Kürtçe uluslararası dergi yayına hazırlanıyor
Diyarbakır'da Kürt dili ve edebiyatının geliştirilmesi ve var olan eserlerin bilimsel bakış açısıyla gün ışığına çıkarılması için 4 dilde yayın yapacak dergi ve internet sitesi kuruluyor.
Dicle Üniversitesi'nce (DÜ) hazırlanan, dünyanın dört bir yanından gönderilen Kürtçe'ye özgü makalelerin akademik heyet gözetiminden geçerek yayınlanacağı 'International Journal of Kurdish Studies' isimli site ve derginin İngilizce, Kürtçe, Türkçe ve Rusça olarak bu yıl yayına başlaması hedefleniyor.
DÜ Edebiyat Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Kürt Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanı Yard. Doç. Dr. Hasan Karacan, AA muhabirine, 'International Journal of Kurdish Studies' isimli dergide 4 dilde makalelerin yer alacağını söyledi.
Karacan, Amerika, Avrupa ve Rusya'da bu tür çalışmaların bir ya da iki dilde hayata geçirildiğini vurgulayarak, 4 dilde yayın yapacak dergideki tüm makalelerin Kürtçe'ye çevrileceğini belirtti.
'Amacımız Kürt diline, tarihine ve edebiyatına bilimsel olarak hizmet etmektir'
Bu çalışmanın coğrafi olarak ana kaynağından çıkmasını hep ümit ettiklerini ve hayalini kurduklarını ifade eden Karacan, bu hayali gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını belirtti.
Karacan, dergi için hakem heyetinin oluşturulmasına başlandığını, amaçlarının akademisyenlerin hazırladığı makaleleri hem online hem de yazılı yayın şeklinde insanlara ulaştırmak olduğunu kaydederek, "Akademik açıdan böyle bilimsel bir çalışmanın eksikliğini gördük. Bu açığı kapatmak için uluslararası bir dergi yayınlamak için harekete geçtik. Bu yayın hem 'www.ijoks.com' adresinden hem de dergi şeklinde okuyucuyla buluşacak. Yegane amacımız Kürt diline, tarihine ve edebiyatına hizmet etmek ve bilime katkı sunmaktır" dedi.
'İçinde Kürtçe ve Kürt olan her bilimsel çalışma bu dergide yer alacak'
Dergide daha çok dil bilimsel, edebi, tarihi, beşeri, sosyolojik ve psikolojik makalelerin yer alacağını aktaran Karaca, "İçinde Kürtçe ve Kürt olan her bilimsel çalışma bu dergide yer alacak. Rusya bu konuda bizden daha tecrübeli. 1956 yılında St. Petersburg Üniversitesi Kürdoloji Bölümünün hazırladığı gramer kitapları çok eskiye dayanıyor. Şu anda seçmeli ders eğitiminde bu kitaplardan da yararlanıyoruz" şeklinde konuştu.
Karacan, dergide yurt içi ve yurt dışından çok sayıda akademisyenin görev alacağını belirterek, şöyle dedi:
"Gelen makalelerden her biri yurt içi ve yurt dışından birer hocanın süzgecinden geçerek kabul edilecek. Makale hangi dilden gelirse o dilde yayınlanacak. Sitenin ve derginin çok dilli olmasını istiyoruz. Rusça ve İngilizce gelen eserler Türkçe ve Kürtçe'ye çevrilecek."
Karacan, Kürt diliyle ilgili Türkiye'de yaklaşık 7 üniversitede bölümler açıldığını, Mardin Artuklu ve Muş Alparslan Üniversitesinin Kurmanci , Bingöl ve Tunceli Üniversitelerinin Zazaca lisans eğitimine, DÜ'nün de geçen yıl tezsiz yüksek lisans eğitimine başladığını hatırlatarak, uluslararası Kürtçe derginin yayın hayatını başlayacağını duyan akademisyenlerin büyük bir heyecan ve mutluluk duyduklarını anlattı.
Öğretim üyelerinin, bu çalışmaya seve seve katkı sunacağını ifade ettiğini dile getiren Karacan, bunun cesaretlerini artırdığını söyledi.
