardeşi, dayısı, eniştesi ve diğer
yakınlarının çocuklarıyla Hozat’ın bir mezrasında bir evde benzin
dökülüp yakılmasının hazin öyküsünü dinleyerek büyüdüm.
‘Taş dikmeyin’
Mezarda Baran ve Canan ailesinden 24 kişinin kemiklerine ulaşılması
bekleniyor. Canan ailesi benim büyük ninemin ailesi.
Büyük ninemi 1987 yılında kaybettik. Ölmeden birkaç gün önce “Eğer
ölürsem beni Dersim’in herhangi bir dağına gömün. Mezarıma da taş
dikmeyin. Kardeşimin, yeğenlerimin mezarı yok benim niye olsun”
diye vasiyette bulunmuştu. Eğer Bargini’de kazılar bitip de
kemiklerin o olayda öldürülenler olduğu kesinleşirse nenemin
kardeşinin de yeğenlerinin de artık mezarı olacak. Elbette
başlarında taşı da.
Samanlıkta öldürülenlerin listesi
14 Ağustos 1938’de Hıdırdamı mezrasına bağlı Sakasure mevkiinde bir
samanlıkta yakılarak öldürülenlerin isimleri:
Canan ailesi
1-Hace Canan
2- Hasan Canan (Hace’nin oğlu)
3- Gülsüm Canan (Hasan’ın eşi)
4-Dertli Canan (Hasan’ın büyük oğlu)
5-Hıdır Canan (Hasan’ın oğlu)
6-Ahmet Canan (Hasan’ın oğlu)
7-İsmihan Canan (Hasan’ın kızı)
8-Besime Canan (HAsan’ın kızı)
9-Sultan Canan (Hasan’ın kızı)
10-Zeynep Canan (Dertli’nin eşi)
11- Feramuz Canan (Dert’linin 2 yaşında oğlu)
Baran Ailesi
1- Turabi Baran
2 Sarı Baran (Turabi’nin eşi, Hasan Canan’ın kızkardeşi)
3-Aziz Baran (Turabi’nin oğlu)
4- Mahmut Baran (Turabi’nin oğlu)
5- Ali Baran (Turabi’nin oğlu)
6- İbrahim Baran (Turabi’nin oğlu)
7 - Fatma Baran (Aziz’in eşi)
8 - Halil Baran (Aziz’in oğlu)
9 - Ali Baran(AZiz’in oğlu)
10- Yusuf Baran (Aziz’in oğlu)
11- Periza Baran (Aziz’in kızı)
12- Gülperi Baran (Aziz’in kızı)