REKOR İHALEDEN SÜRPRİZ KARAR: ARTIK MAÇ BİTİNCE HER KANALDA ÖZET YAYIN OLMAYACAK!..BAŞKA NELER DEĞİŞİYOR?
İhalede fiyatı yükselten en önemli etken 3 dakikalık görüntü sınırlaması oldu. Peki şimdi ne olacak?
İhalede fiyatı yükselten en önemli etken 3 dakikalık görüntü sınırlaması oldu. 2010-11 sezonunda DIGITURK ve TRT dışındaki kanallar kısa özetler için pazartesi sabahı 10.00'u bekleyecek. Paket B'yi alan TRT ise maç akşamları 15 dakikalık özet verecek
10 soruda yeni ihale
1- DIGITURK'ün tekrar kazandığı bu ihale sonrası neler değişecek? Yeni ihalede izleyiciyi etkileyen bir değişiklik var mı?...
Yeni ihaledeki en önemli değişiklik, hafta sonları yayınlanan maç sayısında olacak. Bu sezon en çok 4 maç yayınlayan Lig TV, 2010-11 sezonundan itibaren en az 4 maçı canlı yayınlayacak. Yayın sayısında üst sınır yok, Federasyon'un onayı ile istediği sayıda maç verebilecek.
TRT ALT LİSANS VEREBİLİYOR
2- Canlı yayın bitiminde diğer kanalların gol görüntüsü yayınlaması için yeni kısıtlamalar olduğu doğru mu?..
Evet doğru. Artık canlı maç yayınının olduğu günler maçın bitiminden 45 dakika sonra sadece B Paketi ihalesini kazanan TRT, 15 dakikalık geniş özet yayınlayabilecek. TRT bu geniş özeti alt lisanslama ile bir kanala daha satabilir. Yani maçın oynandığı gece maç görüntülerini DIGITURK dışında en çok iki kanal yayınlayabilir.
12 SAAT ŞARTI VAR
3- Bu durumda maçların bitişiyle yayına giren futbol programları ne olacak?
Bu programlardan çoğu artık yoluna maç görüntüsüz olarak devam edecek. Maçları yorumlamanın önünde bir sınır yok ama görüntüler o akşam için DIGITURK dışında sadece iki kanalla sınırlı.
4- Yani o haftanın tüm gol görüntülerini haber amaçlı da olsa artık Türkiye'de sadece üç kanal mı verecek?..
Hayır o sınırlama maç akşamları için. Üç dakikalık gol görüntülerinde bir sınırlama yok. Maçın oynandığı akşamki 15 dakikalık geniş özetleri iki kanal veriyor. Üç dakikalık özet görüntülerde bir sınırlama yok. Ödemesini yapan kanal, yayıncı kuruluştan görüntüleri alabilecek. Ama bunun yayını da son maçın bitiminden 12 saat sonra gerçekleşecek?..
5- Bunu biraz açar mısınız, 3 dakikalık görüntüler için 12 saat beklemek ne demek?..
Diyelim ki haftanın ilk maçı cuma akşamı oynandı. O akşam diğer kanallarda o maçla ilgili üç dakikalık görüntü olmayacak. Aynı şekilde cumartesi ve pazar oynanan maçların da üç dakikalık görüntüleri hemen yayınlanamayacak. Son maçın bitmesinin üzerinden 12 saat geçtikten sonra tüm haftanın görüntüleri yayınlanabilecek. Yani haftanın son maçının pazar akşamı 22.00'de bittiğini düşünürsek haber amaçlı görüntüler diğer kanallarda pazartesi sabahı 10.00'da yayınlanabilecek.
CEP'TEN 3G İLE CANLI MAÇ YAYINI
6- Peki bu uygulama halkın futbol maçlarına ulaşımını sınırlayıp, futboldan soğuma ve ligin değerinin düşmesine yol açmaz mı?
Hayır aksine artırır. Kulüpler de maçlara daha çok seyirci çekmek, izleyicinin stadyumdan ekrana kaymasını engellemek için bu uygulamayı özellikle istiyor. Maçın oynandığı akşam bütün kanallara görüntü servis edilmesinin önüne geçilmesi bu ihalede fiyatı yukarı taşıyan etkenlerden en önemlisi oldu.
7- Kulüp televizyonları da banttan maç yayınlayabilecek mi?
Evet yeni ihaleyle bunun da önü 'resmen' açılmış oldu. Maçın bitiminden 24 saat sonra kulüp TV'leri banttan kendi maçını verebilecek.
