Belediyenin İçinden Geçmişler! Borç: 715 Milyon
Gazeteci Şenol Demirci, Medyaradar'a özel somut belgelerden yola çıkarak dikkat çeken bir Beşiktaş Belediyesi dosyası hazırladı.
CHP’li Beşiktaş Eski Belediye Başkanı Murat Hazinedar, eski Belediye Başkan yardımcıları Hüseyin Avni Sipahi, Rıfat Örnek ile zabıta müdürü Selçuk Bartınlı'nın da aralarında bulunduğu 17 şüpheli hakkında gözaltı kararı verilmesi sonrasında söz konusu ilçemizde yaşananlara mercek tutmak istedik.
Murat Hazinedar ve Hüseyin Sipahi'nin tutuklama gerekçelerinin imar yolsuzluklarına yönelik iddialar olduğu biliniyor.
İddialar değil, somut belgelerden yola çıkarak size bir Beşiktaş Belediyesi dosyası hazırladık.
Size, bilmediklerinizi anlatmak istedik.
Murat Hazinedar, görev süresince sürekli olarak imar yolsuzluklarıyla itham edildiği bilinmekteydi. Artan bu söylentilere rağmen Hazinedar yönetimindeki Beşiktaş Belediyesi'nin bir kez dahi olsun Sayıştay denetiminden geçmediğini biliyor muydunuz?
Hayır!
Öyle ya, adı türlü şaibelere karışmış bir belediye neden hiç denetlenmemişti?
Gariptir, Sayıştay, Hazinedar’ın görevde olduğu süre zarfında Beşiktaş’ın kıyısından dahi geçmemiş.
Sayıştay, Hazinedar’ın görevden alındığı 2018 yılından sonra harekete geçmiş ve ilki 2019, ikincisi 2020 yılında olmak üzere denetim yapmış…
Sayıştay denetçilerince incelenen Beşiktaş Belediyesi raporunda dehşet ayrıntılar dikkat çekiyor. “Keşke 2014 yılından itibaren bu denetimler yapılsaydı” demekten kendimizi alamıyoruz. Raporları okudukça Beşiktaş Belediyenin adeta bir “kamu çiftliği” gibi yönetildiğini öğreniyoruz.
Beşiktaş Belediyesi’nde yaşanan iki bölümde ele alacağız…İlk bölümde belediyenin iflasa sürüklenmesini, ikinci bölümde de akla mantığa aykırı ihalelerle bu çöküşün nedenlerini anlatacağız…
Ruhsatsız Mekân Sevgisi
Belediyelerde kirliliğin ve yozlaşmanın ana nedenlerinin başında ruhsatsız iş yerleri gelir. Bu yasadışı faaliyette bulanan işyerleri kötü niyetli yöneticilerin adeta geçim kaynağıdır. Yani, işyeri açma ruhsatına aykırı mekân işletenler sürekli olarak belediyeye bağışta bulunmakla mükelleftir. İşletme sahibi çaresizdir, her talebi koşulsuz kabul etmekle yükümlüdür… Aksi durumda mekânı aynı gün mühürlenerek faaliyeti sona erdirilir. Bu öyle bir gelir kaynağıdır ki sürekli olarak bağış yapmaya mecbur kılınırsınız. Mekânınız, Beşiktaş gibi üst gelir durumunun yaşadığı bir ilçedeyse bağışların büyüklüğünü de hesaba katmanız gerekiyor.
Nedir bu ruhsatsız mekân meselesi...
Örneğin işyerinizin yangın yönetmeliğine uygun olmaması, havalandırma sisteminin yetersiz kalması, merdivenlerinin genişliğinin standartlara uygunsuzluğu, mutfak ve WC’lerin hijyenik olmaması durumunda işyeri açma ruhsatı alamıyorsunuz.
Alamazsanız ne oluyor?
Hiiiç!
Siz belediyeyi, belediye sizi mutlu ederek kazancınıza bakıyorsunuz.
