Türkiye'den Azerbaycan’a şap hastalığı aşısı

ANKARA (AA) - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, yeni tip şap virüsüne karşı 500 bin doz aşının Azerbaycan’a gönderileceğini bildirdi.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Çelik, Azerbaycan Tarım Bakanı Haydar Esedov'un aşı talebi olduğunu belirterek, "Biz de Sayın Başbakanımızın talimatıyla kardeş ülke Azerbaycan’ın ihtiyaç duyduğu 500 bin doz trivalan şap hastalığı aşısını hemen göndereceğiz. Her zaman olduğu gibi Türkiye Cumhuriyeti olarak kardeş ülke Azerbaycan’ın yanındayız ve gerekli desteği sağlıyoruz. Eminim göndereceğimiz bu aşılar sayesinde Azerbaycan da bu hastalıkla mücadelede başarılı olacak" ifadesini kullandı.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının şap aşısıyla ilgili son yıllarda yaptığı çalışmaların meyvelerini verdiğine işaret edilen açıklamada, Türkiye'nin 2016'da şap aşısında ihracatçı ülke haline geldiği, bu kapsamda Afganistan'a 210 bin doz aşı ihraç edilirken, yaklaşık 13 milyon doz aşının daha ihracatı için görüşmelerin sürdürüldüğü belirtildi. Bakanlığa bağlı Şap Enstitüsü Müdürlüğünün son yıllarda yaptığı çalışmaların, Türkiye’nin şap aşısında dışa bağımlılığını sona erdirdiği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Türkiye’nin sığır varlığı için ihtiyacı olan yıllık 30 milyon dozluk şap aşısı ihtiyacının 20 milyon dozluk kısmı ithalatla karşılanıyordu. Bu durumda hem ülke dövizi yurt dışına gidiyor hem de ülkemizdeki virüslerin mutasyona uğraması durumunda ithal edilen aşıların uyumundan kaynaklı şap hastalığına karşı etkin mücadele yapılamıyordu. Bu olumsuz tablo karşısında harekete geçen Bakanlık, Şap Enstitüsü Müdürlüğü aracılığıyla birtakım çalışmalar yürüttü. Bu kapsamda 2013'te aşı virüslerinin üretim metodunda yaptığı değişikliklerle şap virüsünün mililitredeki üreme miktarlarını artırmayı başardı. Bu gelişmeyle beraber önceki yıllara nazaran virüs tipine göre 6 ile 10 kat arasında verim artışı elde edildi. Verim artışının yanı sıra aşıya konan virüs sayısının artması koruma gücünü artırdı ve daha kaliteli bir aşı ortaya çıktı. Şap aşısında gerçekleşen üretim artışı ve aşı kalitesiyle ülkemizde 2013 yılı sonbahar, 2014 ve 2015 yılları ilkbahar ve sonbahar dönemleri aşılama kampanyalarında sığırlarımız için ihtiyaç duyulan 90 milyon doz trivalan şap aşısı ihtiyacı karşılandı."

- Aşının bağışıklık süresi 2 katına çıkarıldı

Yeni üretim metoduyla aşıların sığırlardaki bağışıklık süresinin 3-4 aydan 7-8 aya çıkarıldığı belirtilen açıklamada, yeni geliştirilen metotla üretimde kullanılan hammadde giderleri eski metotla aynı olduğu halde, virüs üretiminde birim hücreden elde edilen virüs miktarı arttığından üretim maliyetlerinin de yüzde 50 azaltıldığı ifade edildi. 2015'te bir yıllık üretim periyodunda güçlü ve kaliteli içeriğe sahip 80 milyon doz şap aşısının maddi değerinin enstitünün satış fiyatları üzerinden yaklaşık 95 milyon liraya tekabül ettiğine yer verilen açıklamada, şöyle devam edildi:

"Eğer söz konusu aşılar yurt dışından ithal edilseydi 357 milyon lira ödenecekti. Yani yerli üretimle beraber 2015'te 262 milyon liralık kaynağın ülkemizde kalması sağlandı.Ayrıca tamamen yerli üretime geçilmesi, mutasyona uğrayan şap virüsleriyle ilgili kısa sürede değişikliklere gidilerek yeni üretimlerle sahada gerekli müdahalenin yapılmasını sağladı. İthalatın yaşandığı önceki dönemlerde ortaya çıkan bu gibi yeni durumlar karşısında zorluklar yaşanıyordu."

Kalite ve üretimdeki artışın yanı sıra üretim maliyetinin düşmesinin, Türkiye’yi şap aşısında ithalatçı konumdan ihracatçı konuma getirdiğinin vurgulandığı açıklamada, 2014'ten itibaren şap aşısı ithalatı yapmayan Türkiye'nin, 2016 yılı Ocak ayından itibaren yurt dışına şap aşısı ihracatına da başladığı kaydedildi. Açıklamada, Pakistan’a 5 milyon, Suudi Arabistan’a 600 bin, Azerbaycan’a 7 milyon ve Gürcistan’a 200 bin doz şap aşısı ihracatı için görüşmelerin sürdürüldüğü belirtilirken, Azerbaycan Veteriner İşleri Genel Müdürlüğünün acil ihtiyaç duyduğu 500 bin doz aşının da hibe olarak gönderilmesi çalışmalarına başlandığı kaydedildi.