8- 3G teknolojisinin gelişiyle cepten canlı maç izleneceği söyleniyordu, peki o iş ne oldu?..
Bu uygulama da hayata geçecek. DIGITURK'ün aldığı A Paketi bu hakları da içeriyor. Tıpkı LİG TV'deki gibi maçları 3G aracılığı ile mobil cihazlardan canlı ve kesintisiz izlemek mümkün. Ya da atılan gol görüntüleri anında cebe gelmeye devam edecek.
HER ÜÇ PUANA 354 BİN TL ÖDEME
9- İhalede fiyatın bu denli yükselmesi kulüplere ne kazandırıyor?..
Yayın gelirlerinin çok büyük bir kısmı kulüplere gidiyor. Anadolu'daki birçok kulüp bu gelerle ayakta duruyor. Süper Lig'deki her takım ayakbastı parası olarak sezon başında 4.8 milyon TL alıyordu. Bu rakam şimdi iki katına çıkacak. Ayrıca şampiyonluk sayılara ve ilk 6'ya girenlere daha büyük ödemeler var. Kazanılan her üç puana ödenen 354 bin TL gelecek sezon iki katına çıkacak.
5'İNCİ YIL OPSİYONLU
10- Canlı yayın ihalesinin 4 yıllık yapıldığı haberleri çıkmıştı. Dün bazı gazeteler 5 yıl diye yazdı, DIGITURK de reklamlarında da '2015'e kadar' diyor, doğrusu ne?
Yayın ihalesi 4 yıl için yapıldı. Yani yeni dönem 2010 Ağustos ayında başlıyor ve 2013-14 sezonun sonunda bitiyor. Bu da Lig TV'nin 2014 yılının mayıs ayına kadan kesintisiz yayıncı olduğu anlamına geliyor. 2013-2014 sezonun bitiminde DIGITURK'ün opsiyonel olarak bir yıl daha ihale uzatma hakkı var. Federasyona yüzde 20 fiyat artışı sunarak maçları ihalesiz bir sezon daha yayınlayabilir. Bu da 2014-2015 sezonun sonuna kadar yayınların DIGITURK'te kalması demek.
FUTBOL YAYIN İHALESİNDEKİ REKOR HERKESİ ŞAŞIRTTI, DIGITURK'E
DESTEK TAM
Yeni kutu almayacağıma sevindim
l Mehmet Y. Yılmaz-Hürriyet: DIGITURK'ün kazandığı ihalede ödemeyi kabul ettiği rakam, Türkiye gerçekleri ile bağdaşmıyor. Türkiye'deki reklam pazarının büyüklüğü ile doğru orantılı bir rakam değil. Neredeyse Almanya ile aynı parayı ödeyecekler ama Türkiye'deki reklam pazarı, Almanya'nın yarısına ulaşmıyor bile. Bu durumda ihaledeki yüksek rakam, biz maç izleyicilerine misliyle yansıyacak. Türkiye'nin genel gelir seviyesine göre zaten oldukça yüksek olan fiyat, daha da artacak bu kaçınılmaz. Kişisel olarak DIGITURK'ün ihaleyi kazanmış olmasına sevindiğimi söylemeliyim. Hem naklen yayın tecrübesi ve kalitesi nedeniyle hem de yeni bir 'kutu' satın almak zorunda kalmayacağım için böyle düşünüyorum.
Evde kumanda sayısı artmayacak
l Eyüp Can-Hürriyet: İyi bir futbol izleyicisi olduğum için yıllardır DIGITURK abonesiyim. Geçen yıl Avrupa Kupası maçları için D-Smart da almıştım. Anlayacağınız bizim evde hem kumanda sayısı hem de fatura epey kabarık. Karım ve kızımla yaptığım TV kavgası da cabası. Dolayısıyla Futbol Federasyonu'nun çok başarılı yönettiği DIGITURK ile Türk Telekom arasında kıran kırana geçen 4 saatlik futbol ihalesini ben, 'Acaba Türk Telekom kazanırsa yeni bir paket almak zorunda kalır mıyım?' korkusuyla izledim. Neme lazım. Yeni paket, yeni uydu, yeni dekoder, yeni kumanda ve evde yeni bir tartışma.