Peki bunun yasal yaptırımı nedir?
Ruhsatsız işletmeyi anında kapatmanız gerekmektedir.
Kapatmaz, göz yumarsa belediyeye bir yaptırımı var mı? Devlet devletliğini yapsa “görevi kötüye kullanma” kapsamında belediyenin canına okur ama, okumuyor! Bir işletme ile bin işletme fark etmeksizin belediyenin kanunu uygulaması gerekiyor oysa… Birazdan öğreneceğiniz rakamlar size Beşiktaş Belediyesi’nin zihniyeti hakkında gerekli bilgileri verecek…
Sayıştay denetçileri Beşiktaş Belediyesi’nin kayıtlarını inceliyor. Rapora şu notu düşüyor: “31.12.2019 tarihi itibariyle belediye ve mücavir sınırlar içinde 10.113 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı alarak faaliyet gösteren işletme olduğu; ancak, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığından alınan verilere göre belediye sınırları içerisinde 23.432 adet aktif iş yerinin bulunduğu tespit edilmiştir.”
Neymiş?
Beşiktaş ilçe sınırlarından tam 13 bin 319 işletme ruhsatsız olarak sıkıntı yaşamaksızın faaliyetlerini sürdürmekteymiş. Nasıl oluyorsa zabıta memurları bunları bir türlü fark etmediği gibi kapatma cihetine de başvurmuyor.
Pekiii, bunun belediyeye zararı nedir? Ruhsat harcı, çöp ve reklam vergisi alınmayarak önemli bir gelir kaybına uğruyor!
Sayıştay denetçileri bulguları raporlayarak belediyeden bu kanunsuzlukları gidermesini istemiş.
Başkan Değişir Fıtrat Değişmez
Sayıştay denetçileri 2020 yılında tekrar Beşiktaş belediyesinin kapısını yine çalmış.
Bir yıl aradan sonra Beşiktaş Belediyesi'ni inceleyen Sayıştay denetçileri CHP’li yönetimin önceki raporu dikkate almadıkları gibi işi daha da ilerlettiklerini belirlemiş.
Denetçilerin raporu şöyle:” 31.12.2020 tarihi itibariyle belediye ve mücavir sınırlar içinde 9.214 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı alarak faaliyet gösteren işletme olduğu; ancak, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığından alınan verilere göre belediye sınırları içerisinde 44.365 adet aktif iş yerinin bulunduğu tespit edilmiştir.”
Belediye işine bakmış. Hatta ve hatta ruhsatsız iş yerlerinde patlama yaşanmış. CHP’li yeni belediye başkanı Rıza Akpolat ve ekibinin Hazinedar yönetimine fark attığı belirlenmiş.
Beşiktaş Belediyesi mücavir sınırları içinde ruhsatsız işletme sayısı yeni başkan döneminde 35.151 rakamına ulaşmış.
Şöyle ki; bu işletmelerden her ay bin TL. bağış alındığını varsayalım ve bunu 35 bin 151 ile çarpalım!
Şimdi anladınız değil mi neden yasanın uygulanmadığını?
Bu denetimler, yani imara aykırı yapılar ve ruhsatsız iş yerleri Zabıta Müdürlüğünce denetlenmekte… Beşiktaş Belediyesi Zabıta Müdürü Selçuk Bartınlı'nın da tutuklananlar arasında isminin olmasına şaşırdık mı?
Hayır!
Mali Durum: Batak!
Sayıştay Raporundan öğrendiğimize göre Beşiktaş Belediyesinin bütçe bilgileri şöyle:
2018 bütçesi: 374 milyon 306 bin 219 TL.
2019 bütçesi: 371 milyon 489 bin 712 TL.
2020 bütçesi: 531 milyon 924 bin 597 TL.
Raporlar, az önce de belirttiğimiz gibi 2018 yılı kadar geri gidiyor.
