Mahkemeden ilginç ‘hayat sigortası’ kararı

Kredi kullanımlarında yapılan ‘hayat sigortası’ ile ilgili dikkat çeken bir mahkeme kararı çıktı. Mahkeme, açılan bir davada tüketiciyi haklı buldu ve sigorta primi olarak alınan 3 bin 783 liranın iadesini istedi. Kararda, “Sadece zorunlu masraflar tüketiciden istenebilir. Söz konusu masrafların da ispat edilmesi şart. Aksi halde, tüketici aleyhine haksız şart oluşur” denildi.

Çok sayıda tüketici ile banka arasındaki tartışma konularından birini de kredi kullanımı ile birlikte yaptırılan Hayat Sigortası oluşturuyor. Tüketiciler, kredi kullanımı için söz konusu sigortanın zorunlu tutulmasını ve başka bir Sigorta şirketinden poliçe düzenletmesine olanak verilmemesini eleştirirken, bankalar ise “Amaç, kredinin teminat altına alınması. Tüketicinin de yararına bir durum bu” savunması yapıyor. Var olan tartışmaya yeni boyut kazandıracak bir karar ise, görülen bir davada çıktı.

400 BİN LİRALIK KREDİ
Hürriyet ekonomi servisinin haberine göre Mimar B. Ç. (32), 2020 yılı başında konut kredisi almaya karar verdi. 400 bin liralık kredi için temasta olduğu bankaya gerekli güvenceyi veren B. Ç.’nin talep ettiği krediye onay çıktı. Krediyi kullandıran banka, B. Ç.’ye 3 bin 822 liralık prim bedeli olan sigorta da yaptırdı. B. Ç., banka görevlisine bu konudaki itirazını iletse de olumlu bir karşılık alamadı. Kredi tutarı Ç.’nin hesabına geçtikten sonra bu kez talebini, ilgili bankanın genel müdürlüğüne yazılı olarak iletti. Ancak yine sonuç değişmedi.

KARARA İTİRAZ EDİLDİ
B. Ç. bu kez, Ümraniye Tüketici Hakem Heyeti’nin kapısını çaldı. Talebi, sigorta primi olarak kendisinden alınan paranın iadesi oldu. Banka avukatları talebe itiraz etti. Heyet, yaptığı inceleme sonrası talebi kabul etti. Heyet, B. Ç.’den alınan paradan 3 bin 783 liranın iadesine karar verdi. Banka avukatları söz konusu kararın iptali için Anadolu 1. Tüketici Mahkemesi’ne başvurdu.

BANKA: İŞLEM YASAL
Davacı banka adına mahkemeye sunulan dilekçelerde özetle “İadesine karar verilen tutar, yasal mevzuat kapsamında tahsil edildi. Alınan para da ilgili sigorta şirketine aktarıldı. Kaldı ki, sigorta primi için davalı bilgilendirildi ve kendisi kabul etti. Yapılan işlem de yönetmelik gereği. Tüketici Hakem Heyeti kararı iptal edilsin” denildi.

‘SEÇENEK SUNULMUYOR’
B. Ç., adına yapılan savunmada ise “Yasal zorunluluk olmama-sına rağmen, kredi kullanımı için hayat sigortası yaptırılması şartı koşuluyor. Aksi halde kredi kullandırılmıyor. Tüketicinin başka bir şirketten poliçe düzenletmesine de olanak verilmiyor. İmzalanan sözleşme de taraflar arasında müzakere edilmeyen tek taraflı hazırlanmış sözleşmeler” görüşü savunuldu.

HAKSIZ ŞART SÖZ KONUSU
Mahkeme, tarafların savunma ve taleplerini aldıktan sonra kararını verdi. Tüketici mahkemesi, Ümraniye Tüketici Hakem Heyeti kararına karşı açılan davada bankanın talebini reddetti. Kararda özetle şöyle denildi: “Kredinin verilmesi için zorunlu olan masraflar tüketiciden istenebilir. Bu masrafların da nereye harcandığı ispat edilmeli. Tüketicinin, sözleşmenin içeriğine müdahale imkânı yok. Zorunlu olduğu ispatlanmayan masrafların tüketiciden tahsil edilmesi haksız şart niteliği taşır.” Mahkeme kararı sonrası B. Ç., söz konusu tutarın iadesi için bankaya karşı icra takibi başlattı.

İKİ YILDA 3 MİLYAR TAZMİNAT ÖDENDİ
Kredi kullanılırken yapılan sigortalara ilişkin son düzenlemeye göre, kredi kullanımı esnasında yapılacak sigortalara dair tüketici yazılı olarak bilgilendirilecek. Sigortaya ilişkin tüketiciye kısa mesaj gönderilecek. Düzenlemeye göre, tüketicinin açık talebi olmadan ve bilgilendirme metnini imzalamadan kredi ile bağlantılı sigorta yapılamayacak. Benzer şekilde, tüketicinin sigorta şirketini seçme hakkı sınırlandırılamayacak. İsteyen bankadan değil de bir başka sigorta şirketinden sigortayı yaptırıp, bankaya sunabilecek. Hürriyet yazarı Noyan Doğan’ın 7 marttaki yazısında son iki yılda hayat sigortası olup da vefat eden 140 bin kişi için 3 milyar liraya yakın tazminat ödendiği bilgisine yer verildi.