'Kürtçe hayatın her alanında yerini aldı, rüya gibi'
"Kürtçe'de var olan ve edinilen bilgiler bugüne kadar kapalı kapılar ardında dile getiriliyordu. Bugün ise bu bilgilerin yazı diline dökülebilmesi demokratikleşme çabalarının bir sonucudur" diyen Karacan, demokratikleşmeye yönelik atılan adımların akademisyenlerin özgürce düşünmelerine de olanak sağladığını vurguladı.
Karacan, demokratikleşme adımlarının en önemli katkılarından birinin akademisyenlerin cesurca bilgilerini paylaşmaları olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:
"Eskiden insanlar ana dillerinde rahatça konuşamaz ana dillerinde kendilerini ifade edemezken bugün her yerde her kurumda ve her sektörde çok rahatlıkla Kürtçe ifade edilebiliyor. Geçmişte Kürtçe şarkılar gizlice dinlenirken bugün televizyon kanallarından rahatlıkla dinleniyor. Kürtçe hayatın her alanında yerini aldı, rüya gibi. Artık Kürtçe inkar edilen bir dil olmaktan çıkmıştır. İnsanların ana dilleri konusunda mutlaka özgür olmaları gerekir. Tüm dünyada böyledir. Geçmişteki uygulamalar yani insanların ana dillerinde kendilerini ifade edememeleri çağ dışı bir durumdu."
Karacan, Kürtçe'nin çok bakir bir konu olduğunu, Kürt yazarların kitaplarının günümüze yavaş yavaş kazandırılmaya çalışıldığını kaydederek, "Bazı doktora tezlerinde Ahmedi Hani, Meleye Cıziri gibi büyük yazarların eserleri yeni yeni incelenmektedir. Daha yapılacak çok iş var. Çok eskilere dayanan Kürtçe yazıtların olduğunu biliyoruz. Bu yazıtların ortaya çıkarılması gerekiyor. Bu kapsamda yetişmiş öğretim üyelerinin az olduğunu da biliyoruz. Öğretim üyelerinin bir an önce yetişmeleri ve saklı edebi eserlerin bir an önce topluma kazandırılmasına katkı sunmayı ümit ediyoruz" diye konuştu.
Karacan, hedeflerinin derginin ilk sayısını bu yılın aralık ayında yayınlamak olduğunu sözlerine ekledi.
DÜ Edebiyat Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Kürt Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanı Yard. Doç. Dr. Hasan Karacan, AA muhabirine, 'International Journal of Kurdish Studies' isimli dergide 4 dilde makalelerin yer alacağını söyledi.
Karacan, Amerika, Avrupa ve Rusya'da bu tür çalışmaların bir ya da iki dilde hayata geçirildiğini vurgulayarak, 4 dilde yayın yapacak dergideki tüm makalelerin Kürtçe'ye çevrileceğini belirtti.
'Amacımız Kürt diline, tarihine ve edebiyatına bilimsel olarak hizmet etmektir'
Bu çalışmanın coğrafi olarak ana kaynağından çıkmasını hep ümit ettiklerini ve hayalini kurduklarını ifade eden Karacan, bu hayali gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını belirtti.
Karacan, dergi için hakem heyetinin oluşturulmasına başlandığını, amaçlarının akademisyenlerin hazırladığı makaleleri hem online hem de yazılı yayın şeklinde insanlara ulaştırmak olduğunu kaydederek, "Akademik açıdan böyle bilimsel bir çalışmanın eksikliğini gördük. Bu açığı kapatmak için uluslararası bir dergi yayınlamak için harekete geçtik. Bu yayın hem 'www.ijoks.com' adresinden hem de dergi şeklinde okuyucuyla buluşacak. Yegane amacımız Kürt diline, tarihine ve edebiyatına hizmet etmek ve bilime katkı sunmaktır" dedi.
