CNN TÜRK'TEN DEV BELGESEL! RUMELİ'YE ELVEDA & 100. YILINDA BALKAN BOZGUNU!(MEDYARADAR/ÖZEL)
Üzerinden tam 100 yıl geçen Balkan Savaşı, Taha Akyol'un hazırlayıp sunduğu 8 bölümlük bir belgeselle CNN TÜRK ekranına geliyor.
Genel yönetmenliğini ve editörlüğünü Reyhan Yıldız’ın yaptığı
“Rumeli’ye Elveda & 100. Yılında Balkan Bozgunu” belgeseli 9
Kasım’dan itibaren 8 hafta boyunca Cuma akşamları 19.55’te
yayınlanacak.
Proje kapsamında Yunanistan’da Selanik yakınlarındaki Balkan
Savaşları Müzesi’nde, Harbiye Askeri Müzesi’nin Balkan Savaşları
bölümünde, Edirne’de Balkan Savaşları Müzesi’nde, Tunca
Köprüsü’nde, Sarayiçi mevkiinde, Buçuktepe’de Şükrü Paşa’nın mezarı
ve heykeli çevresinde çekimler yapıldı.
Belgeselde, Türk askeri tarihinin en büyük bozgunlarına sahne olan,
tarihçilerin “1. Dünya Savaşı’nın provası” olarak değerlendirdiği
Balkan Savaşı tüm yönleriyle inceleniyor. Şükrü Hanioğlu, Richard
Hall, Vasilis Nikoltsos, Prof. Dr. Zafer Toprak gibi tarihçilerin
analizlerinin yanısıra; Ömer Seyfettin’den Aram Andonyan’a,
Stephane Lausanne’dan Fevzi Çakmak’a, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’dan
Gustav Von Hochwachter’a, Kazım Karabekir’den Gustave Cirilli’ye
döneme tanıklık edenlerin anılarına da yer
veriliyor.
Osmanlı Balkan Harbi’nde dört cephede savaşmıştı:
Trakya’da Bulgarlara karşı,
Makedonya’da Bulgar, Sırp ve Yunanlılara karşı,
Kosova ve Kuzey Arnavutluk’ta Sırp ve Karadağlılara karşı,
Güney Arnavutluk’ta Yunanlılara
karşı…
“Rumeli’ye Elveda & 100. Yılında Balkan Bozgunu” belgeseli sadece
Balkan Savaşı’nı değil, savaşı hazırlayan nedenleri ve koşulları,
arka planda yaşananları da mercek altına alıyor.
Osmanlı-Rus Harbi’yle başlayan Kafkasya ve Rumeli’den Anadolu’ya
Müslüman göçü, Bulgar-Yunan ve Sırp milliyetçiliklerinin doğuşu,
Balkan komitalarının ortaya çıkışı ve kamuoyunu savaşa hazırlama
taktikleri, İttihat ve Terakki Hükümetinin baskısıyla çıkarılan
askeri tenkisat ve emeklilik kanunlarının zaten siyasete batmış
olan Osmanlı ordusunda yarattığı kaos, Arnavut isyanının perde
arkası, Balkan ülkelerinin Osmanlı’ya karşı ittifak yapmaları, 2.
Meşrutiyet’in estirdiği bahar havasının kısa sürmesinin nedenleri,
Osmanlı basınının savaş çıkmadan önceki hamasi tavrı gibi pek çok
olay ve olgu üzerinde de duruluyor.
Osmanlı Balkan Savaşı’nda Avrupa-i Osmani denilen Rumeli
topraklarını 15 gün içinde neden kaybetti?
Yanya – İşkodra ve Edirne direnişlerine rağmen nasıl oldu da her
cephede mağlubiyet, her cephede utanç yaşandı?
Savaştan başlamadan önce İstanbul’da yapılan “Harp İsteriz!”
mitinglerini kimler organize ediyordu?
Selanik, Manastır, Üsküp başta olmak üzere Osmanlı şehirleri neden
tek kurşun atılmadan teslim edildi?
Osmanlı askerlerinin Kırklareli ve Lüleburgaz’da savaşa dahi
girmeden bozguna uğramasının ve Çatalca’ya kaçmasının nedenleri
nelerdi?
Balkan Savaşı’nda bozgundan bozguna koşan Osmanlı ordusu Çatalca’da
tutunmayı ve zafer kazanmayı nasıl başardı?
Çatalca’ya Suriye’den getirilen askerlerin taşıdığı kolera önce
Osmanlı ve ardından Bulgar ordusunu nasıl kırdı? Kolera salgını
sırasında başkent İstanbul’da neler oldu?
Şükrü Paşa’nın Edirne’deki destansı direnişi neden ve nasıl
kırıldı?
Enver Paşa’nın başbakanlığı (Babıali) basarak yaptığı darbenin
perde arkasında neler yaşandı?
“Rumeli’ye Elveda & 100. Yılında Balkan Bozgunu” belgeseli yakın
tarihimize dair bu ve benzeri pek çok sorunun yanıtını CNN TÜRK’te
arıyor.
MEDYARADAR/ÖZEL