TARAF MI WİKİLEAKS MI? HANGİSİ DAHA DOĞRU GAZETECİLİK YAPIYOR?
Akşam yazarı Oray Eğin, ABD'yi sallayan Wikileaks ile Taraf'ı karşılaştırdı!
Taraf mı Wikileaks mi?
Amerikan Ordusu’nun da tıpkı Türk Silahlı Kuvvetleri gibi ’sızdırma haberle’ başı dertte. Wikileaks adlı site önce askerlerin Bağdat’ta masum sivillere ateş açıp öldürdüğü, askerlerin bütün bu süreci de bilgisayar oyunu gibi algılayıp o tarz yorumlar yaptığını gösteren çok çarpıcı bir video yayınladı.
Tabii ortalık karıştı. Bunun üzerine bir asker gözaltına alındı, wikileaks.org’un kurucusu ve sözcüsü Julian Assange da FBI tarafından sorgulanmak için beklendiğinden Amerika’ya gidemiyor.
Assange’ın tam adresi ve nerede olduğu belli değil. Ama geçenlerde Oxford’daki TED toplantısında önceden anons edilmeksizin belirdi ve oradan katılımcılara seslendi.
Zamanlama özel olarak seçilmiş olmalı. Zira Wikileaks bunun hemen ardından da dünyanın üç önemli yayın organına manşet oldu: Der Spiegel, The Guardian ve New York Times aynı gün buradan aldıkları ’Afganistan savaş günlüğü’yle çıktılar. Bu çok önemli haberde Afgan direnişçilerin Pakistan Ordusu’nun istihbarat birimi tarafından eğitildiği belgeleniyordu.
Bu belgeden sonra belli ki hiçbir şey eskisi gibi olmayacak ve belki de Afganistan’da devam eden savaşın şekli değişecek.
Wikileaks, ardı ardına patlattığı bombalarla hem gündemi değiştiriyor hem de yeni bir gazetecilik tartışması açıyor.
Elbette bize yabancı olmayan bir tartışma: Sızdırılan belgelerden haber olur mu?
Dünyanın bütün büyük skandalları (Watergate) dahil içeriden birinin bilgi ve belge sızdırmasıyla ortaya çıktığına göre aslında haber niteliğini tartışmanın çok da anlamı yok.
Kuşkusuz, gazetecinin aldığı istihbaratın ya da bir belgenin üzerine daha derinlemesine araştırma yapması, kendi çabalarıyla yeni bilgilere ulaşması sızdırmanın boyutunu değiştiriyor. Bernstein ve Woodward böyle yapmıştı ve bu yüzden efsane oldular.
Türkiye’deki belge sızdırmalar ve sızdırılan belgeleri yayınlamanın çarpıklığı ise bu işin herhangi bir evrensel kritere göre yapılmıyor oluşu...
Wikileaks’le Taraf’ı ayıran en önemli özellik de bu.
TED konuşmasında Julian Assange kendilerine verilen belgeleri doğrulatmak için çok çaba harcadıklarını, doğrulatmadan herhangi bir belgeyi yayına vermediklerini söylüyor.
Oysa Taraf’ın yayınladığı belgelerin çoğu şaibeli, tartışmalı ve doğruluğu net değil.
Dahası, bu belgelerin yayınlanma amacı da belgenin niteliğini gölgeliyor. Sistematik bir şekilde bir merkez tarafından yönlendiriliyor, belli bir amaca hizmet ediyor Taraf’ın belgeleri.
Oysa Wikileaks her kurum ve her kişi hakkında belge yayınlıyor. Taraf ise kasıtlı olarak sadece askeri hedef alıyor ve doğru mu değil mi diye bakmadan sayfalarını açıyor bu belgelere. Doğrulatmak için bile çaba harcamıyorlar, bavuldan çıktığı gibi yayınlıyorlar.
Hadi diyelim ki Fethullah Gülen hakkında da TSK hakkında yayınladıkları kadar belge yer alsa sayfalarında belki objektif olduğuna ikna olacağız. Oysa Taraf kurulduğundan beri Cemaat’e hiç dokunmuyor, Deniz Feneri gibi ciddi iddiaların üzerine hiç mi hiç gitmiyor.
