"BİZ TABLOLARIN ÜSTÜNÜ ÖRTERKEN HALİFE NÜ TABLOLAR YAPIYORDU!" NÜ TABLOLARIYLA ÜNLÜ OSMANLI HALİFESİ KİM?... MEHMET YILMAZ NÜ'CÜ HALİFEYİ YAZDI!...
Gaziantep'teki bir sergide yer alan "nü" tablonun, tül örtülerek sansürlenmesinden sonra "nü" tablolarıyla gündeme gelen halife kim?
Oryantalist bir halife tablosu
GAZİANTEP´teki bir sergide yer alan "nü" tablonun, tül örtülerek sansürlenmesinden sonra son halife Abdülmecid Efendi´nin de "nü" tablolar çizdiği gündeme geldi.
Abdülmecid Efendi´nin "Harem" isimli tablosunun bir fotoğrafını dünkü Milliyet´te gördüm.
Bir havuz başında oynaşan çıplak kadınlar var. Bir zenci halayık, kadınlardan birine oldukça samimi bir şekilde yakınlaşmış. Az ötede yarı çıplak bir kadın, elini bir başka kadının beline dolamış. Fonda büyük palmiye yaprakları, ağır perdeler, mermer sütunlar var. Bir mermer çeşmeden su akıyor. Tablonun sol alt köşesinde "hünsa" bir figür var. Bir kız çocuğu mu, erkek çocuğu mu ayırt edebilmek mümkün değil, sırt kaslarından ve kısa kıvırcık saçlarından bunun bir iç oğlanı olduğunu da düşünebilirsiniz.
Beni şaşkınlığa düşüren şey, ileride "halife" sıfatını taşıyacak Abdülmecid Efendi´nin, çıplak kadınlarla dolu, böyle erotik bir tablo çizmesi değil.
Ağzım açık tabloya bakmamın nedeni "son halifenin" "harem" konusuna "oryantalist" yaklaşımı!
Yaşamı boyunca bir haremin içini görme olanağına sahip olmadıkları halde, anlatılan masallardan ve efsanelerden kafalarında bir harem ve kadınlar hamamı konsepti yaratan ressamların çizdiklerine çok benzer bir tablo bu.
Oryantalist olması sadece çizginin ve tablodaki ışığın o tablolara benzemesinden kaynaklanmıyor.
Uzakta ve öteki durumunda olana karşı, cinsel fantezilerle şekillenmiş bir aşağılama da var sanki. Bu yönüyle pornografik bir şiddete ulaşıldığını bile söyleyebilirim.
Birbiriyle aşırı derecede samimi kadın görüntülerinin, o devirde çizilmiş olmasının başka bir açıklaması yok.
Haremde doğmuş, çocukluğunu ve gençliğini haremde geçirmiş, sonra kendi haremine sahip olmuş, padişah olamasa bile halife de olmuş bir kişinin, bir Batılı oryantalist gibi "harem" çizmiş olmasını neyle açıklamak gerekiyor?
"Batı taklitçiliğinin son noktası" açıklaması yeterli değil gibi sanki.
Büyük olasılıkla kişisel, psikolojik bir açıklaması olmalı bu tablonun.
İçinde bulunduğu topluma yabancılaşma ve onun dışına çıkma isteği, böyle bir paralel yaşam yaratmasına mı yol açtı?
Kim bilir, ben de psikolog değilim zaten, ama tablonun "tuhaf" olduğu çok açık.
Mehmet Y. YILMAZ/Hürriyet
