Borsada 'halka arz' vurgunu: Yine onlar kazandı
Kısadalga yazarı Mehmet Çetingüleç, halka arzların nasıl vurguna dönüştüğünü yazdı. Geçen yıl 53 şirkete ait hisselerin halka arz edildiğini belirten Çetingüleç, küçük yatırımcının büyükük yatırımcıya nasıl kar ettirdiğini verileri ile anlattı.
Halka arz döngüsü devam ediyor... Şirketler hisselerini peşi sıra halka arz ediyor. Hisse senetleri tavan yapıyor ve ağzına bir parmak pal çalınan küçük yatırımcı borsaya bu şekilde çekiliyor. Sonrası hep aynı. Büyük yatırımcı kazanıyor, küçük yatırımcı kaybediyor.
Kısadalga yazarı Mehmet Çetingüleç bugün "Halka arzlar nasıl vurguna dönüştü?" başlıklı bir yazı kaleme alarak meseleyi detaylarıyla anlattı. Geçen yıl 53 şirketin hisselerini halka arz ettiğini anımsatan Çetingüleç, büyük bölümü küçük yatırımcı olan milyonlarca kişinin bu hisselerden satın alarak ilk kez borsaya adım attığını belirtti.
Verileri değerlendiren Çetingüleç, şu ifadelere yer verdi:
"Şubat 2023'te 3 milyon 870 bin kişi olan yatırımcı sayısı, 18 Nisan 2024 itibariyle 7 milyon 860 bine ulaştı.
Toplam 3 milyon 990 bin yeni yatırımcı.
Borsa yatırımcılarının yarısından fazlası son 1 yılda hisse alanlardan oluşuyor.
Bunların çoğu 300-500 liralık hisse senedi alıp borsaya girenler.
Çünkü...
Hisseler halka arz edilirken sınırlı satış yapılıyor.
Kişi başına 300 veya en fazla 500 liralık hisse alımına izin veriliyor."
Küçük yatırımcılar için sınırlandırılan bu alım sürecinin ardından halka arzların sonucunu aktaran Çetingüleç, "Aldıkları hisse senetleri 7-10 gün süreyle ardı ardına tavan yaptı. Bu sürede tahtalarda neredeyse hiç işlem olmadı. Mal sahipleri fiyatları olabildiğince yukarı sürdü. Küçük yatırımcı bu soluksuz tırmanıştan en fazla 500 lira kazanırken, büyükler milyarları cebe indirme imkanına kavuştu. Zirve seviyesinde açılan tahtalarda aylarca yüksek fiyattan hisse senetleri satmaya başladılar. Sattıkları hisse fiyatları halka arz edilen fiyatların yüzde 100 üzerindeydi. Yani... Halka arz fiyatı 10 lira olan şirket hisselerini 20 liraya çıkarıp oradan satmaya başladılar. Kağıtlar katlanmış fiyatlar üzerinden 'yenilerin' sırtına yüklendi." diye yazdı.
Çetingüleç, alış fırsatı vermeyen tavan serileri tamamlandıktan sonra tahtalarda işlem başlayınca yüksek fiyattan hisse alanların durumunu şöyle aktardı:
"Geçen yıl halka arz edilmiş olan hisse senetlerinin son 6 aylık kayıp-kazanç durumuna tek tek inceledik.
Bu sürede borsada ralli yaşandığı ve BİST 100 endeksi 10 bine dayandığı halde halka arz hisselerinin büyük bölümü zarar ettirmiş.
İşte rakamlar:
ASTOR Enerji: Son 6 ayda yüzde 17.46 oranında zarar ettirmiş.
İZDEMİR Enerji: Son 6 ayda yüzde 22.89 zarar yazmış.
TATEN Enerji: Son 6 ayda yüzde 14.79 zarar.
KAYSERİ ŞEKER: Son 6 ay yüzde 20.39 zarar
BAYDÖNER Hisse: Son 6 ayda yüzde 4.67 zarar.
AHLATÇI Doğan Gaz: Son 6 ayda yüzde 10.69 zarar.
SMART Güneş Teknolojileri: Son 6 ayda yüzde 22.14 zarar
CW Enerji Mühendislik: Son 6 ayda yüzde 2.76 zarar
EBEBEK Mağazacılık: Son 6 ayda yüzde 25.32 zarar
ASCE Gayrimenkul: Son 6 ayda yüzde 18.56 zarar
FUZUL Gayrimenkul: Son 6 ayda yüzde 17.20 zarar.
ATAKEY Patates: Son 6 ayda yüzde 15.78 zarar
SÖKE Değirmencilik: Son 6 ayda yüzde 15.21 zarar
OFİS YEM: Son 6 ayda yüzde 20.14 zarar
KUZU GRUP GYO: Son 6 ayda yüzde 5.60 zarar
EKSUN GIDA: Son 6 ayda yüzde 11.54 zarar
Liste uzayıp gidiyor.
Son 6 ayda enflasyon yüzde 30'u aşmış. Parasını enflasyondan korumak isteyenler hisse senedi almış. Üstelik yeni şirketlerin daha fazla prim yapacağını düşünerek onlara yatırım yapmış.
Sonuç hüsran.
Hem enflasyondan tokat yemiş, hem borsadan.
Zararı ikiye katlanmış..."
Yeni halka arzlarda değeri artan şirketlerin de olduğunu kaydeden Çetingüleç, "Ancak... Şirketlerin büyük bölümünün son 6 aydır zarar ettirmesi gösteriyor ki, elinde hisse senetlerini tutmaya devam eden, hatta maaşını aldıkça hisse sayısını artırıp maliyeti düşürmeye çalışan küçük yatırımcıların hepsi zararda." diye yazdı.
Çetingüleç bu durumun nedenini şöle açıkladı:
"Düşüş devam ettiği için hisse senedi sayısı arttıkça zarar da çoğalıyor.
Bu hisselerde vatandaşların kara geçebilmesi için, halka arz edildikten sonra gördükleri zirveleri yeniden test etmeleri gerekiyor.
Peki bu mümkün mü?
Mümkün.
Ne zaman?
Spekülatörler yeterince hisse topladığı zaman.
'Karar tahta yapıcıların insafına kalmış' diyeceğiz ama tahta sahipleri hiçbir zaman vicdan ve insafla hareket etmez.
Onların bildiği tek şey kar.
Ne zaman vurgun yapacak kadar çok kağıt toplarlarsa o zaman fiyatları yukarı çeker ve "hisseler uçuyor" diye saldıran küçük yatırımcılara yeniden yüksek fiyattan mal dağıtmaya başlarlar!
O zaman yeni bir grup tuzağa düşer ve bu kez onlar bekler yıllarca zarar çıksın diye..."