Bizim Süper Lig bu parayı etmez
l Cengiz Semercioğlu-Hürriyet: DIGITURK ve Telekom arasında yaşanan futbol ihalesi soluk soluğa geçti. Son dönemde televizyonda izlediğim en heyecanlı yayın buydu. Milyon dolarlar havada uçuştu. 3'er 5'er milyon dolarlık artırımlarla fiyat bir anda 300 milyon dolar sınırına dayandı. Peki Süper Lig bu parayı hak ediyor mu?.. Türk futbolunun fiyatının bu noktaya gelmesi pek çokları için mutluluk verici olabilir ancak Türkiye'de reklam, sponsorluk payları artmadan bu rakamlara çıkılması gerçekçi değil. Reklam pastası Avrupa'nın bu kadar gerisindeyken ligin fiyatının Avrupa'nın pek çok ülkesinden yüksek olması işin garipliğini gösteriyor zaten.
Futbolun birden kalitesi mi arttı?
l Mehmet Altan-Star Gazetesi: İhale bedeli, hiçbir somut, elle tutulur gelişme olmadan nasıl böyle yükselir? İngiltere'de bu bedel 672 milyon pound düzeyinde... İtalya'da ise 700 milyon Euro'yu aşmakta... Fransa'da Ligue 1'in yayın hakkı bedeli yıllık 668 milyon Euro, Almanya ve İspanya'da bu bedel 500 milyon Euro civarında. Türkiye'deki futbol geçen yıldan bu yana bu ülkeler düzeyine mi fırladı? O halde yükselen kısmı yeryüzü ödemeyecek, Türk halkı ödeyecek.
İyi poker oyuncusu mimik vermez
l Reha Muhtar-Vatan: Türk Telekom'un temsilcisi Erem Demircan arkadaş, her mola sonrası gülümseyerek geliyor ve karşısında bulunan Mehmet Emin Karamehmet'in yüzünden mimik almaya çalışıyordu, iyi bir poker oyuncusu olarak. Oysa sanıyorum Mehmet Emin Bey'i pek tanımıyor Erem kardeş... Ben hayatta Mehmet Emin Karamehmet kadar, doğal bir öz kontrole sahip kişi görmedim. Erem kardeş büyük hata yapmış. Bakışlarından Mehmet Emin Bey çözülebilseydi eğer, o zaten Mehmet Emin Karamehmet olmazdı.
Yemin etmiştim almayacaktım...
l Fatih Altaylı-Habertürk: Mehmet Emin Karamehmet'e teşekkür etmek istiyorum. Naklen yayın ihalesinde inanılması güç bir rakama çıktığı için. 321 milyon dolar, dile kolay. Ama ihale DIGITURK'te kalınca çok sevindim. Kaybetseler bir araba iş. Git yeni decoder al, eve adamlar gelsin, yeni anten taksın. Ya da internet bağlantısı al, onu televizyona bağlat, nasıl çalışacağını öğrenmeye çalış. Ölme eşeğim ölme. Yemin etmiştim, almayacaktım. DIGITURK aldı da ben ve benim gibileri bir sürü işten kurtardı. Bir teşekkür de Telekom'a. İhaleye girdi, rakamı sürekli artırdı. Türk futbolu kazandı. Kulüplerin geliri en az ikiye katlandı. Kulüp bütçelerinde giderek önemi azalan yayın gelirleri, yeniden anlamlı bir hale geldi. Telekom olmasaydı, bunun bu hale gelmesi mümkün değildi. Sonuçta rekabetin herkese ama her şeyden önce ülkeye yararlı olduğunu gördük. Umarım herkes görmüştür.
Fiyatı telekom rekabeti yükseltti
l İsmet Özkul-HT Ekonomi: Fiyatın bu düzeye çıkmasını sağlayan şey, ne Türkiye'de futbola olan ilginin önceki yıllardan farklı olması, ne de Türkiye ligine başka ülkelerin ilgisinin patlama yapması. Maç yayınlarının değerini artıran şey, yayıncılık alanındaki rekabete ilave olarak ve ondan daha çetin bir savaş alanı olmaya aday telekom rekabeti. Abone sayısında sınıra dayanan telekom sektörünün sadece görüşme ücretlerine dayanarak yaşaması ve gelişmesi mümkün değil. Telekomda pazarın büyümesi artık abone sayısındaki artışa değil katma değerli servisler ve içerik satışından geçiyor. İçerikte de gelir yaratma potansiyeli açısından veri ve bilgi alanındaki katma değerli hizmetler değil, eğlenceye dayalı içerik öne çıkıyor. Futbol maçlarının yayın ihalesi bu yüzden telekomcuların savaşı haline geldi. Süper Lig maçlarının şifreli TV yayını dışında, internet televizyonu ve 3G teknolojisiyle cep telefonlarından canlı yayın hakkına sahip olmak, 3G'de en yüksek lisans bedelini ödeyerek en geniş bandı alan Çukurova Grubu için büyük avantaj sağlayacak.
Akşam