"Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırması (1)

İSTANBUL (AA) - İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2016 yılı araştırmasında ilk sırayı Modavizyon Tekstil Sanayi ve Ticaret aldı.

İSO'nun "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmasının 2016 yılı sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya göre, ikinci 500'de ilk sırayı, 242 milyon 325 bin 507 liralık üretimden satışı ile Modavizyon Tekstil Sanayi ve Ticaret aldı.

Listede, Marshall Boya ve Vernik Sanayi 242 milyon 182 bin 445 liralık üretimden satışıyla ikinci, Dardanel Önentaş Gıda Sanayi ise 241 milyon 566 bin 926 liralık üretimden satış ile üçüncü sıraya yerleşti.

- Üretimden net satışlar yüzde 8,6 arttı

Araştırmaya göre, İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun 2015 yılında 75,6 milyar TL olan üretimden net satışları, 2016 yılında yüzde 8,6 artarak, 82,2 milyar TL’ye yükseldi. 2015 yılında reel olarak gerileyen üretimden net satışlar, 2016 yılında hemen hemen hiç değişmedi.

Geçen yıl satışların maliyetindeki artışların nispeten yavaşlamasının da katkısıyla İkinci 500’ün faaliyet karlılığında iyileşme yaşandı. 2015 yılında 7,4 milyar TL olan toplam faaliyet karı, 2016’da yüzde 17,5 artarak, 8,7 milyar TL olarak gerçekleşti. Faaliyet karının net satışlara oranı da aynı dönemde yüzde 8,5’ten yüzde 9,4’e yükseldi.

Araştırmanın sonuçları, sanayi kuruluşlarının 2015 yılında 3,8 milyar TL olan finansman giderlerinin 2016 yılında yüzde 16,3 artarak, 4,4 milyar TL’ye ulaştığını ortaya koyuyor. Finansman giderlerinin net satışlara oranı ise 0,4 puan artarak yüzde 4,7 oldu.

İSO İkinci 500'de 2015 yılında 10,4 milyar TL olan faiz amortisman ve vergi öncesi kar büyüklüğü 2016’da yüzde 7,2 artarak, 11,1 milyar TL’ye yükseldi. Vergi öncesi dönem karı da yüzde 0,6 artışla 4,4 milyar seviyesinde gerçekleşti. Her iki kar büyüklüğü de reel olarak geriledi.

- Sanayici elde ettiği karın yarısını finansman giderine ayırdı

Araştırmaya göre, finansman giderleri, sanayi kuruluşlarının karlılıklarında temel belirleyicilerden biri olmayı 2016 yılında da sürdürdü. İkinci 500’de finansman giderlerinin faaliyet karına oranı 2016’da yüzde 51,1’den yüzde 50,6’ya geriledi. Bu iyileşmeye rağmen sanayi kuruluşları 2016 yılında da elde ettikleri karın yarısını finansman giderlerine ayırdı. Bu gelişmeler faiz ve kur dalgalanmalarının, sanayi sektöründe karlılığı ve sermaye birikimini etkilemeye devam ettiğini ortaya koyuyor.

Finansal göstergeler içinde borçlanma ile özkaynakların dağılımını yansıtan kaynak yapısı, kuruluşların finansal yapılarını ortaya koyan en önemli göstergelerin başında geliyor.

Oranlara bakıldığında İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun kaynak yapısında toplam borçların payı 2013 yılında yüzde 61,2 iken 2016 yılında yüzde 60,5 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde özkaynakların payı ise yüzde 38,8’den yüzde 39,5’e yükseldi.

Son yıllarda özkaynaklar aleyhine bir eğilim söz konusu olsa da İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun kaynak yapısında son dört yıldır borç/özkaynak dağılımının hemen hemen aynı kaldığı ve dengenin yaklaşık olarak yüzde 60/40 civarında korunduğu görülüyor.

Araştırma sonuçları, İSO İkinci 500’de borç yükünün arttığını ortaya koyuyor. Özellikle mali borçlardaki artışın toplam borçlardaki artışa göre daha hızlı seyretmesi dikkat çekiyor. 2015’te 30,7 milyar TL olan toplam mali borçlar 2016’da yüzde 17,5 artarak, 36,1 milyar TL’ye ulaştı. Böylece mali borçların toplam borçlar içindeki payı 2015 yılında yüzde 57,6 iken, 2016’da yüzde 58,1’e ulaştı.

Mali borçların vade dağılımına bakıldığında, son yıllarda uzun vadeli mali borçlar lehine nispi bir iyileşme görülüyor. 2015 yılında kısa vadeli mali borçların toplam mali borçlar içindeki payı 50 iken, 2016 yılında yüzde 48,4’e geriledi. Bu gelişmenin, sanayi kuruluşlarının orta-uzun vadeli mali borçlanma olanaklarının nispeten arttığını göstermesi açısından önemi bulunuyor. Bununla birlikte İSO İkinci 500’ün kısa vadeli mali borçlarının toplam mali borçlar içindeki payı, İSO 500’e göre 11 puan daha yüksek olarak kayıtlara geçti.

İSO 500’ün önemli verilerinden biri de devreden KDV idi. Sanayici açısından kaynakların kıt olduğu bir ortamda, devreden KDV yükü İSO 500’de bir önceki yıla göre yüzde 23,6 oranında artarak 4,8 milyar TL’den 6 milyar TL’ye yükselmişti. Bu yükün İkinci 500’de de ciddi bir miktara ulaştığı görülüyor. İSO İkinci 500’ün 2014 yılında 996 milyon TL olan devreden KDV’si, 2015 yılında yüzde 7,9 artışla 1,1 milyar TL’ye, 2016 yılında ise yüzde 7,5 artışla 1,2 milyar TL’ye ulaştı.

Sanayinin önemli göstergelerden biri olan duran varlıklar ile dönen varlıklar arasındaki döngünün İkinci 500’deki görünümüne bakıldığında, 2016 yılında duran varlıkların toplam varlıklar içindeki payı yüzde 39,6 iken, dönen varlıkların payı da yüzde 60,4 olarak gerçekleşti. Duran varlıklar lehine küçük bir iyileşme söz konusu olsa da yüzde 39,6 olan duran varlıklar oranının yüzde 66 olan dünya ortalamalarının oldukça altında olduğuna dikkat çekildi.

(Sürecek)