Nobel ödüllü biyofizikçi: 'Koronavirüs salgınının sonuna yaklaşıldı'

Biyofizik uzmanı Michael Levitt, Çin’deki enfeksiyon sayılarının azalmasının, “pandeminin sonunun yaklaştığına” işareti olduğunu iddia etti, Jerusalem Post'un haberine göre, Levitt pek çok insanın virüse karşı doğal bağışıklığı olduğunu söyledi. İsrailli Levitt, koronavirüs salgının Çin’de yavaşladığını ve insanlarn çoğunluğu için bir tehdit oluşturmayacağını öne sürdü.

Michael Levitt, 2013 Nobel Kimya Ödülü’ne layık görülen üç bilim insanından biriydi. Araştırmacılar “karmaşık kimyasal sistemler için çok ölçekli modellerin geliştirilmesi” konusunda çalışıyordu. Levitt şubatta virüsün yayılmasının yavaşlayacağını doğru biçimde tahmin ederek, tecritten etkilenenlere umut vermişti.

KARMAŞIK HESAPLAMALAR İLE ANLATTI

Ancak Levitt basit bir tahminde bulunmak yerine Calcalist’te yayımlanan röportajda yaptığı karmaşık hesaplamaları anlatmıştı.

Levitt’in eşi Shoshan Brosh’un Çin sanatı üzerine çalışma yapıyor olması çiftin düzenli olarak ABD, İsrail ve Çin arasında seyahat ettiği anlamına geliyor. Koronavirüs Çin’in Hubey bölgesini etkisi altına aldığında Levitt, Çinli meslektaşlarına destek amacıyla iletişime geçti.

Levitt, “Durumlarının ne kadar karmaşık olduğunu anlattıklarında, bir sonuca ulaşmak umuduyla verilere derinlemesine bakmaya karar verdim” dedi.

Virüsün yayılma hızı aynı oranda devam ettiğinde, tüm dünya 90 gün içinde enfekte olabilirdi. Ancak Levitt, sayıları işlemeye devam etti ve örüntünün değiştiğini fark etti. 1 Şubat’ta istatistiklere ilk baktığında Hubey bölgesinde günde bin 800 yeni vaka ortaya çıkıyordu. 6 Şubat’ta bu sayı günde 4 bin 700 vakaya ulaştı.

Fakat 7 Şubat’ta durum değişti. Levitt, “Yeni enfeksiyonların sayısı lineer olarak düşmeye başladı, durmadı” ifadelerini kullandı.

FAİZ ORANLARINA BENZETTİ

Levitt eğilimi azalan faiz oranlarına benzetti: Eğer bir kişi tasarrufunda birinci gün yüzde 30 faiz alırsa, ikinci gün yüzde 29 ve böyle devam eder ve “nihayetinde çok fazla kazanamayacağını anlarsın”.

Benzer biçimde Çin’de yeni vakaların bildirimi devam etse de, Levitt'e göre bunlar erken evrelerinde bildirilenlerin bir kısmını temsil ederler.

Verileri daha ileriye taşıyarak, Levitt virüsün Çin’de muhtemelen martın sonunda kaybolacağını tahmin ediyor.

Levitt, “üstel büyüme modellerinde, yeni insanların her gün enfekte olabileceğini varsayarsınız, çünkü yeni kişilerle görüşmeye devam edersiniz. Fakat kendi sosyal çevrenizi düşünürseniz, aslında her gün aynı insanlarla görüşüyorsunuz. Yeni insanlarla toplu taşımada karşılaşabilirsiniz” dedi.

KARANTİNA SONUÇ ÜZERİNDE TEK FAKTÖR DEĞİL

Fakat Levitt'e göre karantina ve sosyal teması azaltmak sonucu etkileyen tek faktör değil. Virüsün ilk kez ortaya çıktığı Vuhan’da, teorik olarak bütün nüfus enfekte olma riskiyle karşı karşıyayken nüfusun yalnızca yüzde 3’ü virüsten etkilendi.

Öte yandan Levitt diğer ülkelerde virüsün ne zaman yavaşlayacağına dair herhangi bir tahminde bulunmadı. Levitt'in hesaplamalarına göre, Çin vaka sayılarının sıfır olacağı noktaya yaklaştı. Güney Kore de medyan noktasının çoktan geçti ve yeni vakaların oranında azalma görmeye başlayacak.

Levitt, İtalya’da ölüm oranlarının yüksek olmasını yaşlı insanların nüfusun önemli bir kesimini oluşturmasından kaynaklandığını belirtti. (Independent Türkçe, Jerusalem Post)