Bu nedenle Sayıştay Raporları haricinde bir bilgiye sahip değiliz.
Peki Beşiktaş Belediyesi’nin mali tablosu ne durumda?
İçİşleri Bakanlığınca 2018 4 Ocak tarihinde görevden alınan, ardından tutuklanan belediye eski başkanı Murat Hazinedar döneminde 212 ihalenin sonuçlandırıldığını belirledik.
İhalesi sonuçlananlar arasında yüksek maliyetli spor salonu, okul, kültür merkezi gibi kalemlerin olmadığı gözümüze çarptı. Hazinedar döneminde ağırlıklı olarak park-bahçe bakımı, temizlik, araç kiralama ve organizasyon ihaleleri yapılmış.
Belediye eski Başkanı Murat Hazinedar 4 Ocak 2018 tarihinde Beşiktaş Belediyesini kaç lira borçla devretti?
Sayıştay 2019 denetiminde Beşiktaş Belediyesi'nin yasal stoğunun çok üstünde borçlandığına dikkat çekiyor. Raporda şu ifadeler yer alıyor: ”Meclis Kararının alındığı 07.02.2020 tarihinde borç stok miktarının mevzuatta belirtilen oranın üzerinde olduğu anlaşılmıştır. Belediyede piyasa borçları için ileri vadeli çek düzenlendiği anlaşıldığından piyasaya olan borcu kapsamında bu çekler de dahil edildiğinde 07.02.2020 tarihinde borç stoku 519 Milyon 572 Bin 472 TL.”
Borç 195 Milyon Artmış
Hazinedar’ın ardından makama getirilen Rıza Akpolat yönetiminin aşırı borç yüküyle baş başa kaldığı görülmekte.
Akpolat yönetimindeki Beşiktaş Belediyesi ne gibi bir tasarrufa gitmiş?
Akpolat yönetimi, her şey yolundaymış gibi devam etmiş.
Akpolat döneminde Beşiktaş Belediyesi 132 ihale sonuçlandırmış. Kısacası; önceki yönetimin mirasını sürdürmüş ve borca borç eklemiş. CHP’li Rıza Akbulut’un yönetiminde de Beşiktaş’ta yüksek maliyetli inşaat yapımı gerçekleştirilmediği görülüyor.
Beşiktaş Belediyesinin borcu bir yılda 195 milyon 762 bin 760 TL. artmış.
Bir daha tekrar edelim: Çöp ihalesi haricinde Beşiktaş Belediyesinin bu tarih zarfında yüksek tutarlı ihalesi yok! Borcun neden yükseldiği konusunda herhangi bir bulguya rastlayamadık. Borcun nasıl ve nerede kullanıldığına Sayıştay Raporu da değinmemiş…
Borcun arttığı yılda gerçekleştirilen ihalelerin ise belediye bütçesinden karşılanacak düzeyde olduğunu görülmekte.
Peki bu borç nasıl oluştu?
Bunu soracak devlet ama bu soruyu bir türlü sorduğunu görmedik!
Sayıştay Denetim Raporundan aynen aktarıyoruz: “İdarenin 2020 yılı sonu itibariyle de borç stok miktarının mevzuatta belirtilen oranın üzerinde olduğu anlaşılmıştır. İdarenin 2020 yılsonu itibariyle piyasaya olan borcu kapsamında ileri vadeli çekler dâhil edildiğinde borcu 715 Milyon 232 Bin 22 TL rakamına ulaşmıştır”
Özetle söylemek gerekirse: Kayda değer hiçbir hizmet yok, ama Beşiktaş Belediyesi gırtlağına kadar borca batmış!
Söz konusu belediye, İstanbul’un en nezih, en sorunsuz ilçelerinden olduğu gerçeğini de göz ardı etmemeliyiz…
Tesisleşme ve altyapı sorunları olmayan bu zengin ilçemiz nasıl borç batağına saplandı?
Bu konuyu yazımızın ikinci bölümünde ele alacağız…