BU YIL NOBEL'İ KİMLER ALABİLİR? İŞTE O ADAYLAR!

Her yıl düzenlenen Nobel Ekonomi Ödüllerinin bu yıl kimlere gideceği merak konusu oldu. Reuters Haber Ajansına göre Fizik, Kimya, Tıp ve Ekonomik Bilimler dalında yarışacak olan tahmini ödül sahiplerinin isimleri ve projeleri açıklandı.

İsveç Merkez Bankası (Riksbank), Nobel Ödülü’nün kurucusu Alfred Nobel adına her yıl düzenlenen “Nobel Ekonomi Ödülleri” geleneğini 1969 yılından bu yana sürdürüyor. Bu yılın Nobel Ekonomi Ödüllerinde fizik, kimya, tıp ve ekonomik bilimler alanında yaklaşık 24 katılımcının yer alması bekleniyor.

HAUSMAN TESTİ, RANT ARAYIŞI VE FİNANSAL ARACILIK ARASINDAKİ REKABET
Bu yıl “Nobel Ekonomi Ödülü”ne Ekonomi Bilimleri dalında ödül almak için katılacak olan adaylardan ABD Cambridge MIT Ekonomi Bölümü Profesörü Jerry A. Hausman ve ABD Kaliforniya-San Diego Üniversitesi Ekonomi Bölümü Profesörü Halbert L. White Jr. ekonometriye katkıları ve özellikle Hausman belirleme testi ile beyaz standart hatalar testi konusundaki çalışmalarıyla katılıyor.

Jerry A. Hausman’ın adını verdiği ve ekonometride bir istatistik testi olan “Hausman testi”, bir tahmincinin alternatif bir tahminciye karşı değerlendirmesini içeriyor. Böylelikle istatistik modelin verilere karşılık gelip gelmediği değerlendirilebilirken, “Hausman testi” aynı zamanda verimli bir tahminci ile verimli ve verimsiz tahminci arasındaki farkın kovaryansının sıfıra eşit olduğunu gösteriyor. Jerry A. Hausman’ın Halbert L. White Jr. ile ekonometriye katkıları üzerine çalıştığı “Hausman testi” sabit etkiler ile tesadüfi etkiler modeli arasındaki farkı göstermek için uygulanan bir deneysel veri analizi olduğu söyleniyor.

Ekonomik Bilimler alanında katılacak olan adaylardan ABD Washington Johns Hopkins Üniversitesi Paul H. Nitze Gelişmiş Uluslararası Araştırmalar Okulu, Uluslararası Ekonomi Profesörü ve bir dönem IMF 1. Başkanlığı yapmış olan Anne O. Kruger ve ABD Arlington George Mason Hukuk Üniversitesi, Hukuk ve Ekonomi Profesörü Gordon Tullock ile birlikte “Rant arayışı davranışlarının tanımı ve uygulama alanları” üzerine yaptığı çalışmalarla yer alıyorlar. Boğaziçi Üniversitesi’ne yaptığı ziyaret ve Türkiye’nin ekonomik büyümesi üzerine yazdığı makalelerle de tanıdığımız Kruger, ekonomik faaliyetlerin gerçekleştiği çevrede ilave değerden ziyade sosyal veya politik unsurların manipülasyonu ile ekonomik rant elde edilmesi üzerine çalışmalar yaptı. Kruger ve Tullock çalışmalarında, ekonomik olarak büyümenin ve rant elde edilmesinin sosyal ve politik çevrenin faktörlerinden de etkilenebileceğini savunuyor.

Adaylardan ABD Şikago Üniversitesi Booth İşletme Okulu Finans Profesörü Douglas W. Diamond, “Finansal Aracılık ve Gözlemleme” üzerine yaptığı analizleriyle Nobel Ekonomi Ödüllerine katılacak. Borç veren ve borç alan arasında en ucuz maliyetli bilgi sağlayabilecek finansal aracılık konusunda bir teori geliştiren Diamond, finansal aracı vasıtasıyla belirlenen gözlemleme maliyetleri için teşviklerin tanımlanmakta olduğunu savunuyor. Diamond geliştirdiği teoride, riskli ekonomilerde bile aracıların, maliyetleri düşürürken bu çalışma modelinde iflasla sonuçlanacak borç sözleşmelerinin optimal kabul edildiğini söylüyor. Analizde aracıların portföy ve sermaye yapısı uygulamaları da yer alıyor. Diamond tarafından kurulan modelde banka veya benzeri bir aracı kurum, borç alan firmalarca yapılan borç sözleşmelerini gözlemlemeyle görevlendiriliyor ve finansal aracılar daha iyi şartlarda sözleşmelerin kullanılmasını sağlıyor. Diamond’a göre ticari bankalar ve sigorta şirketleri bu modelin kullanılmasında en belirgin örnekler.