Wikileaks gazetecilik yapıyor, Taraf ise bir merkezin basın bülteni. Aradaki fark bu.
Kısacası Wikileaks güvenilir, Taraf değil.
Amerikan Ordusu’nun da tıpkı Türk Silahlı Kuvvetleri gibi ’sızdırma haberle’ başı dertte. Wikileaks adlı site önce askerlerin Bağdat’ta masum sivillere ateş açıp öldürdüğü, askerlerin bütün bu süreci de bilgisayar oyunu gibi algılayıp o tarz yorumlar yaptığını gösteren çok çarpıcı bir video yayınladı.
Tabii ortalık karıştı. Bunun üzerine bir asker gözaltına alındı, wikileaks.org’un kurucusu ve sözcüsü Julian Assange da FBI tarafından sorgulanmak için beklendiğinden Amerika’ya gidemiyor.
Assange’ın tam adresi ve nerede olduğu belli değil. Ama geçenlerde Oxford’daki TED toplantısında önceden anons edilmeksizin belirdi ve oradan katılımcılara seslendi.
Zamanlama özel olarak seçilmiş olmalı. Zira Wikileaks bunun hemen ardından da dünyanın üç önemli yayın organına manşet oldu: Der Spiegel, The Guardian ve New York Times aynı gün buradan aldıkları ’Afganistan savaş günlüğü’yle çıktılar. Bu çok önemli haberde Afgan direnişçilerin Pakistan Ordusu’nun istihbarat birimi tarafından eğitildiği belgeleniyordu.
Bu belgeden sonra belli ki hiçbir şey eskisi gibi olmayacak ve belki de Afganistan’da devam eden savaşın şekli değişecek.
Wikileaks, ardı ardına patlattığı bombalarla hem gündemi değiştiriyor hem de yeni bir gazetecilik tartışması açıyor.
Elbette bize yabancı olmayan bir tartışma: Sızdırılan belgelerden haber olur mu?
Dünyanın bütün büyük skandalları (Watergate) dahil içeriden birinin bilgi ve belge sızdırmasıyla ortaya çıktığına göre aslında haber niteliğini tartışmanın çok da anlamı yok.
Kuşkusuz, gazetecinin aldığı istihbaratın ya da bir belgenin üzerine daha derinlemesine araştırma yapması, kendi çabalarıyla yeni bilgilere ulaşması sızdırmanın boyutunu değiştiriyor. Bernstein ve Woodward böyle yapmıştı ve bu yüzden efsane oldular.
Türkiye’deki belge sızdırmalar ve sızdırılan belgeleri yayınlamanın çarpıklığı ise bu işin herhangi bir evrensel kritere göre yapılmıyor oluşu...
Wikileaks’le Taraf’ı ayıran en önemli özellik de bu.
TED konuşmasında Julian Assange kendilerine verilen belgeleri doğrulatmak için çok çaba harcadıklarını, doğrulatmadan herhangi bir belgeyi yayına vermediklerini söylüyor.
Oysa Taraf’ın yayınladığı belgelerin çoğu şaibeli, tartışmalı ve doğruluğu net değil.
Dahası, bu belgelerin yayınlanma amacı da belgenin niteliğini gölgeliyor. Sistematik bir şekilde bir merkez tarafından yönlendiriliyor, belli bir amaca hizmet ediyor Taraf’ın belgeleri.
Oysa Wikileaks her kurum ve her kişi hakkında belge yayınlıyor. Taraf ise kasıtlı olarak sadece askeri hedef alıyor ve doğru mu değil mi diye bakmadan sayfalarını açıyor bu belgelere. Doğrulatmak için bile çaba harcamıyorlar, bavuldan çıktığı gibi yayınlıyorlar.
Hadi diyelim ki Fethullah Gülen hakkında da TSK hakkında yayınladıkları kadar belge yer alsa sayfalarında belki objektif olduğuna ikna olacağız. Oysa Taraf kurulduğundan beri Cemaat’e hiç dokunmuyor, Deniz Feneri gibi ciddi iddiaların üzerine hiç mi hiç gitmiyor.
Wikileaks gazetecilik yapıyor, Taraf ise bir merkezin basın bülteni. Aradaki fark bu.
Kısacası Wikileaks güvenilir, Taraf değil.