'İçinde Kürtçe ve Kürt olan her bilimsel çalışma bu dergide yer alacak'
Dergide daha çok dil bilimsel, edebi, tarihi, beşeri, sosyolojik ve psikolojik makalelerin yer alacağını aktaran Karaca, "İçinde Kürtçe ve Kürt olan her bilimsel çalışma bu dergide yer alacak. Rusya bu konuda bizden daha tecrübeli. 1956 yılında St. Petersburg Üniversitesi Kürdoloji Bölümünün hazırladığı gramer kitapları çok eskiye dayanıyor. Şu anda seçmeli ders eğitiminde bu kitaplardan da yararlanıyoruz" şeklinde konuştu.
Karacan, dergide yurt içi ve yurt dışından çok sayıda akademisyenin görev alacağını belirterek, şöyle dedi:
"Gelen makalelerden her biri yurt içi ve yurt dışından birer hocanın süzgecinden geçerek kabul edilecek. Makale hangi dilden gelirse o dilde yayınlanacak. Sitenin ve derginin çok dilli olmasını istiyoruz. Rusça ve İngilizce gelen eserler Türkçe ve Kürtçe'ye çevrilecek."
Karacan, Kürt diliyle ilgili Türkiye'de yaklaşık 7 üniversitede bölümler açıldığını, Mardin Artuklu ve Muş Alparslan Üniversitesinin Kurmanci , Bingöl ve Tunceli Üniversitelerinin Zazaca lisans eğitimine, DÜ'nün de geçen yıl tezsiz yüksek lisans eğitimine başladığını hatırlatarak, uluslararası Kürtçe derginin yayın hayatını başlayacağını duyan akademisyenlerin büyük bir heyecan ve mutluluk duyduklarını anlattı.
Öğretim üyelerinin, bu çalışmaya seve seve katkı sunacağını ifade ettiğini dile getiren Karacan, bunun cesaretlerini artırdığını söyledi.
'Kürtçe hayatın her alanında yerini aldı, rüya gibi'
"Kürtçe'de var olan ve edinilen bilgiler bugüne kadar kapalı kapılar ardında dile getiriliyordu. Bugün ise bu bilgilerin yazı diline dökülebilmesi demokratikleşme çabalarının bir sonucudur" diyen Karacan, demokratikleşmeye yönelik atılan adımların akademisyenlerin özgürce düşünmelerine de olanak sağladığını vurguladı.
Karacan, demokratikleşme adımlarının en önemli katkılarından birinin akademisyenlerin cesurca bilgilerini paylaşmaları olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:
"Eskiden insanlar ana dillerinde rahatça konuşamaz ana dillerinde kendilerini ifade edemezken bugün her yerde her kurumda ve her sektörde çok rahatlıkla Kürtçe ifade edilebiliyor. Geçmişte Kürtçe şarkılar gizlice dinlenirken bugün televizyon kanallarından rahatlıkla dinleniyor. Kürtçe hayatın her alanında yerini aldı, rüya gibi. Artık Kürtçe inkar edilen bir dil olmaktan çıkmıştır. İnsanların ana dilleri konusunda mutlaka özgür olmaları gerekir. Tüm dünyada böyledir. Geçmişteki uygulamalar yani insanların ana dillerinde kendilerini ifade edememeleri çağ dışı bir durumdu."
Karacan, Kürtçe'nin çok bakir bir konu olduğunu, Kürt yazarların kitaplarının günümüze yavaş yavaş kazandırılmaya çalışıldığını kaydederek, "Bazı doktora tezlerinde Ahmedi Hani, Meleye Cıziri gibi büyük yazarların eserleri yeni yeni incelenmektedir. Daha yapılacak çok iş var. Çok eskilere dayanan Kürtçe yazıtların olduğunu biliyoruz. Bu yazıtların ortaya çıkarılması gerekiyor. Bu kapsamda yetişmiş öğretim üyelerinin az olduğunu da biliyoruz. Öğretim üyelerinin bir an önce yetişmeleri ve saklı edebi eserlerin bir an önce topluma kazandırılmasına katkı sunmayı ümit ediyoruz" diye konuştu.
Karacan, hedeflerinin derginin ilk sayısını bu yılın aralık ayında yayınlamak olduğunu sözlerine ekledi.