CHP'li üyelerin açıklamasına RTÜK'ten yanıt!
RTÜK, CHP'li iki üyesinin "Kılıçdaroğlu'nun kürsüde yayınladığı tapeleri yayınlayan ve haber yapan kuruluşlar için talimat gönderildiğini" iddia ederek "RTÜK, iktidar partisinin sopası haline gelmiştir" sözleri üzerine bir açıklama yayımladı.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Üst Kurul Üyeleri Süleyman
Demirkan ve Ali Öztunç’un, kurulun tarafsızlığına yönelik iddiaları
üzerine yazılı bir açıklama yaptı.
Açıklamada, "İzleme ve Değerlendirme Dairesinin iç haberleşme
yoluyla uzmanlardan değerlendirme yapmalarını istemesi, Üst Kurul
Uzmanlarına talimat verildiği anlamına gelmemektedir. Buna
karşılık, Üst Kurul Üyeleri tarafından çeşitli kanallarda yayın
ihlali yapıldığı yönünde kaleme alınarak Başkanlık Makamına sunulan
ve ilgili daireye sevk edilen bütün dilekçeler talimat
niteliğindedir" ifadelerine yer verildi.
RTÜK tarafından yapılan yazılı açıklama şöyle:
CHP Grup Toplantısıyla ilgili e posta talimat değil, iç
haberleşmedir
Üst Kurul Üyeleri Süleyman Demirkan ve Ali Öztunç’un, Üst Kurulun
tarafsızlığına yönelik iddiaları üzerine bazı hususların
açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Bilindiği üzere Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, radyo, televizyon
ve isteğe bağlı yayın hizmetleri sektörünü düzenlemek ve denetlemek
amacıyla kurulmuş, idarî ve malî özerkliğe sahip, tarafsız bir kamu
tüzel kişiliğidir. Üst Kurulun görev ve yetkileri ile medya hizmet
sağlayıcı kuruluşların yayınlarında uymaları gereken kurallar, 6112
Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri
Hakkında Kanunla belirlenmiştir. Seçim dönemlerinde ise medya
hizmet sağlayıcıların, Yüksek Seçim Kurulunun ilan ettiği kurallara
da uymaları gerekmektedir. 6112 Sayılı Kanunun 30. Maddesine göre,
“Seçimlerle ilgili olarak seçim dönemlerinde yapılan yayınlara
ilişkin usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulu tarafından düzenlenir.
Üst Kurul medya hizmet sağlayıcılarının seçim dönemlerindeki
yayınlarını Yüksek Seçim Kurulunun kararları doğrultusunda izler,
denetler ve değerlendirir.” Seçim dönemlerinde, seçimlerle ilgili
yayınlarda YSK’nın ilan ettiği kuralları ihlal eden kuruluşlara
uygulanacak müeyyidelere de YSK karar verir.
Seçim döneminin başladığı 1 Ocak 2014 tarihinden bu yana Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu tarafından Yüksek Seçim Kuruluna toplam 87
rapor gönderilmiş, Yüksek Seçim Kurulu bu raporların 51’ini karara
bağlamış ve toplam 48 müeyyide kararı vermiştir. Üst Kurul
tarafından YSK’ya gönderilen raporların sayıları ve yayın
kuruluşlarına göre dağılımı şöyledir:
Samanyolu Haber 10, Beyaz TV 8, Cem TV 5, A Haber 5, Meltem TV 5,
Bugün TV 5, Kanal 5 TV 4, Halk TV 3, Kanal D 3, Haber Türk 3, 24 TV
3, Ülke TV 3, Bengü Türk 3, Flash TV 2, Fox TV 2, NTV 2, NTV Avrupa
2, Koza 2, TGRT Haber 2, Sokak TV 2, Mehtap TV 2, TRT Haber 2,
Pamukkale TV 1, EM TV 1, TGRT 1, Köy TV 1, TV 10 Kanalı 1,
360 TV 1, Artı 1 TV 1, TV Kayseri 1, TV Net 1.”
Üst Kurul, YSK tarafından karara bağlanan raporlardan 26’sında
yayın ihlali olmadığı, 22’sinde ise, yayın ihlal olduğu
yönünde görüş bildirmiştir. Üst Kurulun tarafsızlığına ilişkin
çeşitli eleştirilere yol açan Samanyolu Haber kanalıyla ilgili
olarak Yüksek Seçim Kuruluna gönderilen 10 rapordan 6’sında yayın
ihlali olduğu, 4’ünde yayın ihlali olmadığı yönünde görüş
belirtilmiştir.