KİMYA VE TIP ADAYLARI BİRBİRLERİNİ DESTEKLİYOR
Harvard Tıp Okulu Operator Profesör ve Çocuk Cerrahi Bölümü Şefi, , Massachusetts Devlet Hastanesi Doku Mühendisliği ve Organ Yenilenmesi Laboratuarı Müdürü Joseph P. Vacanti , Nobel Ekonomi Ödüllerine Tıp alanında katılacak olan ABD Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Kimya Mühendisliği Bölümü Profesörü Robert S. Langer’ın doku mühendisliği konusunda yaptıkları öncü çalışmalarla katılacakları söyleniyor.

Bu yıl Nobel Ekonomi Ödüllerine Kimya alanında katılacak olan adaylardan Amerika Central Michigan Üniversitesi Ulusal Dentrimel ve Nano Teknoloji Merkezi Müdürü ve Kimya Bölümü Profesörü olan Donald A. Tomalia, Almanya Bonn Üniversitesi Organik Kimya ve Biyokimya Kekule Enstitüsü Profesörü Fritz Vögtle ve Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Kimya Bölümü Organik Kimya Yönetim Kurulu Üyesi, Kimya mühendisliği alanında Profesör ve Suudi Arabistan Kral Abdullah Fen ve Teknoloji Üniversitesi Araştırma Bölümü Başkan Yardımcısı Jean M. J. Frechet ortak bir çalışmayla yer alıyor.
Tomalia, Vögtle ve Frechet dentritik polimerlerin bulunması ve gelişimi konusundaki çalışmalarıyla yer almaları bekleniyor.

Austin Teksas Üniversitesi Kimya ve Biyokimya Elektrokimya Merkezi Müdürü ve Hackerman-Welch Yönetim Kurulu Üyesi olan Allen J. Bard ise elektrokimyasal mikroskobik tarama uygulamaları ve gelişmeleri konusunda katılırken Harvard Üniversitesi Kimya ve kimya biyolojisi bölümü Kimya Profesörü ve Fransa Louis Pasteur Üniversitesi Biyofizik Kimya Laboratuarı Müdürü Martin Karplus, biyomoleküllerin moleküler dinamiklerinin simülasyonlarında öncülük etmesi projesi üzerine katılım sağlayacak.

Tıp alanında ödül sahibi olmak isteyen adaylardan ABD Berkeley Dynavax Teknolojileri Başkan Yardımcısı Robert L. Coffman, ABD Rochester Üniversitesi Tıp Merkezi Profesörü Timothy R. Mosmann ile birlikte TH1 ve TH2 isimli iki çeşit T-limfositin’in bulunuşu ve insanların bağışıklık sistemindeki rolü üzerine yaptıkları çalışmalarla katılıyor.

ABD Oregon Sağlık ve Fen Üniversitesi Kanser Enstitüsü Lösemi Araştırma Başkanı Brian J. Druker, ABD Granit Biofarmanın Kurucusu Nicholas B. Lydon ve ABD Memorial Sloan-Kettering Kanser Merkezi Başkanı Charles L. Sawyers kronik miyeloid lösemi tedavisini hedefleyen çalışmalarıyla ödül için yarışacakları söyleniyor.

Avustralya Melbourne Üniversitesi Tıbbi Araştırmalar Enstitüsü Profesörü Jacques F.A.P. Miller, memeli türlerinde T ve B hücrelerinin belirlenmesi ile timüsün fonksiyonu konusundaki çalışmalarıyla yer alıyor.

FİZİK KATEGORİSİNDE 3 AYRI PROJE YER ALACAK
Nobel Ekonomi Ödüllerinin bu yıl Fizik alanında yarışacak olan adaylarından Fransa Optik Enstitüsü Atom Optik Grubu Başkanı Alain Aspect, Fizik alanında ABD’li Araştırmacı John F. Clauser ve Avusturya Viyana Fen Akademisi Kuantum Optik Enstitüsü Profesörü Anton Zeilinger kuantum fiziği üzerine yaptığı araştırmalarla Nobel Ekonomi Ödülleri için yarışacak.

Kanada Toronto Üniversitesi Fizik Bölümü Profesörü Sajeey John ile ABD Berkeley Kaliforniya Üniversitesi Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bölümü Profesörü Eli Yablonovitch fotonik bant malzemelerinin geliştirilmesi konusunda katılıyor.

Japonya Tohoku Üniversitesi Elektrik İletişimi Araştırma Enstitüsü ve Nano Elektronik Laboratuarı Profesörü Hideo Ohno, manyetik yarı iletkenler üzerine yaptığı çalışmalar üzerine yer alması bekleniyor.

llk kez 1969 yılında verilen Nobel Ekonomi Ödülü, 2010 yılına kadar 42 kez verilirken, 67 kişi bu ödüle layık görüldü. Geçen yıla kadar Nobel Ekonomi Ödülü’nde 23 ödül tek bir kişiye giderken, 16 ödül ikişer kişi, 4 ödül ise üçer kişi tarafından paylaşıldı.

Habertürk