Yüksek Seçim Kurulu tarafından yayın kuruluşları hakkında verilen
müeyyide kararlarının dağılımı ise şöyledir:
“Beyaz TV 7, Cem TV 5, Samanyolu Haber 4, Kanal 5 TV 4, A Haber 3,
Halk TV 3, Bugün TV 3, Kanal D 3, Haber Türk 2, Flash TV 2, Fox TV
2, NTV 2, NTV Avrupa 2, 24 TV 1, EM TV 1, Ülke TV 1, Koza 1, Meltem
TV 1, Pamukkale 1.”
YSK tarafından verilen toplam 48 müeyyide kararından 24’ü kamuoyu
araştırmalarının sonuçlarını açıklarken, araştırmanın künye
bilgilerini bildirmeyen kanallara yöneliktir. Bu hususta esneklik
getirilmesi için Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından Yüksek
Seçim Kuruluna başvuruda bulunulmuş ancak Yüksek Seçim Kurulu
mevcut kanun çerçevesinde esneklik getirilemeyeceğini
bildirmiştir.
Bilindiği üzere Radyo ve Televizyon Üst Kurulu uzmanlık esasına
göre çalışan bir kurumdur ve yayınlarla ilgili raporlar da İzleme
ve Değerlendirme Dairesinde görevli Üst Kurul Uzmanları tarafından
hazırlanıp Üst Kurulun görüşüne sunulmaktadır. Anılan dairede,
Yüksek Seçim Kurulu’nun açıkladığı Türkiye geneline yayın yapan
kuruluşlar listesinde bulunan 90 kanalın yayınları düzenli olarak
takip edilmektedir. Kanallar ayrı ayrı uzmanlar tarafından
izlenmekte olup, haber bültenlerinde, reklam kuşaklarında ya da
diğer programlarda yayın ihlali oluşturabilecek görüntülerin yaygın
olarak yer alması durumunda, birim yöneticileri tarafından iç
haberleşme yolları kullanılarak uzmanlar haberdar edilmekte, 6112
Sayılı Kanunun ilgili hükümlerini göz önünde bulundurarak konu
hakkında değerlendirme yapmaları istenmektedir. Bu yolla yaygın bir
yayın ihlali durumunda sadece belli kanalların değerlendirilip,
diğerlerinin gözden kaçması önlenmektedir. Geçtiğimiz günlerde
Çeşitli yollarla kaydedilmiş bazı ses kayıtlarının CHP grup
toplantısında yayınlanmasıyla ilgili olarak da daire yöneticileri
iç haberleşme yoluyla uzmanlardan değerlendirme istemişlerdir. Bu
durum ihlal raporu hazırlamaları için uzmanlara talimat verildiği
anlamına gelmemektedir, uzmanlar değerlendirmelerinde serbesttir.
Kaldı ki, uzmanların yayın ihlali gördüğü bir yayın hakkında Üst
Kurul yayın ihlali olmadığına karar verebileceği gibi, uzmanların
yayın ihlali görmediği bir konuda da Üst Kurul yayın ihlali
olduğuna karar verebilir.
İzleme ve Değerlendirme Dairesinin iç haberleşme yoluyla
uzmanlardan değerlendirme yapmalarını istemesi, Üst Kurul
Uzmanlarına talimat verildiği anlamına gelmemektedir. Buna
karşılık, Üst Kurul Üyeleri tarafından çeşitli kanallarda yayın
ihlali yapıldığı yönünde kaleme alınarak Başkanlık Makamına sunulan
ve ilgili daireye sevk edilen bütün dilekçeler talimat
niteliğindedir. Bu kapsamda bazı Üst Kurul Üyeleri tarafından,
kanunun ilgili hükümleri belirtilerek, yayın kuruluşları hakkında
rapor hazırlanmasına ilişkin çok sayıda dilekçe verilmiş ve bu
dilekçeler gereği yapılmak üzere ilgili birime sevk edilmiştir. Üst
Kurul Üyelerinin talimatları doğrultusunda, çeşitli yayın
kuruluşlarının yayınlarıyla ilgili olarak uzmanlarca raporlar
hazırlanmış ve kanallara müeyyideler uygulanmıştır.
İlgililerin dikkatine sunulur.